نیروهای مسلح کشورمان در سالهای اخیر به ویژه بعد از پایان جنگ تحمیلی توانسته اند دستاوردهای مهمی در ارتقای رزمی و حوزه تجهیزات داشته باشند. طراحی و ساخت انواع تجهیزات نظامی بومی در کشورمان سرعت چشم گیری داشته و باعث حیرت بسیاری از ناظران بین المللی شده است. همه این دستاوردها موید این مطلب است که فرماندهان و مسئولان نیروهای مسلح کشورمان به خوبی اهمیت خودکفایی در ساخت تجهیزات نظامی را متوجه شدهاند.
بیشتربخوانید
به جز پهپادهای ساخت کشورمان، پدافند هوایی و تجهیزات استفاده شده در آن هم یکی دیگر از این حوزههای مهم در نیروهای مسلح کشورمان است که در خط مقدم دفاع از کشور قراردارد. حوزهای که بارها مورد تاکید رهبر معظم انقلاب هم قرار گرفته است. یکی از این دستاوردهای مهم در حوزه پدافند هوایی، ساخت سامانه پدافند باور ۳۷۳ است که به گفته امیر سرتیپ علیرضا صباحیفرد فرمانده نیروی پدافند هوایی ارتش در برنامه صف اول تست نهایی آن در روزهای آینده انجام میشود. برای این که با این دستاورد تمام ایرانی که به دست جوانان توانمند و دانشمند ایرانی ساخته شده بیشتر آشنا شوید، با ما همراه باشید.
کار پدافند هوایی
پدافند هوایی به معنی دفاع در برابر آفند یا هجوم یا تک هوایی است و شامل مجموعه اقداماتی است که به منظور انهدام، خنثیسازی یا تقلیل آثار عملیات هواپیماها، موشکهای بالستیکی و دیگر انواع موشکهای دشمن در هوا انجام میشود. پدافندهای هوایی با رادارهای جست وجوگر، اهداف را شناسایی و با رادارهای دنبال کننده روی آنها قفل و در نهایت با شلیک موشک اهداف متخاصم را منهدم میکنند.
ماجرای ساخت این پدافند به سال ۸۷ برمیگردد. درست زمانی که روسها با روی کار آمدن مدودف از تحویل S۳۰۰ خریداری شده توسط کشورمان خودداری کردند. هرچند ایران شکایت کرد و غرامت گرفت، اما غرامت، کار پدافند دفاعی را برای ما نمیکرد. پس دانشمندان کشورمان در روز ولادت حضرت رسول اکرم (ص) دست به کار شدند و برای این که باور کنیم که میتوانیم، نام «باور» را برای آن انتخاب کردند، عدد ۳۷۳ را هم که ابجد یکی از القاب پیامبر اعظم است به آن اضافه کردند تا باور ایرانی در کنار توسل به پیامبر اکرم (ص) نتیجه بخش باشد و باور ۳۷۳ پدید بیاید. امیر سرتیپ صادق نژاد، مشاور وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح درباره پیگیری رهبر انقلاب در ساخت این سامانه گفته بود که حضرت آقا بارها از مسئولان نظامی کشور پیگیر ساخت سامانه باور ۳۷۳ بودند و این پروژه با دستور ایشان ساخته شد. در بخشی از برنامه ثریا در ۸ شهریور ۹۸ هم در خصوص حقوق سازندگان باور ۳۷۳ مجری برنامه گفته بود: «باور ۳۷۳ را چند جوان زیر ۳۰ سال با حقوق زیر پنج میلیون به سرانجام رساندند، اما در مقابل برخی مدیران نجومیبگیر هیچ آوردهای برای مردم ندارند.»
ویژگیهای باور ۳۷۳
هنگامی که سامانه باور ۳۷۳ را با دقت بررسی میکنیم، این سامانه به نحوی طراحی شده است که به گفته مسئولان و دست اندرکاران نسبت به S۳۰۰ روسی برتری دارد و در واقع نمونه ارتقا یافته آن محسوب میشود. در این راستا، بُرد آن تا ۱.۵ برابر افزایش یافته و نوع موشکهای آن تغییر کرده است.
۱- رادار باور ۳۷۳ نیز همچون دیگر بخشهای آن بومی است و معراج ۴ نام دارد که از رادارهای کنترل آتش بُرد بلند آرایه فازی است.
