عنوان پروژه آزادراه حرم تا حرم است، اما سهم حرم علی بن موسیالرضا (ع) که پروژه با نام ایشان کلید خورد بعد از گذشت ۱۲ سال هنوز صفر است.
پروژهای که در سال ۸۹ با مشارکت قرارگاه خاتمالانبیاء شروع شد در سه قطعه تعریف شد، قطعه اول قم تا گرمسار، قطعه دوم گرمسار تا سمنان و قطعه سوم سمنان به مشهد است، آزادراهی با مسافت ۹۸۰ کیلومتر که ۲۲۳ کیلومتر آن در جغرافیای خراسان رضوی واقعشده، اما در طول عمر سه دولت دهم، یازدهم و دوازدهم باید بگوییم اقدامات دولت برای عملیات اجرایی قطعه آزادراه در خاک خراسان رضوی به صفر تمایل داشته است.
دقیقاً منطق گریز از مرکز بر این پروژه حاکم است یعنی هرچه فاصله قطعه در دست احداث از پایتخت فاصله بگیرد اعتبار کمتری به آن میرسد، قطعه اول این پروژه حدفاصل قم تا گرمسار بود که سال ۹۴ به بهرهبرداری رسید.
قطعه دوم آن حدفاصل گرمسار تا سمنان است که با سرعت قابل قبولی این قطعه در حال اجراست، اما خراسان رضوی که جزو ضعیفترین استانها از نظر پوشش آزادراهی است از پروژهای که با نام امام هشتم ۱۲ سال پیش کلنگ زنی شده صفر است.
این وضعیت بیانگر کم مهری ۳ دولت گذشته به خراسان رضوی است دولتهای گذشته به صراحت اعلام کردند که قطعه خراسان رضوی این آزادراه در اولویت کاری آنها نیست، هرساله ردیف اعتباری این پروژه در لوایح دولت تخصیص میگرفت، اما عمده آن در قطعات خارج از خراسان رضوی هزینه میشد، با روی کار آمدن دولت سیزدهم شعار زیارت ارزان و آسان در دستور کار قرار گرفت، اما زیارت ارزان و آسان بدون برطرف کردن ترافیک سنگین ورودیهای کلانشهر مشهد با احداث آزادراه ممکن نیست.
ما سهمی از اعتبارات نمیبردیم
معاون عمرانی استاندار درباره آخرین پیگیریها برای احیای پروژه آزادراه حرم تا حرم در جغرافیای خراسان رضوی میگوید: پروژه آزادراه حرم تا حرم یک اعتبار عمومی برای کل مسیر داشته است. آن چه برای ما مشخص شد این است که در تمام این سالها اعتبارات تخصیصی به قطعات خارج از استان اختصاص پیداکرده و برای ما هم جای تعجب داشت که چرا در تمام این سالها حداقلی از این اعتبارات در قطعه خراسان رضوی هزینه نشده است. یعنی این پروژه که یک ضلع آن مشهد است اعتبارات دارد، اما استان ما سهمی از آن نمیبرد.
رابطه ما با وزارت راه دچار خدشه شده و معاون استاندار معتقد است نظام پیگیری اعتبارات از استان درباره این پروژه و نحوه تعامل با وزارت راه و شهرسازی دچار خدشه شده بود.
وی اظهارمی کند: شاید این استنباط به وجود آمده بود که آزادراه حرم تا حرم برای خراسان رضوی چندان مهم نیست و تلاش ما در ترمیم این تعامل بوده که این آزادراه برای ما بسیار مهم است.
خدایی میافزاید: پیگیریهای ما منتج به این شد که وزارت راه قطعه اول این آزادراه یعنی حدفاصل مشهد- نیشابور را بهصورت جدی فعال کند، مشکلاتی هم بین وزارت راه و قرارگاه وجود داشت که سعی کردیم این مشکل برطرف شود،آن چه تا الان شده به نظر ما پیشرفت نبوده.
معاون استاندار میگوید: سعی ما بر این است که طرح اجرایی آزادراه حرم تا حرم در محدوده جغرافیایی خراسان رضوی تهیه و تصویب شود همچنین اکنون بخشهایی از این مسیر طرح مصوب دارد و بخشهایی هم بدون طرح مصوب هستند،مثلاً فاز ۲ مسیر مشهد- نیشابور اصلاً اجرایی نشده است که طی هفته آینده اجرایی خواهد شد.
