استان‌های جنوبی یمن از ماه گذشته شاهد آمد و شد مقاماتی از آمریکا و طی دو هفته پیش شاهد موج جدیدی از درگیری بین شبه نظامیان مزدور سعودی و اماراتی است که تحلیلگران این درگیری‌ها را در راستای تلاش ریاض و ابوظبی برای یک دست کردن این مزدوران و در عین حال رقابت بر سر تقسیم این استان‌ها با هدف چپاول نفت آن‌ها در سایه بحران جهانی انرژی و در ادامه تلاش‌های آمریکا و غرب برای غارت ثروت‌های یمن می‌دانند.

کدام گروه‌ها در جنوب یمن با یکدیگر درگیر هستند؟

درگیری‌های جنوب یمن بین شبه نظامیان موسوم به «دفاع شبوه» وابسته به شورای انتقالی جنوب و مورد حمایت امارات و شبه نظامیان «حزب الاصلاح» نزدیک به گروه اخوان المسلمین و مورد حمایت عربستان است.

در این میان، شبه نظامیان گروه سلفی موسوم به «العمالقه» که همان نیرو‌های گارد ریاست جمهوری یمن در زمان علی عبدالله صالح و متحد «شورای انتقالی جنوب یمن» هستند. این گروه دو سال پیش رسما بعد از امضای توافق ریاض به منظور تقسیم قدرت و دولت بین شبه نظامیان مورد حمایت سعودی‌ها و اماراتی‌ها، اعلام خودمختاری کرد. با این حال ترس از انتقاد‌ها و بدبینی افکار عمومی یمن به نیات ادعایی ائتلاف سعودی و اماراتی باعث شد که آن‌ها ایده جدایی از جمهوری یمن و تشکیل کشور یمن جنوبی را مطرح نکنند.

هر سه گروه با وجود رقابت‌های داخلی خود تاکنون به عنوان مزدور به امارات و عربستان خدمت کرده اند، اما به گفته برخی از تحلیلگران امور یمن، عربستان و امارات بدنبال پاکسازی و یک دست کردن مزدوران خود (حذف شبه نظامیان حزب الاصلاح) در استان‌های جنوبی یمن برای مهیا کردن آنجا جهت صادرات نفت و گاز سرقتی یمن در سایه بحران انرژی جهان به دستور آمریکا هستند.

شورای انتقالی جنوب یمن که تحت حمایت امارات، عضو اصلی ائتلاف متجاوز به یمن قرار دارد، در سال ۲۰۱۷ تأسیس شده است و از ۲۰۱۹ تاکنون بر عدن (مرکز جنوب یمن) و از اواسط سال ۲۰۲۰ تاکنون بر مجمع الجزایر سقطری (جنوب شرق) و دیگر مناطق جنوبی یمن سیطره دارد.

حزب اخوانی الاصلاح نیز اکنون بر بخشی‌هایی از استان تعز (غرب یمن) و بخش‌هایی از استان مأرب (مرکز یمن و نفت‌خیر‌ترین استان یمن با پالایشگاه‌های مهم) تسلط دارد و در درگیری‌های دو هفته اخیر تسلط چند ساله خود بر استان شبوه (شرق یمن و منبع نفت و گاز) را از دست داد.

استان شبوه و تاسیسات گازی آن در دست مزدوران

استان شبوه طی سال‌های اخیر گذشته تحت کنترل مزدوران دولت مستعفی یمن بود با این حال، شبه نظامیان مورد حمایت امارات در اقدامی مشکوک و در سایه سکوت عربستان پیشروی از عدن را آغاز کرده و بعد از سیطره بر استان‌های جنوبی به موازات ساحل یمن در جنوب، خود را به استان نفت خیز شبوه رساندند.

مزدوران اماراتی ۲۰ مرداد پس از دو هفته درگیری شدید با عناصر حزب الاصلاح موفق شدند مرکز این استان یعنی شهر عَتَق را با کمک پهپاد‌های مدرن به اشغال خود در آوردند و در روز آخر مرداد نیرو‌های العمالقه بر بخش‌های نفتی استان شبوه در جنوب یمن مسلط شدند و به نیرو‌های ویژه حفاظت از شرکت‌ها و تأسیسات نفتی و گازی در شبوه حمله کردند، اموال شرکت گاز در نزدیکی منطقه نفتی «عیاذ» را دزدیدند، تجهیزات نیرو‌های حفاظتی را به غارت بردند و چند نفر را اسیر کردند.

