اقبال شاکری نماینده مجلس شورای اسلامی و عضو هیات علمی دانشگاه امیرکبیر در سخنانی در نشست علمی «بحران آب و استفاده از فناوری های نوین شیرین سازی و انتقال آب گفت: جهاددانشگاهی در زمان خلا علمی و پژوهشی در کشور جزء نهادهای برتر بود. این نهاد در تامین نیازهای دانشی و پژوهشی کمک های فراوانی از حوزه دفاعی داشته است. امروز دولت حمایت خوبی از جهاددانشگاهی دارد. در بودجه ۱۴۰۱ کمک های خوبی به جهاددانشگاهی داشتیم. امروز فضای جهاد باید در دانشگاه های کشور توسعه پیدا کند.
وی با بیان اینکه جهاددانشگاهی باید در حوزه های فرهنگی نیز توسعه شایانی داشته باشد و این بخش را در دانشگاه ها به خوبی پیش ببرد گفت: یکی از مسائل امروز اعتمادسازی نهادهای مختلف به سازمان هایی مانند جهاددانشگاهی برای بهره گیری از تولیدات داخلی است.
شاکری با تاکید بر حمایت کامل از برنامه های جهاددانشگاهی در حوزه های مختلف به ویژه صنعت آب شیرین کن اظهار کرد: حضور جهاددانشگاهی در صحنه باید به صورتی باشد که برنامه ها با همکاری با نهادهای مختلف به پیش روند. بودجه ۱۴۰۲ و برنامه هفتم توسعه حوزه هایی هستند که حمایت کامل از جهاددانشگاهی در این دو مقوله به خوبی انجام خواهد شد.
وی گفت: امروز لایحه مشارکت عمومی و خصوصی در حال طی کردن مراحل نهایی در مجلس است و یکی از مسایلی که به صنایعی مانند آب شیرین کن کمک ویژه خواهد کرد، همین لایحه است که به زودی برای تصویب به صحن علنی مجلس خواهد آمد. امروز از لحاظ دانشی هیچ مشکلی در حوزه آب شیرین کن ها وجود ندارد. روش های بسیار خوبی در جهاددانشگاهی برای صنعت آب شیرین کن مطرح شده است که حتما در مجلس نیز از آن حمایت خواهد شد.
شاکری تصریح کرد: صحنه برای استفاده از منابع داخلی برای بهره گیری از صنعت آب شیرین کن کاملا فراهم است. همچنین، سال آینده سال رشد بسیار بالایی برای کشور خواهد بود. امروز باید موانع موجود در مسیر شرکت های دانش بنیان را برداریم. برای حمایت از این شرکت ها نیز برنامه هایی همچون تصویب طرح اقتصاد دانش بنیان به سرانجام رسیده است که در صورت اجرای بندهای آن تحول بزرگی در کشور ایجاد خواهد شد.
در ادامه محمدصادق تاروردی عضو هیات علمی جهاددانشگاهی صنعتی شریف طی سخنانی گفت: بحران آب در کشور موضوع بسیار مهمی است که باید بدان توجه کرد. سیاست های اقتصاد مقاومتی و تحریم ها، خشکسالی و تغییر اقلیم، آب و مناقشات بین المللی، مدیریت و حفظ آب های زیرزمینی، تأمین آب سالم، توسعه صنعتی و کشاورزی در کشور، ورود انواع فناوری های آب شیرین کن، امکان کوچ و ترک اجباری و ... از مسایلی است که در این زمینه موثر است.
وی افزود: شیرین سازی آب در دنیا به دو روش حرارتی و غشایی انجام می شود. روش حرارتی در ایران سابقه فراوانی دارد و روش غشایی نیز به کار گرفته شده است. امروز عربستان به صورت گسترده از آب شیرین استفاده می کند و سهم کشور ما در این زمینه بسیار اندک است.
