«پانزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران» با حضور محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، علیمحمد زنگانه استاندار گلستان، محمود سالاری معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سیدمحمود اسلامی معاون توسعه مدیریت و منابع وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، غلامرضا منتظری نماینده مجلس شورای اسلامی، سیدمجید پوراحمدی مدیرعامل صندوق اعتباری هنر، محمد اله یاری مدیرکل دفتر موسیقی، محمد رعیت مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان گلستان و جمعی از مسئولان فرهنگی هنری استان، هنرمندان، اصحاب رسانه و مخاطبان شامگاه پنجشنبه ۲۶ آبان ماه در تالار فخرالدین اسعد گرگانی برگزار شد.
در ابتدای این مراسم گروه قزلباش از رامیان به سرپرستی محمد نعیمی اجرایی را روی صحنه بردند و سپس محمد رعیت مدیر کل ارشاد استان گلستان گفت: این افتخار داشتیم که در پانزدهمین جشنوارهی موسیقی نواحی، میزبان هنرمندان اقوام باشیم. اقوامی از ایران امروز و اقوامی از پهنه ایران تاریخی.
به گفته رعیت ، گوش جان مردم استان گلستان، با نغمههای موزون اقوام ایرانی، بیگانه نیست. از جای جای استان گلستان، موسیقی دلنواز وحدت و همدلی اقوام شنیده میشود و ما شکرگذار این نعمت هستیم.
او ادامه داد: موسیقی اقوام و نواحی ایران بزرگ، یک ظرفیت عظیم فرهنگی است که هنوز هزاران حرف نگفته و رمز و راز در دل مانده دارد و این رسالتی برای اهل تحقیق ایجاد می کند.
رعیت گفت: موسیقی اقوام و نواحی ایران، هنوز میتواند نغمهی زندگی مردم باشد. در شادیها، شادی بیافریند و در غمها غمگینمان کند. این رسالتی ایجاد میکند برای مدیران دستگاههای فرهنگی و هنری و رسانهای که بیشتر به این موسیقی توجه کنند و نگذارند که این موسیقی در صندوق سینهی خنیاگران و پیران چنگی دیارمان به فراموشی سپرده شود.
وی افزود: موسیقی اقوام و نواحی ایران، همچنان زنده و جاری است و این رسالتی ایجاد میکند برای هنرمندان این هنر متعالی که به همچون گذشته بسرایند و بخوانند و بنوازند. ما همه رسولان زمینی کاری عظیم هستیم. هر یک از ما در تعالی موسیقی اقوام و نواحی ایران سهمی داریم. این جشنواره و جشنوارههای مشابه، میتواند ما را در تحقق وظایف و رسالتمان یاری برساند.
به گفته رعیت ، موسیقی اقوام و نواحی باید از جشنوارهای شدن محض عبور کرده و به دل مردم بازگردد. برای مردم نواخته شود و در بطن زندگی آنان باشد. موسیقی اقوام و نواحی باید ضبط و ثبت شود تا درآینده غم نشنیدن و ندیدن هنر پیران چنگی و خنیاگران و بخشیها و عاشیقها و هنرمندان بزرگ را نداشته باشیم. متولیان امور فرهنگی و هنری و رسانهای در این زمینه رسالتی مهم دارند و صد البته داشتن اعتبارات کافی هنرمندان و محققان و دست اندرکاران را در تحقق این هدف یاری خواهد کرد.
رعیت گفت: امید است در آینده بر تعداد گروهها و کیفیت آثار افزوده شود و بازهم شاهد نغمهپردازی هنرمندان موسیقی نواحی و اقوام ایران زمین باشیم.
محمدعلی مرآتی دبیر جشنواره در گزارشی از روند برگزاری جشنواره گفت: مفتخرم به عنوان عضو کوچک خاندان بزرگ موسیقایی کشور ایران، اختتامیه پانزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران را در گرگان اعلام کنم.
به گفته مرآتی ، موسیقی در خالصترین وجوه خود، یکی از شئون رفتاری انسان به شمار میرود و شکلگیری این پدیده فرهنگی بدون مقوله انسانشناسانه میسر نیست، موسیقی اقوام رنگانگ ایران نیز از این قاعده مستثنی نبوده و چیزی جز رفتار خالص انسانی نیست. هنرمندان موسیقی نواحی ایران از شریفترین، مهربانترین و محبوبترین اعضای یک پیکرِ قامت استوار ایران کهن و عزیز همه ما هستند.
