مرکبات در استان مازندران پس از برنج دومین محصول مهم اقتصادی و یکی از اصلی‌ترین منابع درآمدی کشاورزان است .

این استان سالانه با تولید بیش از دو میلیون تن مرکبات سهم بسزایی در تامین میوه زمستانی مردم ایران دارد که در این میان شهرستان بابل در بین دیگر شهرستان‌های این استان با تولید سالانه ششصد هزار تن مرکبات رتبه نخست را بخود اختصاص می‌دهد، اما مدتی است این ظرفیت بالقوه که قطعه‌ای ثابت از پازل اقتصادی مازندران است به دلیل کاهش صادرات و کاهش قیمت مرکبات روزگار خوبی ندارد. 

هر سال دریغ از پارسال

خسرو بیگی یکی دیگر از باغداران با سابقه بابل هم می‌گوید: قیمت سم، کود و نهاده‌های کشاورزی هر ماه با قیمت‌های جدید وبالاتر از نرخ قبلی عرضه می‌شود و تعادل در قیمت گذاری را از بین می‌برد.

او افزود: قیمت مرکبات اکنون در پایین‌ترین حد ممکن قرار گرفته است به گونه‌ای که برداشت این میوه با هزینه‌های کارگری اصلا به صرفه نیست.

این باغدار اهل بابل می‌گوید: وضعیت به گونه‌ای است که بسیاری از باغداران برای فروش مرکبات خود دچار استرس هستند، چون بازار اصلا قابل پیش بینی نیست و امکان دارد با اضافه شدن عرضه قیمت مرکبات از این میزان هم پایین‌تر بیاید.

خسرو بیگی ادامه داد: هر کیلوگرم کیوی را پارسال ۱۳ هزار تومان فروختم، اما امسال ۱۰ هزار تومان از ما می‌خرند.

درختان مرکبات ایستاده می‌میرند

معین قاروئی باغدار نمونه شهرستان بابل، مهمترین دغدغه باغداران را ناپایداری در صادرات می‌داند و می‌گوید: فعالان صادرات در بخش مرکبات در کشور‌های خارجی مشتری پیدا می‌کنند و چند ماه هم صادرات انجام می‌شود، اما به دلایل نامعلومی کانال‌های صادراتی بسته می‌شود.

او افزود: مازندران با وجود دریای خزر و بنادر فعال، نسبت به سایر استان‌ها فرصت‌های بیشتری برای صادرات دارد، اما متاسفانه جای خالی مرکبات در کالا‌های صادراتی از بنادر استان به چشم می‌خورد.

این باغدار نمونه می‌گوید: بازار مرکبات در نبود برنامه مدون برای صادرات دچار سردرگمی است و بسیاری از باغداران هنوز نتوانسته اند یک کیلو از محصولات خود را بفروشند.

قاروئی افزود: مرکبات تنها میوه‌ای است که در سه سال اخیر هیچگونه افزایش قیمت نداشته در حالیکه هزینه‌های تولید و قیمت کود و سم، ادوات کشاورزی و هزینه‌های کارگری چند برابر شده است.


او می‌گوید: برخی از باغداران به دلیل ثابت ماندن قیمت مرکبات در سه سال گذشته و افزایش هزینه‌های تولید درختان مرکبات را قطع کردند و اگر همین روال ادامه داشته باشد بسیاری از باغ‌ها در آینده نزدیک از بین خواهند رفت.

صنایع تبدیلی حلقه مفقوده بخش کشاورزی

محسن علی‌گل‌زاده مدیر جهاد کشاورزی شهرستان بابل، سطح زیر کشت مرکبات در این شهرستان را ۲۴ هزار هکتار اعلام کرد و گفت: از این میزان ۲۰ هزار و ۵۰۰ هکتار به پرتقال، ۱۳۰۰ هکتار به نارنگی و ۵۰۰ هکتار به کشت کیوی اختصاص دارد.

او افزود: شهرستان بابل با تولید بیش از ۶۰۰ هزار تن مرکبات رتبه اول را در استان دارد و ۲۵ درصد تولید این محصول هم سهم بابل است که از این میزان نیمی به مصرف داخلی می‌رسد و نیمی نیز باید صادر یا در صنایع تبدیلی استفاده شود.

به گفته او شهرستان بابل هم در حوزه صادرات و هم در حوزه صنایع تبدیلی و تکمیلی دچار ضعف‌هایی است و نبود صنایع تبدیلی در این بخش و نبود پایانه‌ای برای صادرات مشکل را دوچندان می‌کند.

مدیر جهاد کشاورزی شهرستان بابل بر لزوم ایجاد صنایع تبدیلی در شهرستان تاکید کرد و ادامه داد: وجود صنایع تبدیلی در بخش مرکبات در مواقعی که مازاد تولید وجود دارد و در‌های صادرات هم بر روی ما بسته است می‌تواند این بخش را از بحران احتمالی خارج کند.

علی‌گل‌زاده افزود: از دولت انتظار می‌رود در بحث خرید تضمینی مرکبات با قدرت ورود کند تا در شرایطی که صادرات انجام نمی‌شود و مازاد تولید هم وجود دارد، با خرید تضمینی ضرر و زیان باغداران را جبران کند.

صادرات رونق می‌گیرد، باغداران عجله نکنند

حل مشکل بازار مرکبات نه تنها مهم‌ترین خواسته باغداران استان، بلکه از مطالبات مردم و وعده‌هایی است که مسئولان بار‌ها داده اند و امسال نیز باز شدن کانال‌های جدید صادرات مرکبات به چین و حتی برزیل وعده مسئولان بوده است.

عباس‌پور معاونت بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی مازندران می‌گوید: تولید مرکبات در استان امسال افزایش داشته و حجم بالاتری از مرکبات روانه بازار شده است.

او می‌گوید: باتوجه به اینکه سورتینگ‌داران در فروش مرکبات دچار ضرر و زیان شدند فعلا از خرید مرکبات استقبال نکردند و همین موضوع سبب شده تا قیمت مرکبات پایین باشد.

سرپرست معاونت بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی مازندران گفت: باتوجه به افزایش تولید، احتمال دارد بازار کشش جذب این همه میوه را نداشته باشد به همین دلیل رویکرد جهاد کشاورزی امسال توسعه صادرات مرکبات و باز شدن کانال‌های جدید صادراتی بود.

عباس‌پور ادامه داد: پیگیری‌های زیادی برای صادرات مرکبات مازندران انجام و شرایط برای صادرات نیز فراهم شده است.

معاونت بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی مازندران می‌گوید: صادرات مرکبات در حال انجام است و ده‌ها محموله مرکبات به بازار روسیه صادر شده است، اما که باتوجه به پیگیری‌های انتظار می‌رود شرایط برای صادرات بیشتر فراهم شود.