نامخاص صیادی نوازنده‌ی ساز دهل و پیشکسوت موسیقی نواحی گفت: دهل نام یکی از ساز‌های کوبه‌ای ایرانی موسیقی است که این ساز در استان کردستان، شهرستان سنندج استفاده می‌شود.

به گفته صیادی ، شکل دهل دایره‌ مانند است که به دو طرف آن پوست کشیده شده و به چوبی که در بین آن‌ها قرار می‌گیرد متصل می شود، جنس چوب استفاده شده در این ساز از درخت بید است و با طناب به شکل خاصی به بدنه دهل متصل می‌شود.

به گفته صیادی، دهل با کمربندی تسمه‌ای به شانه چپ نوازنده آویزان می‌شود که طرف راست دهل از پوست گوسفند نر و طرف چپ دهل از پوست گوسفند ماده آماده شده است.

صیادی گفت: طنابی که آن‌ها را بهم متصل می‌کند از موی گوسفند است، طرف راست دهل از چوب درخت بید ساخته می‌شود که شکل و ظاهر خاصی برای به صدا درآوردن دهل دارد، همچنین برای طرف چپ دهل از چوبی باریک به نام ترکه استفاده می‌شود که جنس آن از درخت گز است و آن را دربین انگشتان سوم و چهارم خود برای نواختن قرار می‌دهند، هماهنگی دست راست و چپ نوازنده مهم ترین امر در هنگام نواختن ساز می باشد ، این ساز در چند استان دیگر نیز وجود دارد که هرکدام شکل و ظاهر مخصوص به خود را دارد.

او می گوید: دهل‌های رایج در کردستان اندازه ای متوسط دارند و نمونه دهل بختیاری کوچک تر از آن است ، دهل در زبان کردی با نام‌های دهول، وده ول، دیول شناخته می‌شود که همراه با ساز سرنا نواخته می‌شود.

وی افزود: گفته شده این ساز به زمان سومریان باز می‌گردد، همچنین این ساز در قرن ۱۳میلادی توسط اروپاییان درجنگ استفاده می‌شده و ظاهرا آن را از شرقی‌ها فرا گرفته بودند.

صیادی گفت: دهل در موسیقی کردی کردستان برای مراسم عروسی، عزا و جشن نوروز و چند جشن باستانی مانند اول پاییز کردی و… استفاده می‌شود.