مرآتی ادامه داد: موضوع جشنواره پانزدهم، «ایران فرهنگی؛ سنتهای قومی در گفتمان موسیقایی جهان اسلام» است ، در موضوع امسال کلیدواژههای مهمی وجود دارد که از ایران فرهنگی بهعنوان یکی از سرزمینهای کهن با آیین صلح و دوستی در کنار همسایگان و همه ملتها، سخن میگوید و چه سخن گفتنی که با موسیقی کلید واژهی مهمی دیگر، حوزه بزرگ جهان اسلام است که هر دوی این واژهها برای جشنواره پانزدهم، اعتبار بینالمللی به همراه میآورد که وظیفه دستاندرکاران این رویداد بزرگ موسیقایی را سنگینتر میکند.
دبیر جشنواره همچنین گفت: جشنواره پانزدهم با حضور بیست استان در یک فراخوان عمومی و دعوت از حدود ۱۰۰ موسیقیدان ان حرفهای و پیشکسوت، کار خود را، ۲۳ آبان در تالار زیبای فخرالدین اسعدگرگانی آغاز کرد.
به گفته مرآتی ، این هنرمندان به همت شورای محترم سیاستگذاری و هیات محترم انتخاب آثار و گروههای جشنواره پانزدهم، انتخاب شدهاند. اکثر موسیقیدانان این جشنواره، نوادر روزگار ما هستند و به نوعی تجلی هویت فرهنگ بزرگ ایران که مقدمشان را مبارک و قدمشان را بر چشم میگذاریم.
وی افزود: شاید بتوانم این ادعا را داشته باشم حضور حداکثری پیشکسوتان اقوام ایرانی یکی از خصوصیتهای بارز جشنواره پانزدهم است، در بخش بینالملل شاهد حضور چهار کشور ترکیه، تاجیکستان، ازبکستان و افغانستان بودیم که دست تک تک این همسایگان را به مهر و دوستی میفشاریم.
او می گوید: بخش پژوهش جشنواره نیز با دعوت از ۱۰ پژوهشگر برجسته متخصص موسیقایی اقوام با موضوع اصلی جشنواره در ابعاد مختلف در کارگاههای تخصصی مورد بررسی قرار گرفت که نتیجه و تحلیل این رویداد پژوهشی در ماههای آینده در کتاب جشنواره منعکس خواهد شد.
مرآتی همچنین گفت: حرکت و افقهای روشن این جشنواره ملی در آینده، تشکیل چند حوزه اجرایی بزرگ در استانها در ماههای قبل از ورود به جشنواره اصلی با یک برنامهریزی دقیق علمی موسیقایی خواهد بود تا بتوان پیوند حرفهای و انگیزهای این موسیقی اصیل را در همه اقوام ایران زمین بوجود آورد.
در ادامه مراسم طالبجان تیموراف هنرمند مطرح ازبکستان روی صحنه حاضر شد و قطعاتی را اجرا کرد اجرای موسیقی بلوچستان با هنرنمایی استاد خداداد شکلزهی و گروه همراه بخش دیگری از برنامه بود.
محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با تاکید بر سیاستهای دولت مردمی مبنی بر تحقق عدالت فرهنگی گفت: فرهنگ و هنر کشور در شاخههای مختلف در همه پهنای سرزمینی استعدادهای بزرگ و شگرفی دارد، به طوری که هر منطقه و بخشی از ایران سرافزار، پیشینه گران بها در حوزه موسیقی دارد و همه نقاط ایران آکنده از استعدادهای بزرگی هنری است که در جشنواره هایی، چون جشنواره موسیقی نواحی امکان ظهور پیدا میکنند.
وی با بیان اینکه جشنواره موسیقی نواحی یکی از مهمترین عوامل پیوند فرهنگی ایران عزیز به شمار میرود، گفت: شعر و موسیقی از جمله یادگاران ارزشمند سرزمین کهن ایران است که هم اینکه مناطق مختلف ایران عزیز را به هم متصل میکند بلکه در خارج از مرزهای جغرافیایی کشورمان از عوامل اصلی همگرایی منطقه محسوب میشود.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به اینکه موسیقی یکی از مهمترین نمادهای پیوستگی فرهنگی در داخل و خارج از کشور است، گفت: وزارت فرهنگ در دوره جدید بر ترویج و گسترش موسیقی نواحی و اقوام ایرانی تاکید ویژه دارد و در قالب سفرهای استانی نهایت تلاش خود را میکنیم که با پیشکوستان این حوزه از نزدیک دیدار و گفتگو داشته باشیم تا با شنیدن نقطه نظرات و دغدغههای اهالی موسیقی نواحی، فضای رشد و بالندگی برای گسترش این حوزه را بیش از گذشته فراهم کنیم.
