یکی از راه‌های شناخت اهل بیت (ع)، زیارت‌های وارده در شأن  آن ها و ادعیه‌ای است که ائمه اطهار(ع)، از طریق آن‌ها با پروردگار متعال مناجات می‌کردند.

حجت الاسلام والمسلمین محمدرضا باستانی، استاد حوزه، درمورد جایگاه زیارت و ادعیه در زندگی اهل بیت (ع) بیان کرد: در رأس متونی که داریم قرآن کریم است که توسط ساحت اقدس ربوبی نازل شده است و آن چه که به عنوان قرآن و عترت قائل هستیم و در وهله اول، به آن‌ها رجوع می‌کنیم قرآن و عترت است و با توجه به این که ما در عصر غیبت به سر می‌بریم با یک سری از آموزه ها، روایات، ادعیه و زیارات سر و کار داریم که بیانگر شخصیت اهل بیت (ع) هستند.

به گفته این استاد حوزه، قرآن، کلام خداست و پیغمبر (ص) و اهل بیتشان (ع)، مبیّن و مفسر قرآن هستند و آن چه که الان، در عصر غیبت با آن‌ها سر و کار داریم، ادعیه و زیارات و روایات اهل بیت (ع) هستند و در این میان، بخش اعظمی از روایات اهل بیت (ع)  توسط علما و فقها و مفسرین بزرگ بیان شده اند و درمورد برخی از زیارات هم باید بگوییم که برخی از آن‌ها از جانب اهل بیت (ع) نازل نشده اند و در واقع، بعضی از عاشقان ائمه اطهار (ع)، آن‌ها را نوشته اند.

او با اشاره به مناجات‌های اهل بیت (ع) گفت: مناجات اهل بیت (ع) جزء مسائلی نبودند که در دسترس عموم قرار بگیرند؛ به طوری که حتی شیعیان اهل بیت (ع) هم مَحرم به برخی از مناجات‌ها نبودند. اما با این وجود، جناب کمیل شبانه خدمت حضرت علی (ع) رفتند و به حضرت (ع) گفت که آقا مناجات خضر را به من می‌آموزید؟ و حضرت علی (ع) هم، دعا را به ایشان آموختند و آن دعا هم دعای کمیل شد.

این استاد حوزه ادامه داد: اِشکالی که بر همه ما مترتب است، این که هنوز با مناجات‌ برخورد ثواب محور داریم. یعنی به دلیل این که گفته اند شب‌های قدر، جوشن کبیر را بخوانید فکر می‌کنیم که فقط باید در این شب‌ها و به هر قیمتی که شده، دعای جوشن کبیر را تمام کرد، در حالی که هر فراز جوشن کبیر درس است. بنابراین، باید بدانیم که مناجات‌ اهل بیت (ع) صرفاً درددل با خداوند نبوده بلکه مجموعه‌ای از حرف دل و عاشقانه‌های با خداوند بوده اند. 

حجت الاسلام باستانی افزود: متأسفانه، دیدگاه‌های اشتباهی درمورد مناجات با اهل بیت (ع) وجود دارد که برخی از افراد فکر می‌کنند اگر کسی به مقامات بالا رسید نباید تقاضا‌های دنیایی کند، در حالی که اقتضائاتی در این زندگی وجود دارد. یعنی ما به خوراک، پوشاک، مسکن و... احتیاج داریم و به همین دلیل هم است که بسیاری از مناجات‌های امام سجاد (ع) در صحیفه سجادیه مربوط به معیشت این دنیاهستند. مثلاً طلب فرزند، عاقبت به خیری و... بنابراین، نباید زندگی این دنیا را تهی از روح و باطن ببینیم چراکه موهبت الهی هستند و طلب آن‌ها از پروردگار متعال ایرادی ندارد.