از پیدایش اینترنت و رشد سریع آن به عنوان یکی از مهم‌ترین پیشرفت‌های فناوری بشر یاد می‌شود و بسیاری این اتفاق را باعث تبدیل شدن قرن ۲۱ به پیشروترین قرن تاریخ بشریت می‌دانند. با این حال هنوز در بیش از ۵۰ درصد از همین کره زمین هم دسترسی به اینترنت وجود دارد این موضوع را زمانی حس می‌کنید که به کوه و دریا یا به داخل جنگل و روستا‌های دور افتاده سفر کنید. البته زمان زیادی باقی نمانده تا دیگر در همه جهان حتی در دورترین نقاط و در دل اقیانوس‌ها هم اینترنت در دسترس باشد. برخی از کارشناسان دهه آینده را دهه اینترنت‌هایی با سرعت بالا بدون نقطه کور در کره خاکی با اینترنت ماهواره‌ای می‌دانند. هم اکنون ایلان ماسک؛ موسس شرکت اسپیس ایکس یکی از افراد پیشرو در زمینه اینترنت ماهواره‌ای است و به تازگی اعلام شده که این شرکت با همکاری شرکت مخابراتی تی موبایل قرار است امکان استفاده گوشی‌های هوشمند بدون نیاز به سخت افزار دیگری از اینترنت ماهواره‌ای فراهم کند. در این گزارش به معرفی و توضیح کامل درباره اینترنت ماهواره‌ای پرداخته ایم که در آینده شیوه غالب استفاده از اینترنت در جهان خواهد بود.

بیشتربخوانید

• ابهام درباره سرنوشت اینترنت ماهواره‌ای در ایران

اینترنت ماهواره‌ای چیست؟
یکی از انواع دسترسی به اینترنت، از راه ماهواره است. تا پیش از این اینترنت ماهواره‌ای بیشتر در مواردی به‌کار می‌رفت که دسترسی معمولی به اینترنت (کابلی، فیبرنوری، دایال-آپ و ...) مهیا نبود، اما هم اکنون در حال فراگیر شدن است. البته برای دسترسی به اینترنت ماهواره‌ای نیاز است که تجهیزاتی در محل استفاده نصب شود، اما نسل جدید ماهواره‌هایی که استارلینک در حال پرتاب به فضاست نیاز به این تجهیزات را هم از بین می‌برد.

اینترنت ماهواره‌ای استارلینک چیست؟
استارلینک مدت هاست وعده اینترنتی را می‌دهد که در تمام مناطق سراسر جهان در دسترس است. هیچ شرکتی قادر به اجرای این طرح نشد تا این که ایلان ماسک پیشنهاد جسورانه‌ای داد. ایلان ماسک سرویس استارلینک را مورد آزمایش قرار داد که برهمین اساس هزاران ماهواره در جو زمین قرار می‌گیرند. این شرکت هوافضا اولین دسته از ماهواره‌های استارلینک را در ماه می‌سال ۲۰۱۹ وارد مدار کرد. تاکنون بیش از سه هزار ماهواره برای پوشش اینترنت توسط استارلینک به فضا فرستاده شده و مجوز پرتاب ۱۲ هزار ماهواره را از کمیسیون ارتباطات فدرال گرفته اند و در نهایت قرار است با ۴۲ هزار ماهواره تمام نقاط کره زمین به اینترنت متصل شوند و به گفته ایلان ماسک این اتفاق حداکثر تا ۱۸ ماه دیگر رقم خواهد خورد!

اینترنت ماهواره‌ای چطور و با چه سرعتی کار می‌کند؟
استارلینک با استفاده از شبکه ماهواره‌ای در مدار پایین زمین کمک می‌کند تا به شما سیگنال برسد. مزیت بزرگ استارلینک این است که ماهواره‌های مدار پایین زمین که حدود ۳۴۰ مایل (۵۴۷ کیلومتر) بالاتر از زمین هستند، تأخیر سیگنال را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهند، به ویژه در مقایسه با ماهواره‌های DirecTV که بیش از ۲۲ هزار مایل (۳۵ هزار کیلو متر) بالاتر از کره زمین قرار دارند. استارلینک در ایمیلی به مشترکین گفته که آن‌ها باید انتظار سرعت بین ۵۰ تا ۱۵۰ مگابیت در ثانیه را داشته باشند، اما گزارش‌ها حکایت از این دارد که برخی از کاربران سرعت بسیار بالاتری تا بیش از ۲۰۰ مگابیت برثانیه را تجربه کرده اند.