وی افزود: آن چیزی که مردم ایران را به هم پیوند میزند فرهنگ و هنر است و نباید فراموش کرد، آن چیزی که قلبهای ما را در کنار هم قرار داده است، میراث غنی و تاریخ درخشان فرهنگی این سرزمین کهن است.
وی با بیان اینکه انقلاب اسلامی، انقلابی فرهنگی است، خاطرنشان کرد: بیش از ۴۳ سال در عرصههای مختلف فرهنگی یک دوره جدید از شکوفایی را در میهن عزیزمان تجربه کرده ایم و فرهنگ و هنر متعالی برخاسته از روحیه انقلابی دینی کشور ما را به کشوری برجسته و نمونه در منطقه تبدیل کرده است.
وی افزود: دشمنان و بدخواهان نمیتوانند این شکوفایی و رونق را در کشور ببینند و با پاشیدن بذر ناامیدی در میان مردم به دنبال شکاف و واگرایی در جامعه ایرانی هستند، دشمن، خوابهای شومی برای ملت ایران دیده است و نهایت تلاش خود را انجام میدهد تا صفوف منسجم ملت را دچار اخلال کند، زیرا تحمل تماشای شادیهای مردم ایران را ندارند بر همین اساس با همه مزدورانشان تلاش میکنند خوابهای پریشان خود را در مورد مردم ایران تحقق بخشند. اما به یاری خداوند در هر فتنه با شکست مفتضحانهای مواجه میشوند.
اسماعیلی در ادامه تاکید کرد: مردم ایران اتحاد و انسجام ملی را به آسانی به دست نیاورده اند که این وحدت در مقابل تروریسم رسانهای شبکههای صهیونیستی و غربی از هم گسیخته شود.
وی گفت: در این روزها که مدافعان امنیت در راه پاسداری از کشور به مقام رفیع شهادت نائل میشوند اطمینان داریم که مسیر متعالی و رشد سرزمین مان بدون وقفه ادامه پیدا خواهد کرد و به قله تمدن نوین اسلامی خواهد رسید.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پایان درباره استان گلستان گفت: این استان به عنوان رنگین کمان اقوام ایرانی سرشار از استعدادهای فراوان است و در سفر قبلی به استان گلستان وعده دادیم که طرحهای جدید در گرگان و دیگر شهرها به مجموعه زیر ساختهای فرهنگی این استان اضافه خواهد شد و انشاالله به این وعده عمل خواهد شد.
در بخش دیگری از این مراسم، دکتر محمدعلی مرآتی نیز از سوی معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای دوره شانزدهم جشنواره موسیقی نواحی ایران حکم دبیری گرفت و به این ترتیب او دبیر دوره شانزدهم نیز خواهد بود.
تقدیر از پیشکسوتان و فعالان موسیقی استان گلستان بخش پایانی این برنامه بود که بر اساس آن هوشنگ جاوید (پژوهشگر موسیقی نواحی و آئینی)، سید احمد حسینی (بانی ثبت موسیقی کتول)، سید نظام موسوی (پیشکسوت موسیقی)، حاجی محمد ایری (احیاگر سازهای ترکمن)، محمد نعیمی (نوازنده و خواننده موسیقی قزلباش) و محمدرضا برزگر (پژوهشگر) مورد تقدیر گرفتند.
همچنین محمد رعیت با اعلام خبر خوش برای مردم گرگان گفت: اولین خبر خوش بنده این است که جناب وزیر هدیه هنرمندان تقدیر شده را دوبرابر کردند و موضوع مهم دیگر اینکه قرار است، نشان استاد محمدرضا لطفی در حوزه موسیقی ایجاد و اهدا شود و جناب وزیر با این طرح موافقت کردند.
شایان ذکر است پانزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران تا روز جمعه ۲۷ آبان در دو بخش «اجرای صحنهای» و «نشستهای پژوهشی» ادامه خواهد داشت.