در حال حاضر که بیش از شش ماه  از آغاز حمله روسیه به اوکراین می‌گذرد، تحولات در زمینه انرژی گریبان باقی کشور‌ها و به طور خاص کشور‌های اروپایی را هم گرفته است.

پیش از این کاهش عرضه گاز روسیه باعث مشکلاتی در خط لوله نورد استریم ۲ و به موجب آن کمبود ذخیره انرژی برای زمستان در اروپا شده است. در حال حاضر نگرانی از زمستان سخت در اروپا به دلیل تصمیم روسیه به کاهش بیشتر عرضه انرژی بیشتر شده است.

در همین راستا به دلیل آنکه هفته گذشته منابع خبری از ثبت رکورد قیمت برق در اروپا به دلیل کاهش عرضه روسیه خبر دادند، در این گزارش افزایش قیمت برق در کشور‌های اروپایی و نگرانی آن‌ها از زمستان سخت را بررسی خواهیم کرد.

قیمت برق در اروپا رکورد زد

در حال حاضر قرارداد سال آینده برای برق آلمان به ۹۹۵ یورو (۹۹۵ دلار) در هر مگاوات ساعت رسید در حالی که این میزان برای فرانسه از ۱۱۰۰ یورو گذشت، این ارقام به معنای افزایش بیش از ده برابری قیمت برق نسبت به سال گذشته برای هر دو کشور است.

در انگلیس تنظیم کننده انرژی این کشور اعلام کرد که قیمت برق و گاز را دو برابر خواهد کرد و از اول ماه اکتبر به میانگین ۳۵۴۹ پوند (۴۱۹۷ دلار) می‌رسد. این نهاد دلیل این تصمیم را محدودیت‌های کرونایی و سپس کاهش عرضه روسیه ذکر کرد.

به دلیل این افزایش قیمت در برق، جمهوری چک که ریاست دوره‌ای اتحادیه اروپا را بر عهده دارد، روز جمعه اعلام کرد که نشست بحران انرژی اتحادیه اروپا را «در اولین تاریخ ممکن» تشکیل خواهد داد. یک پنجم برق اروپا توسط نیروگاه‌های گازی تولید می‌شود و کاهش عرضه گاز روسیه به ناچار منجر به افزایش قیمت انرژی در این قاره خواهد بود.

قیمت گاز اروپا در روز جمعه هفته گذشته به ۳۴۱ یورو در هر مگاوات ساعت رسید پیشتر بالاترین رکورد ۳۴۵ یورو در ماه مارس بود.

البته در کشوری مانند فرانسه، حمله روسیه به اوکراین تنها دلیل افزایش قیمت نیست و تعطیلی راکتور‌های هسته‌ای را هم می‌توان دلیل بر این امر دانست.

به طور مثال، روز پنجشنبه هفته گذشته ۲۴ راکتور از ۵۶ راکتور در فرانسه خاموش بودند.

بیشتر بخوانید:

افزایش قیمت برق در انگلیس

سوئیس ۱۵ درصد از مصرف زمستانی گاز می‌کاهد

قیمت بالای انرژی در انگلیس و نیاز دولت آن به میلیارد‌ها دلار

بی‌اعتنایی ترکیه به هشدار‌های آمریکا درباره ارتباط تجاری با روسیه

رکود اجتناب ناپذیر

«جیووانی اسگاراواتی» یک پژوهشگر در اندیشکده بروگل در بروکسل، نیز به خبرگزاری فرانسه گفت: «زمستان دوره سختی برای همه کشور‌های اروپا خواهد بود، قیمت‌ها بالا خواهند ماند و احتمال دارد بالاتر هم بروند.»

پژوهش اندیشکده بروگل همچنین نشان داد: «کشور‌های اتحادیه اروپا از سپتامبر ۲۰۲۱ تا اوت ۲۰۲۲ مبلغ ۲۳۶ میلیارد یورو را برای محافظت از خانوار‌ها و شرکت‌ها در برابر افزایش قیمت انرژی اختصاص داده‌اند، این هزینه با خروج کشور‌ها از محدودیت‌های کرونایی و حمله روسیه به اوکراین رو به افزایش رفت.»

