چندین سال از ورود صنعت بسته بندی مرغ به کشور میگذرد و سالها است مردم بجای مصرف مرغهای زندهای که در گوشه و کنار خیابانها سربریده میشدند به مصرف مرغهای بستهبندی روی آوردند.
صنعت بسته بندی مرغ نیز در این سالها پیشرفتهای زیادی داشت تا مرغهای مصرفی با بیشترین اصول بهداشتی بر سفره مردم قرار بگیرد اما وجود خونابه و آب غیر طبیعی در این بستهبندیها گلایههایی را نیز در پی داشته است.
برخی از مردم معتقدند مرغهای کشتارشده برای اینکه وزن بیشتری در بسته بندی داشته باشند بیش از حد در تانکهای آبی خنک کننده نگهداری میشوند یا اینکه در کشتارگاهها سرعت خطوط کشتار را بگونهای تنظیم میکنند که آب بیشتری در بافتهای مرغ جذب شود.
مرغهایی که مردم نمیپسندند
بازار فروش مرغ این روزها پرجنب و جوش است، کاهش قیمت مرغ نسبت به قیمت مصوب باعث شده است تا خرید مرغ نیز افزایش یابد اما برخی مردم که برای خرید مرغ آمده اند همراه با مرغهای بسته بندی شده، مقداری آب و خون نیز دریافت میکنند که میزان آن در هر بسته بندی متفاوت است.
یکی از خریداران میگوید قبلا هم اقدام به خرید مرغ با قیمت هرکیلوگرم ۶۰ هزار تومان کرده بودم اما وقتی برای طبخ از یخچال بیرون آورده شد متوجه میزان زیادی آب و خون در بسته بندی شدم چیزی حدود یک استکان چایخوری خونابه!
او میگوید: برای ما که قشر ضعیف جامعه هستیم پرداخت مبلغ چند هزار تومان اضافه فقط برای آب و خونی که باید دور ریخته شود سخت است.
یکی از فروشندگان هم میگوید: مرغهای هر کشتارگاه حجم متفاوتی از خونابه دارند و گاهی تا ۱۵۰ گرم آب نیز در بسته بندی مرغها دیده میشود.
او میگوید: این کار اگر عامدانه انجام شود برای کسب سود بیشتر است، چونکه وجود خونابه در بسته بندی سبب سنگینتر شدن وزن مرغهای عرضه شده در هنگام فروش میشود.
هر گرم خونابه چند؟
بازدید از فروشگاههای محصولات پروتئینی سطح شهر نشان میدهد به طور متوسط در هر بسته مرغ چیزی حدود ۴۰ تا ۸۰ گرم خونابه وجود دارد، عددی که شاید در ابتدا کوچک به نظر برسد، اما وقتی در تعداد مرغهای کشتار شده و کشتارگاههای فعال ضرب و جمع شود عدد عجیبی به ما میدهد.
سراغ ضرب و جمع ساده میرویم، قیمت هر کیلوگرم مرغ بسته بندی شده در بازارهای مازندران اکنون چیزی حدود ۶۰ هزار تومان است و اگر ۵۰ گرم آن خونابه باشد یعنی هر کیلوگرم مرغ ۳ هزار تومان خونابه دارد.
اگر در هر کشتارگاه ۲۰ هزار قطعه مرغ با وزن یک کیلوگرم کشتار شود، باتوجه به اینکه در هر کیلوگرم مرغ ۳ هزار تومان خونابه وجود دارد ضرب این دو عدد، رقم ۶۰ میلیون را به ما میدهد یعنی هر کشتارگاه روزانه ۶۰۰۰۰۰۰۰ تومان از خونابه درآمد خواهد داشت.
این عدد باز هم میتواند بزرگتر شود اگر یک کشتارگاه ماهانه ۲۵ روز کاری داشته باشد و روزی ۶۰ میلون تومان هزینه سربار خونابه در بسته بندیها باشد میشود ماهانه چیزی حدود یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان؟! دقت کنید این عدد فقط مربوط به یک کشتارگاهها است.