۲- رادارهای باور ۳۷۳ میتوانند ۳۰۰ هدف را در فاصله ۳۵۰ کیلومتری شناسایی کنند، در حالی که رادارهای سامانه S۳۰۰ روسی فقط قادر به شناسایی ۱۰۰ هدف در برد ۳۰۰ کیلومتری هستند.
۳- موشکهای صیاد ۳ و صیاد ۴ موشکهای اصلی این سامانه هستند که پس از شلیک از پرتابگرهای عمودی خود توانایی انهدام اهداف مدنظر در فاصله ۲۰۰ کیلومتری و ارتفاع ۲۷ کیلومتری را دارند. البته به گفته امیر صباحیفرد، در به روزرسانی جدیدی که روی این سامانه صورت گرفته، برد آن تا ۳۰۰ کیلومتر خواهد رسید.
۴- رهگیری در پدافند هوایی اهمیت بسیاری دارد که این سامانه میتواند ۶۰ هدف را در برد ۲۵۰ کیلومتری رهگیری کند. اگر این شاخص را نیز با سامانه S۳۰۰ روسی مقایسه کنیم باید گفت که این سامانه روسی فقط میتواند ۱۲ هدف را در برد کمتر از ۲۰۰ کیلومتری رهگیری کند.
۵- البته باور ۳۷۳ ویژگی مهم دیگری دارد که در S۳۰۰ روسی و پاتریوت آمریکایی وجود ندارد و آن هدف گیری ۹ نقطه به طور همزمان است. در حالی که این شاخص در سامانه روسی شش هدف و در سامانه آمریکایی نیز فقط یک هدف اعلام شده است.
۶- سهولت در آماده سازی و نگهداری، عمر انبارداری بالا و ضریب ایمنی اپراتوری را هم باید به این ویژگیها افزود.
۷-، اما برترین ویژگی سامانه باور۳۷۳ ساخت تماماً ایرانی آن است که باعث میشود تمام کدهای سیستم نرم افزاری پدافندی کشور در اختیار خودمان باشد و همین مزیت باعث ایجاد یک سامانه پدافندی با شبکهای امن در کشور خواهد شد.
۸- عملیات در شرایط حملات شیمیایی، میکروبی و هستهای، قیمت کمتر نسبت به نمونههای مشابه خارجی، حجم آتش زیاد و... از جمله دیگر ویژگیهای سامانه پدافند موشکی «باور۳۷۳» است.
سامانه پدافند موشکی باور۳۷۳ توسط خودروی تاکتیکی ذوالجناح حمل و جابه جا میشود. این خودرو پنج محور (۱۰ چرخ) فعال دارد و قابلیت عبور از رودخانه تا عمق ۱.۵ متر با حداکثر ظرفیت بار ۳۰ تن را دارد. البته ذوالجناج میتواند محمولهای با طول ۱۰.۵ متر را جابه جا کند. از دیگر قابلیتهای ذوالجناح میتوان به حرکت روی حداکثر شیب ۳۵ درصد، حداکثر شیب طولی ۲۰ درصد با وزن خالص ۲۱ تن و سامانه تعلیق مستقل اشاره کرد.
پدافند بومی و برتر باور ۳۷۳
در پایان با نگاهی به آن چه گفتیم، پدافند هوایی باور ۳۷۳ نسبت به سامانههای روسی پیشرفتهتر است و تنها برتری اس ۴۰۰ این است که موشکهای با سرعت بالا راهم میتواند هدف اصابت قرار دهد. تعداد زیادی از ویژگیهای دیگر باور ۳۷۳ بسیار تخصصی است که بیشتر به درد علاقهمندان به مسائل نظامی و موشکی میخورد که در حوصله خوانندگان این مطلب نیست، ولی بد نیست در پایان این نکته را اضافه کنیم که چندی پیش، روزنامه گاردین در گزارش خود به نقل از یک منبع آگاه نوشت که ایران به تازگی نه تنها سامانه پدافندی «باور ۳۷۳» ساخت خود را به روسیه اهدا کرده بلکه یک پدافند S۳۰۰ دریافت شده را نیز به مسکو پس داده است.
منبع: روزنامه خراسان