آمارهای فائو نشان می دهد تولید غلات ایران در سال ۲۰۲۲ با رشد ۱۳.۵ درصدی به ۲۰.۳ میلیون تن رسید که براین اساس ایران چهاردهمین تولیدکننده گندم جهان در این سال شده است.
سعید راد مدیرعامل بازرگانی دولتی گفت: نیاز سالانه کشور به گندم برای تولید نان مصارف صنف و صنعت ۱۱ میلیون تن است که سال گذشته ۴.۵ میلیون تن و امسال ۷.۵ میلیون تن گندم خریداری شده است.
برآورد مسئولان حاکی از آن است که سطح اراضی گندم آبی به حدود ۲ میلیون هکتار و اراضی دیم با طرح جهش دیمزارها به ۴ میلیون و ۵۰۰ هزار هکتار می رسد.
با اجرای الگوی کشت در قالب کشت قراردادی، گندم مورد نیاز کشور برای نان صنف و صنعت بالغ بر ۱۳.۵ تا ۱۴ میلیون تن تامین می شود که با این وجود دیگر نیازی به واردات نیست.
آقای عطااللّه هاشمی رئیس بنیاد ملی گندمکاران گفت: امسال ۷ میلیون و ۵۰۰ هزار تن گندم از کشاورزان خریداری شده است که در صورت حل شدن موضوع یارانه نان، با ۸ میلیون تن گندم امکان تامین آرد خبازی کشور وجود دارد.
به گفته او، یکسان سازی نرخ آرد و اجرای هوشمندسازی کامل منجر به کاهش مصرف گندم می شود.
هاشمی می گوید: هم اکنون ۲۰ درصد طرح هوشمندسازی نان اجرا شده است که با اجرای مابقی آن و پرداخت یارانه به خانوار، میزان واردات گندم کاهش می یابد.
رئیس بنیاد ملی گندمکاران گفت: بنابر آمار سال گذشته ۶ میلیون تن گندم وارد شد که به طور متوسط با قیمت ۱۰ هزار تومان هر کیلو محصول، ۶۰ هزار میلیارد تومان ارز از کشور خارج شده است.
امسال با افزایش میزان خرید تضمینی حداکثر ۲ تا ۳ میلیون تن گندم باید وارد شود که میزان خروج ارز از کشور ۳۰ هزار میلیارد تومان خواهد بود.
آقای محمد حسن جلالی مدیرکل هماهنگی و نظارت آرد و نان بازرگانی دولتی گفت: اجرای صفر تا ۱۰۰ طرح هوشمندسازی نان با وزارت اقتصاد است که تاکنون اتفاقی در این حوزه رخ نداده است.
به گفته او، با توجه به اجرا نشدن کامل طرح هوشمندسازی نان، نانوایی ها به ایجاد صف های طولانی ناشی از کاهش سهمیه آرد معترضند، درحالیکه مسئولان وزارت اقتصاد اذعان می کنند که اجرای این طرح ۳۰ درصد مصرف آرد در واحدهای خبازی را کاهش می دهد.
جلالی می گوید: با افزایش قیمت خرید تضمینی گندم، میزان واردات و خروج ارز از کشور کاهش می یابد، اما به سبب نوسان نرخ جهانی گندم نمی توان پیش بینی دقیقی راجع به صرفه جویی ارزی داشت.
مدیرکل هماهنگی و نظارت آرد و نان گفت: مسئولان وزارت جهاد برآورد کردند که با اجرای هوشمندسازی یارانه نان و کشت قراردادی، در سال آینده نیازی به واردات گندم برای تامین آرد واحدخبازی نداریم.
آقای علیقلی ایمانی مدیرعامل بنیاد ملی گندمکاران گفت: با اجرای الگوی کشت نیاز به واردات محصولات اساسی گندم، جو و کلزا کاهش می یابد.
به گفته او، در سال زراعی جدید با اجرای الگوی کشت بخشی از اراضی تحت کشت محصولات سبزی و صیفی آزاد و به کشت محصولات اساسی اختصاص می یابد.
ایمانی می گوید: هم اکنون متوسط قیمت گندم در بازارهای جهانی ۳۲۰ تا ۳۵۰ دلار است که با خودکفایی گندم ارز قابل توجهی صرفه جویی می شود.
مدیرعامل بنیاد ملی گندمکاران گفت: بنابر آمار در بخش خبازی ۹ میلیون و ۵۰۰ هزار تن گندم مورد نیاز است که با خرید ۷ میلیون و ۵۰۰ هزار تن گندم، میزان واردات نسبت به سال قبل ۵۰ درصد کاهش می یابد.
بنابر آمار گمرک سال گذشته ۷ میلیون تن گندم وارد شد که امسال حداکثر نیاز واردات ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار تن خواهد بود که تاکنون ۲ میلیون و ۵۰۰ هزارتن از این میزان وارد شده است.
آقای قاسم پیشه ور رئیس نظام صنفی کشاورزی گفت: با توجه به آنکه یکی از راه های تامین امنیت غذایی اجرای الگوی کشت است، لذا تمامی نهادهای حاکمیتی باید وارد عرصه شوند تا خودکفایی گندم محقق شود.
به گفته او، با اجرای الگوی کشت، اگر درآمد کشاورزان نسبت به سنوات قبل کاهش یابد، حاضر به رعایت الگوی کشت در سال آینده نیستند.
پیشه ور می گوید: اگر ۵۰ درصد ارز واردات با مدیریت در اختیار کشاورزان قرار گیرد، این اطمینان را به دولت می دهیم که خروج ارز از کشور کاهش می یابد.
رئیس نظام صنفی کشاورزی گفت: با توجه به آسیب پذیری بخش کشاورزی، خودکفایی یا خوداتکایی در صورت فراهم بودن شرایط اقلیمی محقق می شود.