برنامه «گفتوگوی فرهنگی» به تهیهكنندگی رقیهزهرا پرندآور و با اجرای لیلا سلمانی با موضوع چالشهای تنظیمگری اجتماعی در فضای مجازی چهارشنبه ساعت هشت شب با حضور محمدحسن خلعتبری سرپرست معاونت توسعه بازار و كسب و كار ساترا و ارتباط تلفنی با فرزاد آذریپور مدیرعامل پلتفرم هاشور، احسان رستگار منتقد سینما و دكتر محمدصادق افراسیابی معاون كاربران و تنظیمگری اجتماعی ساترا روی آنتن رادیو گفت و گو رفت.
در ابتدای این برنامه، سرپرست معاونت توسعه بازار و كسب و كار ساترا درخصوص تعریف تنظیمگری اجتماعی گفت: از زمانی كه دولت_ملتها پدید آمدند، حجم زیادی از ترافیك كارها به سمت دولتهای بزرگ رفت. دولتها روز به روز بزرگتر شدند و در علوم سیاسی نظریه تنظیمگری بهوجود آمد كه دولتها بر مبنای آن از تصدیگری بر امور مختلف به سمت تنظیمگری حركت كنند.
خلعتبری درباره چالشهای تنظیمگری اجتماعی صوت و تصویر فراگیر تاكید كرد: عدم همگرایی نهادی در برخی لایههای دولت، نابالغ بودن برخی بخشهای خصوصی و عمومی و آماده نبودن نسبی بخش فرهنگ عمومی جزو چالشهای جدی تنظیمگری اجتماعی هستند. همچنین در دستگاههای دولتی، زمانی كه قرار است تقسیم كار شود همه طالب شركت در آن هستند اما زمانی كه به مرحله مسئولیتپذیری و عمل میرسد، برخی دستگاهها از انجام مسئولیت خود سر باز میزنند.
وی افزود: امروزه تنظیمگری اجتماعی در اكثر كشورها در حال اجرا است و ساترا هم مبتنی بر آن با نگاه بلندی كه ریاست سازمان صدا و سیما به موضوع تنظیم گری داشته است، بخشهای ساختاری متناسب با توسعه بازار و همچنین تنظیم گری اجتماعی را در خود دیده است و ساختار ساترا مبتنیبر نیازهای بازار، صنعت و كسب و كارها است.
خلعتبری در ادامه با تاكید بر اینكه مردم نقش محوری در تنظیمگری اجتماعی دارند، ادامه داد: تنظیمگری یك نیاز اجتماعی است كه از طرف مردم حس میشود و نهاد تنظیمگر زمانی موفق است كه بتواند این نیاز را رفع كند. ما در ساترا، سامانه ساپرا را بالا آوردیم كه در آن مردم میتوانند مشكلات، گزارش تخلفات و پیشنهادات خود مبنی بر ارتقای محتوای ارائه شده را مطرح كنند.
در ادامهی این برنامه، فرزاد آذریپور روی خط تلفنی برنامه آمد ودرباره موضوع برنامه گفت: علاوه بر سامانه ساپرا (Sapra. ir) كه اشاره شد برای دریافت شكایتهای مردمی ایجاد شده است، اكثر پلتفرمها سامانههایی برای دریافت انتقادات و شكایات دارند كه استفاده از این ظرفیت برای پیگیری شكایات و انتقادات، نیازمند یك همكاری بین پلتفرمها و ساترا است. درمجموع باید گفت بحث تنظیمگری با تعامل ساترا و پلتفرمها بهتر پیش میرود.
وی افزود: خصوصا رسانههای كاربر محور نیاز دارند ابزار لازم را برای تنظیمگری ایجاد كنند. از طرفی هم پلتفرمها و هم نهاد تنظیمگر باید به هم كمك كنند تا آن مسئولیت اجتماعی اتفاق بیفتد. همه پلتفرمها راههای مختلفی را برای ارتباط با مخاطبان را دارند تا نظراتشان را بیان كنند. در واقع این یك چرخه بین مخاطبان، تنظیمگر و پلتفرم است.
