فدراسیون ورزشهای زورخانهای و کشتی پهلوانی جمهوری اسلامی ایران در رابطه با خبر ثبت آیینهای این ورزش ایرانی توسط کشور جمهوری آذربایجان بیانیه صادر کرد. در متن این بیانیه آمده است:
در روزهای اخیر در خصوص ثبت ورزشهای زورخانهای و کشتی پهلوانی بنام کشور آذربایجان در هفدهمین اجلاس یونسکو که در کشور مراکش برگزار شده است، خبرهای مختلفی منتشر شده است که جهت روشن شدن افکار عمومی، لازم میدانیم نکاتی را به آگاهی مردم عزیز و شریف ایران اسلامی بویژه علاقمندان به فرهنگ و میراث کهن کشور و ورزش زورخانهای عرض نمائیم.
الف) در تاریخ ۲۵ آبان ماه سال ۱۳۸۹ برابر با (۱۶ نوامبر سال ۲۰۱۰ میلادی) در فهرست میراث معنوی یونسکو که در کشور کنیا برگزار گردید، با توجه به غنای فرهنگی و مفاهیم جوانمردی نهفته در ورزش زورخانهای و کشتی پهلوانی ایران، «آیینهای ورزش پهلوانی و زورخانه ای» به عنوان میراث معنوی بشریت به ثبت سازمان علمی، فرهنگی و آموزشی ملل متحد (یونسکو) رسیده است که سند آن در فدراسیون ورزش زورخانهای و کشتی پهلوانی موجود میباشد.
ب) کشور آذربایجان در طی چند سال گذشته تلاش زیادی نمود تا «فرهنگ ورزش پهلوانی و زورخانهای» را در یونسکو به نام خود ثبت نماید که درخواست آن کشور در هفدهمین اجلاس کمیته میراث ناملموس یونسکو که در مراکش برگزار گردید، مطرح و عنوان «فرهنگ پهلوانی، بازیهای سنتی زورخانهای وکشتی» به عنوان میراث ناملموسآن کشور به ثبت رسید.
ج) رئیس فدراسیون ملی ورزش زورخانهای و کشتی پهلوانی و همچنین رئیس فدراسیون بین المللی ورزش زورخانهای و کشتی پهلوانی (IZSF) قبل از برگزاری اجلاس یونسکو در کشور مراکش، با مکاتبه رسمی و تماسهای مکرر مسئولین محترم وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی را در جریان درخواست کشور آذربایجان مبنی بر ثبت «فرهنگ پهلوانی و ورزش زور خانه ای» بنام آن کشور قرار دادند. تا از این خواسته جمهوری باکو جلوگیری شود، که مسئولین آن وزارتخانه اظهار داشتند، با توجه به اینکه جمهوی آذربایجان قبلاً بخشی از قلمرو کشور ایران بود و ورزش زورخانهای و کشتی پهلوانی در آن سرزمین نیز رواج داشته، مدارک و اسناد ارائه شده توسط آن کشور، مسئولین یونسکو را متقاعد نموده است تا خواسته آن کشور پذیرفته شود.
د) در سازمان علمی، فرهنگی وآموزش ملل متحد (یونسکو) نماینده وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی عضویت داشته و در اجلاسهای مربوط به ثبت اسناد تاریخی در یونسکو نماینده آن وزارت خانه محترم در جلسات حضور مییابد. در هفدهمین اجلاس یونسکو نیز معاون محترم وزیر و مدیر کل مربوطه در آن اجلاس حضور داشته و در جریان کامل درخواست کشور آذربایجان بودند و لذا انتظار بود مسئولین آن وزارتخانه مربوطه با جدیت بیشتری موضوع را دنبال مینمودند تا این امر صورت نمیپذیرفت، هر چند هنوز هم فرصت کافی برای جلوگیری از این مصوبه تا ابلاغ سند آن بنام کشور آذربایجان باقی مانده است.
ه) جامعه ورزش و افکار عمومی انتظار دارد، وزارت میراث فرهنگی و گردشگری موضوع را با جدیت و دقت بیشتری پیگیری نماید تا خواسته کشوری که تا چند سال قبل تحت قلمرو ایران بود، اینچنین درخواستی را مطرح ننموده و با توجه به فرهنگهای مشترک بین دو کشور دنبال خواستهها و ثبت سایر سرمایههای معنوی و فرهنگی کشور ایران در یونسکو نباشد.
ج) هرچند در آبان ماه سال ۱۳۸۹ در فهرست میراث فرهنگی یونسکو عنوان «آئینهای ورزش پهلوانی و زورخانه ای» به عنوان میراث فرهنگی بشریت بنام کشور عزیزمان ایران به ثبت رسیده است و همه مراکز علمی و جهانی واقفند ورزش باستانی و زورخانهای ریشه در داستانهای شاهنامه، آثار نظامی گنجوی و دیگر متون ایرانی دارد و از اصطلاحات این ورزش باستانی در آن اشعار و اسناد بارها سخن به میان آمده است، فرض بر آن میدانیم، جمهوری آذربایجان که از دوره باستان تا دوره قاجار بخشی از قلمرو ایران بزرگ بوده و تاریخ آن کشور خود بخشی از تاریخ این سرزمین است بهتر بود «فرهنگ ورزش زورخانهای و کشتی پهلوانی» را یک میراث مشترک بین ایران و آذربایجان مطرح میکردند و نه ادعای انحصاری آن به کشور آذربایجان؛ لذا این امر غیرقابل قبول بوده و این فدراسیون برخود تکلیف فرض میداند همه تلاش خود را بکار گرفته تا با پیگیری از وزارت خانهها و نهادهای مربوطه جلوی این مصوبه، قبل از ابلاغ و صدور سند رسمی از سوی یونسکو گرفته شود.