در قطعه اول هم اعتقاد ما بر این است که تا سهراه تربتحیدریه اصلاً معنی ندارد و این قطعه باید تا شهر جدید بینالود کشیده شود و کارهایی که تا الان در این قطعه انجامشده از نظر ما پیشرفت محسوب نمیشود.
خدایی میافزاید: فاز دوم قطعه اول تا نیشابور و قطعه نیشابور فاقد طرح اجرایی مصوب هستند که تا پایان سال طرح اجرایی آنها به تصویب خواهد رسید، قرار است پیشنهادهای تامین اعتبار به هیئت دولت داده شود معاون استاندار معتقد است که آزادراه حرم تا حرم با اعتبارات دولتی به اتمام نخواهد رسید.
تجدید برنامه درباره سرمایهگذاری
او میافزاید: حتماً یکسرمایه گذاری برای این آزادراه وجود دارد و سهم آورده دولت و قرارگاه قرار است از ۷۰ به ۳۰ به ۵۰ درصد دولت و ۵۰ درصد قرارگاه تغییر یابد و استفاده از ماده ۵۶ هم در دستور کار قرار گیرد، با سرمایهگذاران و بانکها در حال مذاکره هستیم تا نظام سرمایهگذاری در احداث آزادراه حرم تا حرم را تغییر دهیم. در سفر رئیسجمهور به استان هم مصوب شد که ما با وزارت راه و شهرسازی و سازمان برنامهوبودجه یک برنامه اجرایی برای این پروژه را طی چند ماه آینده به هیئت دولت ارائه دهیم.
خدایی میافزاید: پیشنهاد خراسان رضوی برای این پروژه جذب سرمایهگذار چه داخلی و چه خارجی یا بانکها برای اجرای پروژه آزادراه حرم تا حرم است. البته این پروژه امسال در مجموع ۴۸۰ میلیارد تومان اعتبار گرفته است.
معاون عمرانی استاندار میگوید: ۴۸۰ میلیارد تومان آورده وزارت راه برای اجرای این پروژه برای تمامی قطعات مسیر در استان و خارج استان است و معادل آن هم قرارگاه بهعنوان شریک باید آورده داشته باشد،علاوه بر این یک سهم وزارت قرار است بخشی از منابع را بهصورت قیر در این پروژه آورده داشته باشد و مجموع سهم آورده وزارت راه حدود ۶۰۰ یا ۷۰۰ میلیارد تومان خواهد بود که با احتساب آورده قرارگاه شاید امسال هزار و ۳۰۰ تا هزارو ۵۰۰ میلیارد تومان اعتبار برای کل مسیر آزادراه حرم تا حرم در نظر گرفته شود، اما این که اعتبار قرار است در کدام قطعه هزینه شود مهم است به همین دلیل ما پیگیر هستیم که اولویت با قطعه مشهد- نیشابور باشد.
زمان بدهید وعده محقق شود
خدایی می افزاید: اگر معاون سابق وعده داده پس چرا محقق نشده است؟ ما در پروژه مشهد- چناران وعده دادیم و ماحصل آن را دیدید در این پروژه هم زمان بدهید تا ماحصل پیگیریهای ما را ببینید. سهم ۱۵۰ میلیاردی استان از اعتبارات ۴۸۰ میلیاردی نماینده مجری آزادراههای کشور در استان خراسان رضوی نیز با بیان این که با اجرای طرح جدید دسترسی شهروندان به شهر جدید بینالود سریعتر خواهد بود.
او میافزاید: تا پیش از این مردم برای دسترسی به شهر جدید بینالود و منطقه باید از مسیر آزادراه باغچه، تردد و مسافتی حدود ۵۵ کیلومتر را طی میکردند، اما با تصویب طرح جدید که ادامه مسیر مشهد تا سه راه تربت حیدریه یا شریف آباد تا شهر جدید بینالود است، مسیر ۵۵ کیلومتری به ۲۸ کیلومتر تقلیل پیدا میکند.
وی با بیان این که طرح جدید به تصویب رسیده،می افزاید: تا پیش از این اعتبار مورد نیاز تکمیل این مسیر حدود هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان برآورد شده، اما با هزینههای جدید و قیمتهای روز ۳۰ درصد به این مبلغ افزوده شده است. حجم اعتباراتی که دولت برای کل مسیر آزادراه حرم تا حرم در نظر گرفته ۴۸۰ میلیارد تومان است که سهم استان خراسان رضوی از این اعتبارات حدود ۱۲۰ تا ۱۵۰ میلیارد تومان برآورد میشود.