در میز اقتصاد امروز آقایان مجید رضا حریری رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین، کامبیز میرکریمی نائب رئیس اتاق بازرگانی ایران و سوریه و محسن رضایی پور معاون دفتر شرق آسیا و اقیانوسیه سازمان توسعه تجارت به بررسی فرصت‌های اقتصادی عضویت ایران در شانگهای پرداختند و به سوالات زیر پاسخ دادند.

این سازمان چه فرصت و مزیت اقتصادی در کشور ما قرار می دهد؟

آقای مجید رضا حریری رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین: حدود ۸۰ درصد ارتباطات ما با چین است، عمدتا چین را به عنوان هدف از قبل داشتیم و پیوستن به این سازمان فرصت همکاری ما با چین را بیشتر می کند.

ایران و روسیه از بزرگترین تولید کنندگان  و ذخایر انرژی هستند، چین و هند از بزرگترین مصرف کنندگان مواد خام و انرژی هستند.

چین و هند به عنوان اقتصاد بزرگ و برتر دنیا در این سازمان وجود دارند و کشورهای اندونزی و عربستان به عنوان طرف گفت و گو دعوت  شدند، آینده همکاری از لحاظ اندازه و اقتصادی بیش از امروز خواهد بود.

چه فرصت های اقتصادی پیش روی کشور ماست؟

آقای کامبیز میرکریمی: امسال رکورد ۶۰۰ میلیون دلاری در ارتباط با صادرات شکسته می شود.

سیستم های نرم افزاری موافقت تجارت آزاد منجر به جهش می شود، موافقت تجارت آزاد با اوراسیا کار جدی بود و اقتصادهای ناهمگون متعددی در اینجا هستند که تاثیر شگفتی خواهد داشت.

فرآیند دائمی شدن پیوستن به سازمان چیست؟

آقای محسن رضایی پور معاون دفتر شرق آسیا و اقیانوسیه سازمان توسعه تجارت: سال گذشته با سفر رئیس جمهور فرآیند دائمی شدت پذیرفته شد، استفاده از تجربه و ظرفیت های تجاری بسیار مهمی برای کشور ما می تواند ایجاد کند.

فرآیند به سرعت پیش می بریم که در تکمیل موافقت نامه ترجیحی که با اوراسیا داریم، می تواند کامل کند. مراودات بل شرق آسیا و جنوب شرق آسیا تسهیل بخشد.

در مورد اوراسیا از مرحله ترتیبات ترجیحی به مرحله آزاد رسیدیم و پیش بینی می شود که آبان تکمیل شود.

کشورهای عضو شانگهای پتانسیل تجاری قوی است، ما می توانیم از این ظرفیت ها بویژه گستردگی جغرافیایی استفاده کنیم. 

با استفاده از امتیازات گمرکی جهش چشمگیری در صادرات خدمات فنی و مهندسی و دانش بنیان ایجاد می کنیم .

فرآیند چقدر طول می کشد تا این اتفاقات محقق شود؟

آقای رضایی پور: الحاق به موافقت نامه های منطقه ای تا حدودی زمان بر است، اما با توجه به برنامه ریزی های صورت گرفته انتظار می رود که تا پایان سال آینده به مرحله نهایی برسد.

دغدغه های زیرساختی که در دستور کار قرار دارد، قابل حل شدن است؟

آقای رضایی پور: دغدغه های زیرساختی یکی از موارد مهم عوامل زیرساختی تجاری محسوب می شود، بویژه برای کشور ما که تحت تحریم‌های ظالمانه قرار دارد.

چه کارهایی باید انجام دهیم که تا قبل از آن‌ امکانش نبود؟

آقای حریری:عضو هر پیمانی که چند جانبه، ۲ جانبه یا بین المللی حرکات ما را تسریع می کند. به عنوان مثال وقتی پیمان منع مالیات، تسهیلات گمرکی یا تعرفه های ترجیحی و آزاد می بندیم، قطعا با کشور ما خیلی ها متضرر می شوند.

هم اکنون فرض آنکه با چین قرارداد تجارت آزاد ببندیم، نمی توانیم بگوییم روی این تعرفه می بندیم یا نمی گذاریم بیاید. تجارت جاده ۲ طرفه است، اینها خودش به ما یاد می دهد که حضور ما یک امتیاز است و در سازمان همکاری شانگهای مطلب مهمی وجود دارد که جغرافیای اقتصاد ایران در حال تغییر است و طی یک دهه آینده کشورهای چین، ژاپن، کره جنوبی و اندونزی جز ۱۰ اقتصاد برتر دنیا نقش موثری دارند. حضور ما در این فضا یاد می دهد غیربومی اندیشیدن در خصوص اقتصاد مجبور هستیم و باید یاد بگیریم.

از سال ۲۰۱۷ در اجلاس شورای اتاق بازرگانی شانگهای تا قبل از کرونا حضور فعال داشتیم و کالای ایرانی به نمایش گذاشته می شد، امیدواریم با رفع موانع کرونایی ظرف ماه های آتی اولین نمایشگاه دائمی کالاهای ایرانی در شهر شانگهای افتتاح کنیم که این مراکز تجاری کار نمایشگاه های دائمی انجام می دهند، گروه بازاریاب حرفه ای استخدام می کنند.

نمایشگاه های دائمی مرکزی برای مبادله صادرکنندگان و واردکنندگان می شود، کارهای ثبتی آن در چین تمام شده و تنها بدلیل سخت بودن سفر به چین به دلیل شرایط قرنطینه شواهد نشان می دهد که از اواخر آبان می توان کار را شروع کرد.

با توجه به مذاکره شرکای چینی و امضای تفاهم‌نامه اولیه پیش بینی می شود که تا پایان سال اولین مرکز افتتاح شود، چنانچه همه چیز طبق برنامه پیش رود تا سال آینده به ۴ مرکز تجاری می رسیم.

عضویت در شانگهای چقدر به تولید خودمان کمک‌می کند؟ 

آقای میرکریمی: هم اکنون در آستانه تدوین برنامه هفتم هستیم، برنامه هفتم به گونه ای است که ۹۰ درصد کالاهای اساسی باید تولید داخل باشد. درحالیکه وقتی وارد موافقت نامه می شویم ، تجارت جاده ۲ طرفه است به طوریکه وقتی می خواهیم دسترسی بازار داشته باشیم، نمی توان بدنبال توسعه صادرات بود و دسترسی بازار را بست.

با امضای این موافقت نامه یک شبه نمی توان بخشنامه صادر کرد چرا که موافقت نامه های تجاری با حداقل چالش نوشته شده، دیگر امکان بخشنامه های یک شبه و خلق الساعه وجود ندارد.

آقای رضایی پور: به هر حال پیش نیاز ورود به بازارهای بین المللی داشتن یک نظام قوی تولیدی است چرا که بازاریابی و کسب بازارهای جدید مستلزم پروسه های طولانی است، نمی توان بازارها را به سرعت از دست داد.

برای ورود به بازارهای جدید، نظام تجاری مدون و یکپارچه باید سرلوحه کارمان قرار دهیم، همچنین برای ورود به موافقت نامه تجارت ترجیحی باید این تمرین ها انجام دهیم.

شرایط اقتصادی کشور ما خیلی ساماندهی شده است، به هر ترتیب باید بتوانیم در شرایط تحریم بین المللی برخی تغییرات ناگریز به شکل اجتناب ناپذیر است، بخشی با تدبیر و برنامه ریزی می توان پرهیز کرد که الان در حال انجام است.