با این حال، رسانه‌های یمن گزارش دادند که استان شبوه ۱۵۰ حلقه چاه نفت دارد که نفت استحصالی از این چاه‌ها روزانه از سوی ائتلاف سعودی و با همکاری دولت مستعفی یمن در حال غارت شدن است. «دلال‌های نفتی ائتلاف» یک خط لوله نفت قدیمی ساخت روس‌ها را که به بندر بلحاف شبوه وصل می‌شود، به کار انداخته‌اند تا نفت همه ۱۵۰ حلقه چاه را قاچاق کنند.

بیشتر بخوانید:

• سرقت میلیاردها دلار از نفت یمن توسط ائتلاف متجاوزان سعودی
• بزرگترین تهدید امت، تلاش برای به بردگی گرفته شدن از سوی آمریکاست

امارات تاسیسات گازی یمن را به پایگاه نظامی و زندان مخفی تبدیل کرد

در گزارش پایگاه «عرب ژورنال» آمده است: تاسیسات گازی «بلحاف» در استان شبوه از مهم‌ترین تاسیسات گازی یمن به شمار می‌رود که زیر نظر شرکت گاز مایع یمن فعالیت خود را در سال ۲۰۰۹ میلادی با ظرفیت تولید شش میلیون و ۷۰۰ هزار تُن آغاز کرد که درآمد سالیانه آن برای یمن نزدیک به ۴ میلیارد دلار بود.

در آوریل سال ۲۰۱۵ میلادی بود که شرکت گاز یمن اعلام کرد که به علت وخامت شرایط، صادرات گاز مایع از این تاسیسات متوقف شده است و یک سال بعد از آن نیز، دولت مستعفی یمن موافقت کرد که بخشی از تاسیسات بلحاف به شبه نظامیان هوادار خود واگذار شود تا از آن به عنوان پایگاه نظامی بهره برداری کنند و امارات از همان زمان با این شبه نظامیان تاسیسات بلحاف را تحت سیطره خود داشته و یمن را از صادرات گاز مایع محروم کرده است.

امارات تاکنون چند بار ادعا کرده که از این تاسیسات خارج شده، اما تصاویر جدید نشان می‌دهد که نظامیان اماراتی و شبه نظامیان وابسته به ابوظبی همچنان در آنجا حضور دارند و هدف آنان سیطره طولانی‌تر بر یمن و ادامه درگیر کردن اهالی استان شبوه با یکدیگر است.

پایگاه خبری «میدل ایست آی» نیز پیشتر در گزارشی فاش کرده بود که ابوظبی بندر بلحاف در استان شبوه را به پایگاه نظامی تبدیل و زندان‌های مخفی در آنجا ایجاد کرده است. پیشتر گزارش‌های متعددی از شکنجه زندانیان و مخالفان اشغالگری امارات در یمن در این زندان‌های مخفی منتشر شده بود.

امارات و عربستان بدون دستور آمریکا حرکت نمی‌کنند

«عبدالسلام جحاف» روزنامه‌نگار یمنی در خصوص تحولات اخیر کشورش گفت: آنچه در شبوه اتفاق می‌افتد، مقدمه‌ای است برای آنچه در آینده رخ خواهد داد و برنامه آمریکا به سرعت در حال حرکت به سمت کنترل مناطق تولید نفت است، چیزی که آمریکا از ابتدا با ابزار‌های خود یا عربستان و یا امارات به دنبال آن بوده است.

او با اشاره به اینکه بین عربستان و امارات اختلاف وجود دارد، تصریح کرد: عربستان اجازه بدهد یا ندهد، اماراتی‌ها و عربستانی‌ها بدون دستور آمریکا حرکت نمی‌کنند.

«سفیان العماری» از فرماندهان جنوبی و دبیرکل حزب دموکرات صنعا درباره دلیل حذف حزب اصلاح که یکی از مزدوران عربستان در یمن محسوب می‌شود و تهدیدی که برای عربستان و امارات ایجاد می‌کند، گفت: شکست حزب اصلاح از نظر نظامی و اجتماعی ثابت شده است، زیرا این ابزار‌ها (عربستان و امارات) دیگر آن را به عنوان خروجی خوبی برای عملیات خود در داخل یمن نمی‌بینند.

او با بیان اینکه ابزار‌های شورای انتقالی جنوب و حزب اصلاح متفاوت، اما هدف آنان یکی است، افزود: هدف غارت منابع نفت و گاز یمن و تجزیه کشور است که با اعلام تجاوز آمریکا و عربستان به یمن از هشت سال پیش آغاز شد و به درگیری بین همان مزدوران که اساساً باعث اشغال استان‌های جنوبی یمن شدند، کشیده شد.