در ادامه این گفتوگو، احسان رستگار منتقد سینما كه مهمان تلفنی این برنامه بود، راجع به نظارت روی محتوای پلتفرمها گفت: در حوزه سینما و شبكه نمایش خانگی، لازم است نظارت بر پلتفرمها به شكل پیشینی باشد. تنظیمگر باید یك سند راهبردی داشته باشد و یكپارچه باشد؛ یعنی ساترا یك نهاد است كه صوت و تصویر فراگیر را ساماندهی میكند و تمام چرخ دندههایی را كه برای تولید و توزیع محتوا فعال هستند را تنظیمگری میكند.
رستگار در ادامه با انتقاد از برخی موضع گیریهای سیاسی دبیر انجمن صنفی شركتهای نمایش ویدئوی برخط گفت: ساترا باید بتواند در قبال خروجیهایش پاسخگو باشد. اگر در مدیریت فرهنگی شاهد یكپارچگی در امر تنظیم گری نباشیم، قطع به یقین دیگر مدیریت فرهنگی اتفاق نمیافتد و انتقاد من نسبت به موضع گیریهای سیاسی دبیر انجمن صنفی شركتهای نمایش ویدئوی برخط به این دلیل است كه ایشان خواستار چند پاره كردن امر تنظیمگری صوتو تصویر فراگیر است كه ایده ایشان در نهایت به عدم تنظیمگری ختم میشود.
در ادامهی برنامه، دكتر محمد صادق افراسیابی معاون كاربران و تنظیمگری اجتماعی ساترا؛ دیگر مهمان تلفنی برنامه «گفتوگوی فرهنگی» گفت: موضوع اصلی در این برنامه رادیویی، موضوع تنظیمگری اجتماعی است. یكی از مباحث مرتبط با تنظیمگری اجتماعی، مسئولیت اجتماعی پلتفرمها است. هر پلتفرمی نسبت به مجوزی كه از ساترا دریافت میكند هم در قبال قانون مسئولیت دارد و هم در قبال مردم و كاربران خود یك نوع مسئولیت اجتماعی دارد. گاهی اوقات برخی سریالهای نمایش خانگی كه هم اكنون از پلتفرمها در حال پخش هستند، مجوز تولید خود را از سازمان سینمایی دولت قبل دریافت كردند كه البته ساترا اكنون در حوزه پخش آثار ماموریت و تكلیف خود را در خصوص ممیزی انتشار انجام میدهد اما پلتفرم هم میتواند با هوشمندی مسئولیت اجتماعی خود را در قبال مردم طوری انجام دهد كه آسیبی در هیچ یك از حوزههای فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی متوجه جامعه و مردم نشود.
وی خاطرنشان كرد: از ابتدای زنجیره تولید كه فیلمنامه نوشته میشود تا زمانی كه پلتفرم میخواهد یك اثر را پخش كند، میتوان برای فیلمنامهنویس، تهیه كننده، كارگردان و پلتفرمها یك مسئولیت اجتماعی در نظر گرفت كه اساسا آیا این فیلمنامهای كه نوشته میشود منجر به افزایش امید در نسل جوان، نوجوان و عموم مردم میشود یا خیر؟ آیا سریالهای شبكه نمایش خانگی در كشور منجر به آینده بهتری برای كشور میشود؟ با تاكید بر مسئولیت اجتماعی پلتفرمها حتما میتوان مسیری را دنبال كرد كه آینده بهتری را رقم بزنیم.
افراسیابی در پایان تاكید كرد: علاوه بر مواردی كه گفتم، معتقدم تمام پلتفرمها باید برای كاربر و مخاطب خود پیوست سواد رسانهای طراحی كنند كما اینكه این موضوع قبلا در كمیسیون عالی ارتقای محتوای مركز ملی فضای مجازی مصوب شده بود و دو سال پیش دستورالعمل الزامات ارتقای سواد فضای مجازی با رویكرد مسئولیت اجتماعی پلتفرمها به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان صدا و سیما و سازمان تبلیغات اسلامی ابلاغ شده است و از آن زمان تا كنون همكاریهایی شكل گرفته است كه البته كافی نیست و امیدواریم در این دولت شاهد همافزاییهای بهتری با این دو دستگاه و همین طور با پلتفرمها باشیم.