اخیرا در فضای مجازی ایده کسب و کاری به عنوان اتاق خشم به چشم می‌خورد. اتاق خشم مکانی برای تخلیه خشم است که شما در آنجا با شکستن وسایل، هیجان خود را تخلیه می‌کنید.

ایده‌ای که تحت عنوان کسب و کاری پولساز از آن یاد شده و درآمد آن در کشور‌های مختلف به ازای هر نیم ساعت ۵۰ دلار ذکر شده است. 

 اما این سوال پیش می‌آید که تخلیه خشم از این طریق، بهترین راه است؟ 

حسین ابراهیمی مقدم، متخصص روانشناسی و استاد دانشگاه در این زمینه بیان کرد: اتاق خشم ایده‌ای است که از یکی از نظریه‌های روانشناسی در ارتباط با خشم می‌آید. این نظریه تحت عنوان نظریه هیدرولیکی این موضوع را بیان می‌دارد که هنگامی که فشار، استرس و تعارض‌ها روی همدیگر جمع شود، مثل یک دیگ زودپز متراکم می‌تواند یک خاصیت انفجاری پیدا کرده و مخاطرات زیادی را در پی داشته باشد. به همین خاطر طبق این نظریه گفته می‌شود ما می توانیم یک سوپاپ اطمینان داشته باشیم و کاری کنیم تا با تخلیه خشم، از میزان فشار آن کاسته و فرد احساس آرامش کند. 

وی افزود: در برخی از کارخانه‌های بزرگ در کشور‌هایی مانند ژاپن، در مدخل خروجی این شرکت‌ها و کارخانه‌ها و اتاقک‌هایی تعبیه شده بود که در این اتاقک آدمک‌هایی بود که کارمندان می‌توانستند هنگام خروج وارد اتاقک شده و تمام خشم خود را بر سر این عروسک‌ها خالی کنند. نظریه دیگر این است که می‌توان به این وسیله خشم و پرخاشگری را توجیه کرد؛ که این مسئله خوبی نیست. 

خشم یا پرخاشگری؟

این متخصص روانشناسی ادامه داد: نکته قابل توجه تفاوت بین خشم و پرخاشگری است. پرخاشگری عملی است که فرد در آن قصد، هدف و نیت آسیب رساندن دارد و حتی اگر آسیبی به فرد رساند، اما چون قصد آن را داشته رفتار او پرخاشگرانه محسوب می‌شود. ولی در خشم و عصبانیت لزوما چنین هدفی وجود ندارد و معمولاً با وجود اینکه این هدف و نیت وجود ندارد، اما معمولا آسیب اتفاق می‌افتد چراکه فرد سمپاتیکی می‌شود و سیستم اعصاب موادی که غلبه پیدا کرده و ممکن است رفتار ناخوشایندی را نشان دهد. 

وی با اشاره به نظریه هیدرولیکی بیان کرد که طبق نظریه هیدرولیکی وقتی فرد می تواند خود را تخلیه کند، فشارش کاهش پیدا می کند، اما همانطور که ما می دانیم لزوما اینگونه نیست و ممکن است در ابراز کردن، خشم خود تقویت نیز شود.

برای غلبه بر خشم خود چه کنیم؟

این استاد دانشگاه بیان کرد: در مواقعی که خشمگین می‌شویم، اولین اقدام پرسش از خود است که از چیزی خشمگین شدیم یا از کسی؟ چرا که خیلی از وقت‌ها همین رفتار را یکی از عزیزان ما انجام می دهد و ما اصلاً عصبانی نمی‌شویم؛ ولی اگر همین رفتار را فرد دیگری داشته باشد نسبت به آن حساسیت نشان می‌دهیم؛ بنابراین در اینجا این رفتار نیست که باعث عصبانیت ما شده، بلکه آن فرد است که موجب عصبانیت ما شده است.

به گفته او، اینجا می‌توان به نوعی ترمز گرفت و بدانیم که واکنش غیر عادی از خود نشان می‌دهیم. دوم اینکه در بعضی مواقع بهتر است که خود را جای طرف مقابل بگذاریم. چه بسا با این کار متوجه می شویم که باید به طرف مقابل حق داد و عصبانیتمان کاسته می‌شود. روش‌هایی مبنی بر ترک محیط و یا خوردن یک لیوان آب ذکر اسماء متبرکه توصیه‌هایی است که همیشه کارساز بوده و باعث کنترل خشم می‌شود.

وی ادامه داد: در برخی از مواقع گفته می‌شود بهتر است به جای اینکه بلافاصله با طرف مقابل موضوعی را مطرح کنیم که در خشم و عصبانیت موج می زند، مسائل، مشکلات و درگیری‌های ذهنی روی یک کاغذ پیاده کنیم، اما این کاغذ را بلافاصله به فرد ندهیم بلکه ۲ یا ۳ روز صبر کرده و ببینیم حتی شاید برخی از این جملات نیاز به بازنگری داشته باشند. اگر چند روز صبر کنید می بینید خیلی از مواقع خیلی از مسائلی که روز قبل از آن عصبانی بوده ایم، هم اکنون از بین رفته است. 

وی افزود: چه بسا افراد در زمان های خاص میان خانواده گلایه‌های خود را مطرح می کنند و اگر موضوعی موجب خشم آنان شود، می‌دانند که الان موقعش نیست و تا روز مورد نظر باید صبر کنند. چه بسا وقتی روز آن می‌رسد، خیلی از این موارد کنترل شده و از بین رفته است.

چگونه از ایجاد خشم جلوگیری کنیم؟ 

ابراهیمی مقدم تاکید کرد که نیازی نیست که در ابتدا ما دنبال دارو باشیم و با راهکار‌های روانشناسی می‌توانیم به خود کمک کنیم، البته مسلما تغذیه مناسب و استراحت کافی از جمله مواردی است که در کنار داشتن حمایت‌های روانی اجتماعی می‌تواند باعث شود تا دیرتر دچار خشم و عصبانیت شویم. همچنین باید مهارت‌های کنترل و مدیریت را نیز فرا گیریم تا فرد صبوری باشیم، به رغم این که راحت می‌توانیم حرف خود را بزنیم.

گزارش از مرضیه میرزایی