تاروردی تصریح کرد: در دنیا براساس آمارهای سال۲۰۱۵ بیش از ۱۸ هزار دستگاه آب شیرین کن مورد استفاده قرار می گیرد و ۱۵۰ کشور به صورت فعال از این دستگاه ها استفاده می کنند. آب شیرین کن های ممبرانی از دستگاه هایی هستند که در ایران نیز مورد استفاده قرار دارد اما هزینه زیادی داشته و باید هر پنج سال یک بار تعویض شوند.
وی بیان کرد: با توجه به وجود منابع عظیم گازی، کشور می تواند بیشترین استفاده را از آب شیرین کن های حرارتی داشته باشد. اگر بخواهیم از آب دریا برای شیرین کردن استفاده کنیم، هزینه بیشتری نسبت به منابع آبی دیگر خواهیم داشت. در بخش فناوری RO تقریبا وابسته هستیم اما می توانیم در بخش Msf از فناوری داخلی استفاده کرده و سال ها از آن بهره برداری داشته باشیم.
تاروردی اظهار کرد: در کشور ما که سوخت منبع ارزانی است، می توانیم از این منابع برای آب شیرین کن های حرارتی استفاده کنیم. دستگاه های آب شیرین کن از تجهیزات فراوانی برخوردار است که متاسفانه بخش فراوانی از آن باید از خارج کشور تامین شود. برای مثال در فناوری RO مجبور هستیم که تجهیزات را به سختی وارد کنیم. بنابراین در بخش فناوری باید به شدت کار کنیم تا سیستم را پیش ببریم. جهاددانشگاهی با وجود شرکت های دانش بنیان، ظرفیت فراوانی دارد که می توان از آن برای پیشبرد برنامه ها در این زمینه استفاده کرد.
عضو هیات علمی جهاددانشگاهی صنعتی شریف با بیان اینکه ایجاد آلودگی، تاثیر بر دمای ساحل و ... از مشکلات مربوط به این حوزه است که باید در رابطه با آن برنامه ریزی داشت ادامه داد: ضرورت بهره گیری از دستگاه های آب شیرین کن در اسناد بالادستی، سند چشم انداز ۱۴۰۴ و برنامه های کلان کشور به خوبی دیده شده است. نیروگاه های حرارتی باید دائما انرژی خود را تخلیه کنند که می توان از این انرژی برای آب شیرین کن ها استفاده کرد.
وی گفت: ما باید در رابطه با بحث آب شیرین کن ها و استانداردسازی آن به سمت استانداردهای بومی حرکت کنیم. وزارت نیرو برنامه های راهبردی در این زمینه دارد که به خوبی پیش می رود. امروز وزارت نیرو متولی صنعت آب شیرین کن در کشور است ولی بخش خصوصی مشکلات فراوانی در این حوزه دارد.
وی اظهار کرد: در برنامه ششم توسعه جهاددانشگاهی تلاش کرد تا در این زمینه فعالیتی داشته باشد و مدیریت انتقال فناوری را به همراه دانشگاه ها و شرکت های دانش بنیان انجام دهد. بنابراین وزارت نیرو باید برای انتقال فناوری از ظرفیت جهاددانشگاهی استفاده کند.
تاروردی بیان کرد: ضعف در مستندسازی تجربیات داخلی، ضعف یکپارچه سازی در پژوهش های این حوزه، عدم انگیزه سرمایه گذاری، تحریم های اقتصادی و فناوری، عدم توجه کافی به آثار و ... از جمله چالش های فناوری آب در کشور است.
وی افزود: جهاددانشگاهی زیست بوم فناوری و نوآوری نخبگان کشور است و برای مثال این سازمان در دوران دفاع مقدس بخش علمی دفاع مقدس را در تجهیز امکانات برعهده داشت. این سازمان می تواند با بخش های مختلف خود در دانشگاه های کشور نسبت به انتقال فناوری حوزه صنعت آب شیرین کن ها اقدام کند. امروز بیش از نیمی از آب مورد نیاز کشورهایی مانند عربستان از خلیج فارس تامین می شود و نیمی از دستگاه های آب شیرین کن دنیا در خلیج فارس قرار دارد.