محسن خجسته مهر مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران در برنامه صف اول به سوالات زیر در حوزه نفت و گاز پاسخ داد:
جایگاه صنعت نفت کشور چگونه است؟
خجسته مهر: ماهیت فعالیت های شرکت ملی نفت این است که طرح ها سرمایه بر و درآمد زا هستند، در زنجیره ارزش قرار دارند و اشتغال پایدار را به همراه دارد.
صنعت نفت تولیدی است و اهرم رشد اقتصادی و پیشران اقتصاد کشور محسوب می شود که همواره مورد توجه حاکمیت بوده است.
در این یک سال شرکت ملی نفت در ظرفیت سازی تولید نفت و گاز ، افزایش صادرات نفت خام و میعانات گازی و توسعه کسب و کار دانش بنیان اقداماتی انجام داده است.
برای تامین آینده صنعت نفت کشور چه میزان از دانش بنیان ها و نخبگان استفاده می کنید؟
خجسته مهر: از جمله وظایفی که داریم این است که از ذخائر زیرزمینی صیانت کنیم و حداقل آسیب دیدگی به مخزن و حداکثر تولید را داشته باشیم برای ایجاد این زنجیره ارزش چاره ای نداریم مگر اینکه از دانش بنیان شدن صنعت نفت کمک بگیریم.در صنایع بزرگ و بالادستی نفت و گاز محتاج دانش بنیان ها هستیم.
ابتدای امسال پس از فرمایشات مقام معظم رهبری، ستاد تحول فناوری های دانش بنیان در شرکت نفت تشکیل دادیم و اولین دستاورد آن احیای چاه های نفت خام است.
در کشور ۵ هزار حلقه نفت و گاز داریم که ۳ هزار حلقه نفت خام است و از این میان ۷۰۰ چاه کم بازده داریم و قرار است با سرمایه گذاری ۵۰۰ میلیون دلاری، ۴۸ شرکت دانش بنیان وارد شوند و هر کدام ۵ حلقه چاه را در مدت ۳ سال احیا کنند و به ازای اضافه برداشت نفت در منافع آن سهیم باشند.
اگر این ۷۰۰ حلقه چاه احیا شود، ۸۳ میلیون بشکه افزایش تولید نفت خام را تا ۳ سال آینده خواهیم داشت. ۲۰ روز دیگر اولین قرارداد امضا می شود.
آخرین وضعیت جمع آوری گاز های مشعل به چه صورت است؟
خجسته مهر: در بالادستی ۲ نوع پروژه صیانتی داریم که شامل جمع آوری گازهای مشعل و تزریق گاز به میادین نفتی می شود که هم از هدررفت منابع جلوگیری و هم میادین را تقویت می کنیم.
تاکنون توفیقات چندانی برای جمع آوری گارهای مشعل نداشتیم چراکه در گذشته آن طور که باید اهتمام ویژه نبوده است.
در این دولت ۵ پروژه مهم جمع آوری گازهای مشعل داریم که اگر محقق شود ۱.۹ میلیارد فوت مکعب گاز در روز جمع آوری می شود.
نخست پروژه ان جی ال ۳۲۰۰ است که گازهای مشعل میدان غرب کارون در خوزستان را جمع آوری می کند. ۲۰ درصد پیشرفت فیزیکی این طرح بیشتر شده و تا بهمن امسال ان جی ال ۳۲۰۰ به بهره برداری می رسد.
ان جی ال بعدی ۳۱۰۰ است که گاز های مشعل میادین غرب در ایلام را جمع آوری می کند و در اوایل ۱۴۰۲ به بهره برداری می رسد. همچنین ۱.۱ میلیارد دلار در شرق کارون خوزستان قرارداد جمع آوری گازهای مشعل منعقد شده است.
همه پروژه های جمع آوری گازهای مشعل تا پایان سال ۱۴۰۳ به بهره برداری می رسد.
یکی از دغدغه های مردم خوزستان و مسجد سلیمان این است که سال های سال گازهای مشعل از نظر زیست محیطی آسیب می زدند. قرارداد جمع آوری ۶۷ میلیون فوت مکعب در روز گاز مشعل در این مناطق منعقد شده است.
آخرین وضعیت توسعه فازهای ۱۱ و ۱۴ میدان مشترک پارس جنوبی چیست؟
تاکنون ۱۱۲ میلیارد دلار در میادین مشترک نفتی و گاز کشور سرمایه گذاری شده است که ۸۵ میلیارد دلار در میدان گازی پارس جنوبی بوده که بیش از ۹۰ درصد کل میادین است. برای تکمیل نیازمند ۲۷ میلیارد دلار سرمایه گذاری دیگر در میدان گازی پارس جنوبی هستیم.