در روز‌ها و هفته‌های اخیر، کشور‌های اروپایی کمپین‌های صرفه جویی در انرژی را برای تشویق مردم به کاهش مصرف برق در طول زمستان به راه انداختند. به طور مثال، آلمان روز چهارشنبه اعلام کرد که دما در ادارات دولتی این کشور در زمستان امسال به ۱۹ درجه سانتیگراد (۶۶ درجه فارنهایت) محدود می‌شود و آب گرم نیز قطع خواهد شد.

از دیگر اقدامات آلمان ممنوعیت گرم کردن استخر‌های خصوصی از ماه سپتامبر و بعد از شش ماه پس از اجرای این فرمان است. همچنین هفته جاری خبرگزاری آلمان گزارش داد شهر «لوبک» آلمان اعلام کرده است چراغانی فضای بیرونی ساختمان‌های عمومی را از روز دوشنبه متوقف خواهد کرد.

فنلاند نیز شهروندان خود را تشویق می‌کند که دمای محل زندگی را پایین آورده، زمان کمتری در حمام و سونا بگذرانند. خانوار‌های فرانسوی هم در حال حاضر تا ۳۱ دسامبر تحت پوشش سقف قیمت انرژی هستند و صنایع نیز در این کشور تحت تاثیر افزایش قیمت انرژی قرار دارند.

باقی کشور‌های اروپایی نیز به دلیل کاهش عرضه انرژی روسیه و افزایش قیمت برق در صنایع خود تغییراتی گزارش داده‌اند. به طور مثال، کارخانه‌هایی که آمونیاک (ماده‌ای برای تولید کود) تولید می‌کنند، این هفته از تعلیق فعالیت خود در «لهستان، ایتالیا، مجارستان و نروژ» خبر دادند.

از دیگر کشور‌هایی که نسبت به افزایش قیمت برق دراروپا اقداماتی انجام دادند، مقدونیه شمالی بود. دولت این کشور در خبرنامه رسمی خود اعلام کرد که به دلیل کمبود برق و وضعیت بحرانی بازار‌های تولید انرژی در جهان، وضعیت فوق العاده انرژی به مدت ۳۰ روز از ابتدای سپتامبر در این کشور اجرایی خواهد شد.

از طرفی «ولودیمیر زلنسکی» رئیس‌جمهور اوکراین، در یک سخنرانی برای مردم این کشور، با اشاره به اینکه قیمت گاز در اروپا به بیش از ۳۳۰۰ دلار در هر هزار متر مکعب افزایش یافته، گفت که زمستانِ پیش رو به دلیل قیمت بسیار بالای گاز، سخت‌ترین زمستان در تاریخ اوکراین خواهد بود و «به شهروندان کشورش اطمینان داد که مقامات کی‌یف در این شرایط حداکثر تلاش خود را برای آماده سازی کشور برای زمستان آینده انجام دهند.»

پیش از زلنسکی هم دیگر مقامات اوکراینی حتی در فصل گرما نیز نسبت به بحران انرژی هشدار داده بودند. به عنوان مثال، «ویتالی کلیچکو» شهردار کی‌یف، به ساکنان پایتخت اوکراین در مورد احتمال قطع برق هشدار داد.

کارشناسان می‌گویند با توجه به افزایش شدید قیمت گاز که بخش مهمی از انرژی این کشور محسوب می‌شود، کی‌یف قرار است افزایش سقف بهای مصرف برق سالانه را از ۱۹۷۱ پوند برای یک خانوار متوسط (بهای کنونی) به بیش از ۳۵۰۰ پوند اعلام کند.

از همین رو اندیشکده «بنیاد رزولوشن» که در زمینه مقابله با فقر فعالیت می‌کند، خواستار اقداماتی اساسی و بنیادی برای جلوگیری از وقوع «یک فاجعه در زمستان» شده که به گفته این اندیشکده، «هم به جیب خانوار‌ها و هم به سلامتی آن‌ها آسیب شدید می‌رساند.»

دانشگاه یورک انگلیس هم می‌گوید ۵۸ درصد از خانوار‌های انگلیسی طی سال آینده با تهدید «فقر انرژی» مواجه هستند. در بارزترین اقدام، «اچ‌اس‌بی‌سی بانک اروپا» در یادداشتی هشدار داد که «رکود اقتصادی به احتمال بالا در منطقه یورو اجتناب ناپذیر است»، زیرا اقتصاد در سه ماهه چهارم و سه ماه اول سال ۲۰۲۳ بسیار افت کرده است.