قیمت و تجهیزات مورد نیاز
هرچند اعلام شده شرکت بزرگ مخابراتی تی موبایل از سال ۲۰۲۳ گوشی‌هایی که ارائه می‌دهد برای دسترسی به اینترنت ماهواره‌ای به تجهیزات خاصی نیاز ندارند، اما هم اکنون برای اتصال به اینترنت ماهواره‌ای باید دیش ماهواره و پایه کوچک را از شرکت ارائه دهنده خدمات اینترنت ماهواره‌ای تهیه کرد. بر اساس آخرین اخبار این تجهیزات حدود ۵۰۰ دلار قیمت دارند. البته نصب این تجهیزات بسیار آسان است و فقط کافی است در یک محیط باز آن را باز کنید و به برق متصل کنید تا خود دیش که موتور‌هایی برای قرار دادن دیش در بهترین زاویه دارد روشن شوند، اما جدای تجهیزات نیاز است که شما هزینه ماهانه اشتراک اینترنت ماهواره‌ای را هم پرداخت کنید. هم اکنون قیمت اشتراک در کشور‌های مختلف فرق دارد و بین ۵۰ تا ۱۰۰ دلار متفاوت است. شیلی و برزیل کمترین هزینه برای اینترنت ماهواره‌ای استارلینک را می‌پردازند.

دسترسی جهانی به اینترنت ماهواره‌ای
اگر چه از لحاظ تئوری می‌توان از اینترنت ماهواره‌ای در هر کجای جهان استفاده کرد، ولی اسپیس ایکس خیلی واضح بار‌ها اعلام کرده است که قصد ارائه اینترنت ماهواره‌ای بدون اجازه دولت‌ها را ندارد. البته حتی اگر اسپیس ایکس در مذاکره با مسئولان ایرانی موفق به کسب اجازه خدمات دهی در ایران شود، بسیار بعید است که به دلیل تحریم‌های آمریکا بتواند به صورت رسمی سرویس اینترنت خود را در ایران ارائه دهد. چون یکی از مسائل دیگر استفاده از اینترنت استارلینک پرداخت هزینه اشتراک آن است که با توجه به تحریم‌ها این اتفاق فعلا امکان پذیر نیست. با این حال اسپیس ایکس اگر بخواهد می‌تواند از موقعیت هر آنتن استارلینک باخبر باشد و آنتن‌هایی را که در کشور‌های غیرمجاز هستند از کار بیندازد. حتی اسپیس ایکس می‌تواند ماهواره‌های خود را طوری تنظیم کند که هنگام عبور از بعضی کشور‌ها سیگنالی ارسال نکنند؛ به ویژه این که کشور‌هایی مثل روسیه، چین و هند قابلیت منهدم کردن ماهواره در مدار را دارند و اسپیس ایکس هم علاقه‌ای به ایجاد تنش با این کشور‌ها ندارد.

نبرد با امپراتوری ایلان ماسک
همان طور که پیش از این خواندید بیش از ۵۰ درصد جهان به اینترنت دسترسی ندارند و ایلان ماسک با سرمایه گذاری ۱۰ میلیارد دلاری در اینترنت ماهواره‌ای به تمام نقاط کوری که به دلایلی از جمله به صرفه نبودن هزینه‌های کابل کشی و ... اینترنت نرسیده اینترنتی پایدار برساند. کارشناسان استارلینک برآورد کرده اند اگر آن‌ها تنها بازار ۳ درصد از ظرفیت ۵۰ درصدی بدون اینترنت جهان را هم به دست بگیرند سالانه سود ۳ برابری خواهند داشت یعنی سود ۳۰۰ درصدی در سال؛ بنابراین اگر این شرکت، ۳ درصد از بازار ۵۰ درصد دنیا را هم در اختیار بگیرد اقتصادی می‌شود و سپس برای به دست آوردن بازار بیشتر می‌تواند اینترنت با قیمت بسیار پایین‌تر به کشور‌ها ارائه بدهد و این موضوع باعث از بین رفتن ارائه دهندگان فعلی اینترنت می‌شود و برخی بر این باورند که تا چند سال دیگر ایلان ماسک با بیرون کردن رقبا اینترنت جهان را در دست می‌گیرد. شاید همین موضوع باعث شده تا اتحادیه اروپا و چین هم به فکر فعال کردن اینترنت ماهواره‌ای افتاده اند. در همین زمینه اتحادیه اروپا برای توسعه اینترنت ماهواره‌ای ۶ میلیارد دلار سرمایه گذاری کرده و چین هم اعلام کرده قصد دارد ۱۳ هزار ماهواره برای اتصال اینترنت ماهواره‌ای به فضا پرتاب کند.

منبع: روزنامه خراسان