در فاز ۱۱ پارس جنوبی پس از حدود ۲۰ سال بلاتکلیفی، با حفاری ۴ حلقه چاه، تولید حدود ۱۱ میلیون متر مکعب در روز در زمستان امسال محقق خواهد شد. لولهگذاری خط لوله دریایی برای این منظور نیز به اتمام رسیده است.
کار مهم دیگر پالایشگاه فاز ۱۴ پارس جنوبی است که اولین ردیف آن راه اندازی شده و ردیف بعدی تا ۲ هفته آینده و تمام ردیف ها تا آخر سال بهره برداری می شود. در میدان مشترک بلال عملیات حفاری را شروع کردیم.
برای اولین بار از تاریخ تولید از پارس جنوبی به تولید روزانه ۷۰۵ میلیون متر مکعب گاز از این میدان مشترک رسیده ایم که عدد قابل توجهی از تولید کشور رقیب جلوتر هستیم.
با اقداماتی که انجام می گیرد طی چند سال آینده ۱۰۰ میلیون متر مکعب گاز به تولید این میدان اضافه خواهد شد.
در خصوص وضعیت میدان مشترک آزادگان توضیح دهید.
خجسته مهر: بزرگترین میادین نفتی مشترک در غرب کارون در خوزستان هستند .۱۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری شده ۹۶ درصد میادین گازی و نفتی تولیدی هستند.
در میدان آزادگان جنوبی قراردادی با شرکت چینی داشتیم که به دلیل نامعلوم فسخ شد و به شرکت ایرانی داده شد . در این دولت کار شتاب گرفت. از ۷ دکل به ۱۱ دکل افزایش یافت. بیش از ۲۰ حلقه چاه جدید تولید کردیم. تا پایان امسال رقم قابل توجهی به ظرفیت این میدان اضافه می شود.
طرح توسعه یکپارچه میدان نفتی مشترک آزادگان، با تأمین مالی بانکهای دولتی و خصوصی و چند شرکت و با هدف افزایش تولید این میدان به ۵۷۰ هزار بشکه در روز، عملیاتی خواهد شد.
خوشبختانه امروز شرکت آزادگان دشت اروند درمنطقه آزاد اروند برای توسعه یکپارچه میدان آزادگان به ثبت رسیده است.
مکاتباتی که با بانک مرکزی داشتیم که به زودی سرمایه گذاری بانک ها انجام می شود و بعد از آن کار مطالعات شروع خواهد شد و طی ۷ سال ۲۳ هزار اشتغال ایجاد می شود.
نگران تولید گاز در زمستان هستید؟ و آیا از صادرات به واردات نخواهیم رسید؟
خجسته مهر: ما حداکثر تولید را انجام می دهیم اما نگران مصرف هستیم. از مردم خواهش می کنیم در راستای صیانت از ذخائر گازی مدیریت مصرف داشته باشند.
ما تعمیرات اساسی میادین گازی را انجام دادیم و آمادگی کامل برای زمستان داریم. ما متولی تولید هستیم و متولی کل مصرف و تقاضا نیستیم.
در شرکت بهینه سازی اقداماتی انجام شده است. برای تبدیل و جایگزینی ۴ میلیون بخاری فرسوده، ۱.۳ میلیارد دلار پیش بینی سرمایه گذاری شده و نوسازی ۴۰۰ هزار ناوگان حمل و نقل برون شهری و درون شهری طی ۵ سال هدفگذاری شده است.
وضعیت افزایش صادرات نفت خام به چه صورت است؟
خجسته مهر: در دی ماه گذشته ۴۰ درصد افزایش صادرات نفت خام و میعانات گازی داشتیم. شیب صادرات نفت خام و میعانات گازی افزایشی است از ۴۰ هزار بشکه به ۲۰۰ هزار بشکه رسیده است.
از دیپلماسی انرژی نتیجه گرفتیم و درآمدهای بودجه از این بخش محقق شده است.
چند سکوی نفتی و گازی و چند شناور در کشور داریم؟
خجسته مهر: ۱۵۰ سکوی نفتی و گازی در کشور است.
۱۰۰ شناور داریم که تماما خارجی هستند و ۲۰۰ میلیون دلار ارزش قراردادهایی است که در سال منعقد می شود.
در شرکت ملی نفت تصمیم گرفته شد تا طی مدت ۲۴ ماه ۱۰۰ شناور تماما ایرانی به ارزش یک میلیارد دلار ساخته شود . این کار توسط ۴۵ شرکت داخلی انجام می شود و ما خرید خدمت تضمینی طی ۱۰ سال را از آنها خواهیم داشت.
در خصوص مسئولیت های اجتماعی شرکت نفت توضیح دهید.
خجسته مهر: توسعه باید متوازن و همه جانبه باشد و پیوست های فرهنگی، اجتماعی و فناوری داشته باشد. ۱۰ هزار میلیارد تومان تکلیف مسئولیت اجتماعی صنعت نفت برای رفع محرومیت مناطق کم برخوردار است.