لزوم فرهنگسازی برای حفاظت از خاک/ کل کشور با مشکل فرسایش خاک مواجه است
حفاظت از خاک نیازمند مشارکت مردم، بهره برداران و دستگاه‌های مربوطه است.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان آذربایجان شرقی اقدامات این سازمان را برای فرهنگ سازی و حفاظت از خاک تشریح کرد.
فتحی گفت:غذای میلیارد‌ها انسان در سراسر جهان از خاک بدست می‌آید خاک سرآغاز غذاست و از بین رفتن آن تهدیدی جدی است. حدود ۳۰۰ سال و گاهی هم هزار سال زمان لازم است تا یک سانتیمتر خاک تشکیل شود لذا حفاظت از آن از اهمیت زیادی برخوردار است. تعداد موجودات زنده در یک قاشق خاک از تعداد انسان‌های روی زمین بیشتر است و همین موضوع اهمیت حفظ خاک را چند برابر می‌کند. اگر چالش‌های اصلی در حوزه خاک مدیریت شود از بحران‌های تخریب خاک، محیط زیست و به خطر افتادن امنیت غذایی جلوگیری می‌شود. برای اینکه خاک مرغوب و مناسب کشاورزی به راحتی از دسترس خارج نشود به مشارکت مردم، بهره برداران و دستگاه‌های مربوطه نیاز است.
او گفت: خاک در معرض تهدید و انواع مخاطرات قرار دارد؛ تهدیداتی که به صورت طبیعی در خود طبیعت ایجاد می‌شود مثل فرسایش بادی، فرسایش آبی و تهدیداتی که انسان‌ها برای خاک ایجاد می‌کنند از جمله استفاده بی‌رویه از انواع کود‌ها و سم‌ها، فاضلاب‌های شهری، پساب کارخانجات که در مزارع و باغات رهاسازی می‌شود.
او با اشاره به نقش خاک در تامین غذا و اینکه خاک یکی از عوامل اصلی تولید محصولات کشاورزی است افزود: ما در بخش کشاورزی درصدد هستیم که از خاک محافظت بکنیم. برای محافظت از خاک نیز باید فرهنگسازی عمومی اتفاق بیافتد و به این منظور از طریق کلاس‌های ترویجی برای کشاورزان، اطلاع‌رسانی‌های لازم در زمینه مصرف به اندازه کود و سموم انجام می‌گیرد تا باعث آلودگی خاک نشوند. همچنین تمام تلاش ما از طریق مراجع قضایی و دستگاه‌های ذی ربط و اجرایی این است که از ورود پساب به مزارع و باغات جلوگیری کنیم تا خاک آلودگی نداشته باشد.
رئیس جهادکشاورزی استان ادامه داد: برای محافظت از خاک و نگهداری آن برای نسل‌های آینده، از طریق کلاس‌های ترویجی به کشاورزان توصیه می‌شود تا شخم را در جهت عمود بر شیب بزنند چرا که اگر شخم در جهت شیب باشد با کوچکترین بارندگی خاک شسته شده و از بین می‌رود. کشاورزی حفاظتی نیز یکی دیگر از برنامه‌های ما است که با کمترین خاکورزی عملیات کاشت را انجام دهیم.
سرپرست مدیریت آب و خاک و امور فنی مهندسی سازمان جهاد کشاورزی استان آذربایجان شرقی نیز با اشاره به اینکه بیش از ۹۵ از غذای مصرفی ما از خاک بدست می‌آید گفت: در استان ما یک میلیون و ۲۰۰ هزار هکتار خاک زراعی وجود دارد که ۸۰۰ هزار هکتار آن دیم و ۴۰۰ هزار هکتار نیز آبی است. غذای تولید شده در استان در بستر همین خاک‌ها انجام می‌گیرد لذا ما باید با فرهنگسازی از خاک حفاظت کنیم.
قاسم جعفروند افزود: حدود ۳۰۰ و گا‌ها هزار سال طول می‌کشد تا یک سانتیمتر خاک تشکیل شود یعنی چندین نسل باید بگذرد تا خاک دوباره خود را بازیابی کند بنابراین ما باید تلاش کنیم تا از فرسایش خاک جلوگیری شده و از خاک هایمان حفاظت کنیم.
کارشناس امور خاک مدیریت آب و خاک سازمان جهاد کشاورزی استان آذربایجان شرقی نیز با اشاره به اینکه فرسایش یعنی نابودی و از بین رفتن خاک حاصلخیز گفت: نه تنها استان بلکه کل کشور با مشکل فرسایش خاک مواجه است.
فرناز سالکی افزود: فرسایش هم آبی و بادی است و هم عوامل انسانی باعث فرسایش خاک می‌شوند.
او ادامه داد: آلوده شدن خاک با پساب کارخانه‌ها، معادن، تغییر کاربری اراضی کشاورزی با ویلاسازی، کوه‌خواری، توسعه نامتوازن شهر‌ها در اراضی درجه یک، چرای بی‌رویه مراتع، شخم نامناسب، آتش‌زدن کاه و کلش، مصرف بی‌رویه سموم کشاورزی و کود، جنگل‌زدایی، قطع درختان و حذف پوشش گیاهی خاک و ... از جمله عوامل فرسایش و تخریب خاک هستند که باید مدیریت شوند.