سفر‌های طمعکارانه مقام‌های آمریکایی به یمن

«استیون فاگین» سفیر آمریکا در یمن ۷ مرداد به استان‌های نفت‌خیز حضرموت و المهره سفر کرد و مدعی درخواست برای آغاز مذاکرات صلح شد، اما او به دنبال اعلام حمایت واشنگتن از غارتگران نفت و ثروت‌های یمن بود و این سفر در چارچوب مقدمه‌چینی آمریکا برای ایجاد یک پایگاه نظامی در نزدیکی فرودگاه «الریان» انجام شد.

امارات از سال ۲۰۱۶، فرودگاه الریان را به پایگاهی مشترک با نیرو‌های آمریکایی تبدیل کرده است. نیرو‌های آمریکایی در مناطق مختلف استان حضرموت، شبوه و المهره مستقر شده‌اند.

«تیم لیندرکینگ» فرستاده آمریکا در امور یمن ۲۱ مرداد با هدف تلاش برای تثبیت آتش بس در یمن که از ۲ آوریل با میانجیگری سازمان ملل آغاز شد و در ماه‌های ژوئن و اوت مجدد تمدید شد، به امارات، عمان و عربستان سفر کرد.

یک هیأت آمریکایی نیز در پوشش «تیم امور عمرانی» ۲۴ مرداد به «حضرموت» سفر کردند که به گفته وب سایت «۲۶ سبتمبر» سفر‌های هیأت‌های آمریکایی به این استان بویژه شهر‌های ساحلی آن نشان دهنده ماهیت واقعیت این جاه‌طلبی‌ها و نیات خصمانه آمریکا برای ایجاد پایگاه نظامی و تسلط بر سواحل و اماکن راهبردی یمن است.

استان المهره، هدف جدید آمریکا و غرب برای اشغالگری

پایگاه خبری «وکالة الصحافة الیمنیة» ۶ مرداد فاش کرد که یک گروه دیگر از نظامیان آمریکایی وارد فرودگاه «الغیضه» در استان المهره واقع در شرق یمن و در مرز با عمان شده اند.

این فرودگاه، پایگاه نظامی است که نیرو‌های انگلیسی و صهیونیستی در سال ۲۰۱۷ به صورت غیر قانونی احداث کردند و به گفته این منابع، چند ساعت پس از ورود نیرو‌های آمریکایی، کابل‌های اینترنت در منطقه «سیحوت» قطع شدند تا آمریکایی‌ها دستگاه‌های جاسوسی خود را نصب کنند.

گروهی جدید از نیرو‌های انگلیسی نیز ۱ شهریور وارد فرودگاه الغیضه شدند و بر اساس گزارش «وکاله الصحافه الیمنیه»، نیرو‌های انگلیسی به همراه نیرو‌های آمریکایی از ابتدای سال ۲۰۱۸ از این فرودگاه را به عنوان پایگاه نظامی در دریای مکران (شرق یمن) استفاده می‌کنند.

منابع آگاه تأکید کردند، ادامه ورود نیرو‌های خارجی به المهره در راستای طمع‌ورزی به مناطق نفتی و گازی به دور از درگیری با ارتش دولت نجات ملی یمن و نیرو‌های انصارالله یمن است. ائتلاف سعودی نیز در ماه ژوئیه گذشته تجهیزات نظامی بیشتری وارد المهره کرد که همزمان بود با انتشار خبر‌هایی درباره باز شدن چاه‌هایی نفتی در شمال الغیضه که نزدیک به دو دهه بسته بودند.

با وجود آنکه دولت مستعفی یمن و شورای انتقالی جنوب ۵ نوامبر ۲۰۱۹ (آبان ماه ۹۸) با وساطت عربستان و با هدف به اصطلاح تحقق صلح در جنوب یمن توافق صلح ریاض را به امضا رساندند، اما تحرکات اخیر آنان و گسیل نیرو‌ها و تجهیزات نظامی آمریکایی به جنوب یمن، نقش واشنگتن در ادامه یافتن جنگ در این کشور و بی فایده بودن آتش بس اعلامی سازمان ملل را بیش از پیش نمایان می‌کند.

شورای عالی سیاسی یمن نیز بر وحدت جغرافیایی و اجتماعی یمن و حاکمیت آن بر ثروت و منابع این کشور تاکید دارد. علی القحوم، عضو دفتر سیاسی جنبش انصارالله یمن نیز تأکید کرد که مردم این کشور باید علیه پروژه‌های سعودی-اماراتی که به سود آمریکاست، با یکدیگر متحد شوند.