خونابههای غیرمحسوس اما اقتصادی
وجود میزانی از خونابه در بسته بندیهای مرغ طبیعی است، این خونابه را خونابه محسوس میگویند که البته به معنای آب و خون اضافه در پلاستیک مرغ نیست، بلکه به معنای پس دادن آب طبیعی بافتهای مرغ در بسته بندی پلاستیکی مرغ است که به دلیل افزایش دمای نگهداری مرغ بسته بندی شده یا متناسب نبودن سایز پلاستیک با مرغ داخل آن ممکن است به وجود بیاید.
راعی کارشناس اداره دامپزشکی که برای بازدید از کشتارگاهها رفته است میگوید: اگر شستشوی مرغ درست انجام نشود، یا خونگیری ناقص باشد و دمای چیلرها و خنک کنندهها هم درست نباشد خود بخود مرغهای کشتار شده خونابه پس میدهند.
او افزود: خارج کردن کامل امعا و احشای مرغ در خطوط کشتارگاهها و رعایت استاندار زمانی ۵۳ دقیه ای از زمان کشتار تا بسته بندی، باعث میشود میزان خونابهای که در بسته بندی مرغ انباشت میشود کاهش یابد.
آقاجانی معاون دامپزشکی مازندران هم میگوید: وجود بیش از ۳ تا ۵ درصد رطوبت در بستهبندیهای مرغ، تخلف است و کشتارگاهها و فروشندگان باید از عرضه این مرغها خودداری کنند.
او افزود: وجود خون در بسته بندیهای مرغ به هیچ وجه قابل پذیرش نیست و مردم در صورت مواجه شدن با میزان خونابه غیر طبیعی در بسته بندیها میتوانند مرغ را به واحد فروشگاهی که از آن خریداری کردند برگردانند یا از طریق شماره ۱۵۱۲ با دامپزشکی شکایت خود را مطرح کنند.
آقاجانی ادامه داد: واحدهای فروشگاهی عرضه کننده مواد پروتئینی هم موظف هستند نسبت به تعویض مرغهایی که مقدار زیادی خونابه دارند اقدام و مراتب را برای پیگیری به دامپزشکی اطلاع دهند.
واحدهای متخلف بسته میشوند
ملکی مدیر کل تعزیرات حکومتی گفت: موضوع وجود خونابههای غیر طبیعی در بسته بندی مرغ با هدف کسب درآمد بیشتر، قابلیت رسیدگی قضایی دارد.
او افزود: بر اساس قانون، برخورد با این متخلفان شامل تذکر اولیه، ممهور شدن پروانه کسب آنان به مهر تخلف، لغو پروانه فعالیت، بستن موسسه خاطی، نصب پارچه نوشته در محل کسب به عنوان متخلف و اعمال جریمههای چند برابری میشود.
یک راه حل ساده
محمد پور مسئول یکی از کشتارگاههای راهکار سادهای برای حل این مشکل دارد، او میگوید: در هنگام کشتار مرغ، و تخلیه خون و امعا و احشا، مقداری آب جذب بدن مرغ میشود، اما این موضوع نباید به وجود آب قابل توجه در درون بستهها مواجه شود.
محمد پور میگوید: در برخی کشورهای پیشرفته در بخش کشتار و بسته بندی مرغ برای حذف آب جذب شده و خونابه، مرغهای کشتار شده از قیف مخصوصی عبور داده میشوند تا آب اضافی و خون از آن خارج شود.
او افزود: عرضه مرغهای تکه شده که چند سالی است رواج پیدا کرده نیز راهکار ساده تری برای حل این مشکل است.
اما در پایان باید به نکته ظریف دیگری نیز اشاره کرد و اینکه خونابه فروشی فقط مختص مرغهای بسته بندی نیست بلکه در فروش ماهیهای یخزده نیز دیده میشود.