بدیهی است که جاذبه‌‎های گردشگری ایران از رتبه‌های بالایی در سطح جهان برخوردارند، این موضوع در کنار رشد و گسترش فضای دیجیتال و شبکه‌های اجتماعی، زمینه شکل‌گیری و فعالیت‌ تورهای آشناسازی را بیش از پیش مهیا کرده است، پتانسیلی که سال‌هاست در کشور مورد غفلت قرار گرفته است، اما اکنون که صنعت گردشگری با مشکلات بی‌شماری دست و پنجه نرم می‌کند به‌نظر می‌رسد برگزاری هدفمند تورهای آشناسازی بتواند به این صنعت برای یافتن جایگاه خود کمک شایانی کند.

اقتصاد مبتنی بر نفت سال‌هاست که مورد توجه ایرانیان بوده، اما چندسالی است که توجه سیاستگذاران به دیگر ظرفیت‌های موجود در کشور برای کسب درآمد معطوف شده‌ است. یکی از این حوزه‌ها صنعت نوپای گردشگری است.

یکی از مقوله‌های تاثیرگذار گردشگری که اخیرا در ایران به آن توجه و در سال ۱۳۹۸ شیوه‌نامه‌ای برای برگزاری آن تدوین شده، فم‌تور یا فم‌تریپ است که در اصطلاح به آن تور آشناسازی هم گفته می‌شود. تورهای آشناسازی این امکان را فراهم می‌کنند تا گردشگرانی از کشورهای بازار هدف ایران، واقعیت‌های کشور، جاذبه‌ها، کیفیت خدمات و امنیت را از نزدیک ببینند، بنابراین یکی از تکنیک‌ها و ابزارهای موفق بازاریابی، برگزاری تورهای آشناسازی است که همه کشورهای پیشرو در گردشگری به این امر می‌پردازند. جالب است بدانید نامگذاری آن‌ هم از این حیث است که کلمه FAM به معنای آشنایی است و قرار گرفتن آن در کنار کلمه Trip به سفر رایگان و ارزانی گفته می‌شود که در درجه اول جنبه آموزشی و آگاه‌سازی دارد و جنبه‌های درآمدزایی آن در اولویت‌های بعدی است. این سفرها که اکثرا از سوی فعالان حوزه گردشگری، آژانس‌های هواپیمایی و برگزارکنندگان تورها انجام می‌شود، با حضور متخصصان صنعت گردشگری، عکاسان، لیدرتور، بلاگرها و روزنامه‌نگاران و مشاوران سفر و اخیرا از طریق اینفلوئنسرها صورت می‌گیرد تا جاذبه‌های گردشگری آن منطقه از سوی این افراد به دنیا شناسانده شود.

تقسیم‌بندی تورهای آشناسازی

در یک تقسیم‌بندی کلی تورهای آشناسازی را می‌توان به شش گروه «توراپراتورها، آژانس‌ها و راهنمایان گردشگری»، «اصحاب رسانه، بلاگرها، مجریان رادیو و تلویزیون»، «افراد اثرگذار مرجع و اینفلوئنسرها»، «سلبریتی‌ها، هنرمندان و افراد مشهور در آن کشور»، «مدیران دولتی کشورهای هدف» و گروه‌های ترکیبی که همه این شخصیت‌ها را در برمی‌گیرد، تقسیم کرد.

اهداف تورهای آشناسازی

1. اطلاع‌رسانی تبلیغات و بازاریابی گردشگری در راستای تصویرسازی مثبت از ایران در سراسر دنیا
2. رونق‌بخشی به کسب و کارهای مرتبط با صنعت گردشگری و اشتغال مربوطه
3. شناسایی زیرساخت‌ها و ظرفیت‌های گردشگری استان‌های مختلف
4. معرفی جاذبه‌ها، آداب و سنن، فرهنگ و رسوم، امنیت به گردشگران خارجی
5. جذب گردشگران بیشتر از کشورهای بازار هدف گردشگری
6. توانمندسازی جوامع محلی در راستای گردشگری پایدار در تعامل با جامعه میزبان و انتفاع اقتصادی و فرهنگی متقابل
7. هدف اصلی از برگزاری تورهای آشناسازی داخلی برای استان‌های کشور، توزیع سفر ایمن و هوشمند در دوران همزیستی با کرونا، معرفی ظرفیت‌های گردشگری هر استان به منظور مدیریت سفر، تحریک تقاضا و اعتمادسازی است.

 تاثیر تورهای آشناسازی

1. افراد شرکت کننده در تور واقعیت‌ها را با چشم خود می‌بینند و بدون واسطه و مستقیم به معرفی جاذبه‌های گردشگری ایران می‌پردازند.
2. اقلام فرهنگی همچون بروشور، کاتالوگ، کلیپ یا تیزر که در خارج از کشور پخش می‌شود تا این حد موثر نیست.
3. هزینه‌های انجام‌شده برای این مسئله هم در مقایسه با تهیه و پخش کلیپ یا تیزر در رسانه‌های خارج از کشور، بسیار مقرون به‌صرفه‌تر و از تاثیرگذاری بیشتری برخوردار است.
4. با تدوین برنامه های عملیاتی برای برگزاری منظم تورهای آشناسازی و تجزیه و تحلیل نقاط ضعف و قوت آن و انعکاس رسانه‌ای از حضور و دست آوردهای این تورها می‌توان برای تثبیت و ارتقای جایگاه تمدن ایران در جهان و تحقق رقابت‌پذیری کالا و خدمات کشور در سطح بازارهای داخلی و خارجی و ایجاد سازوکارهای مناسب برای رفع موانع توسعه صادرات غیرنفتی و افزایش سهم ایران از شمار گردشگران بین‌المللی گام‌های موثری برداشت.