دادن پول توجیبی به شیوه‌ای هدفمند و آگاهانه بر توانایی مدیریت مالی در کودکی و بزرگسالی و یادگیری مهارت‌هایی مثل تصمیم گیری، حل مساله، هدف گذاری و برنامه ریزی، تمرین صبر و استقلال بسیار تأثیر گذار است.

مزایای دادن پول توجیبی به کودکان

پول توجیبی دادن به کودکان کمک می‌کند تا ارزش و مدیریت پول را یاد بگیرند. به عنوان مثال، هنگامی که کودکان پول تو جیبی دریافت می‌کنند، باید بین خرج کردن یا پس‌انداز کردن انتخاب کنند؛ و هنگامی که پس‌انداز می‌کنند، انتظار کشیدن برای بدست آوردن چیز‌هایی که می‌خواهند را یاد می‌گیرند.

پول توجیبی همچنین به کودکان کمک می‌کند که درباره عواقب تمام شدن پول یا بی‌حساب و کتاب خرج کردن بدانند. اینکه به فرزندانتان اجازه دهید کمی اشتباه کنند، بخشی از فرآیند یادگیری است.

کودکان با مشاهده اینکه شما چطور پولتان را خرج می‌کنید، اطلاعات زیادی درباره مدیریت پول کسب می‌کنند. به عنوان مثال، اگر فرزند شما ببیند که برای خرج کردن، محدودیت‌هایی را تعیین می‌کنید یا وسایل را به بهترین قیمت می‌خرید، او نیز یاد می‌گیرد طبق بودجه‌اش خرج کند. مدیریت پول جیبی، راهی عالی برای پرورش احساس مسئولیت و استقلال در کودک شما است. فرزندتان با مشاهده‌ی نحوه خرج کردن شما چیز‌های زیادی یاد می‌گیرد. پول توجیبی می‌تواند موارد زیر را به کودکان بیاموزد:

ارزش پول: قیمت نسبی اشیاء

خرج کردن: پذیرفتن این که پول پس از خرج شدن، تمام می‌شود.

کسب درآمد: درک این نکته که کسب درآمد می‌تواند کار سختی باشد، اما معمولاً تنها راه به دست آوردن پول است.

پس انداز: استفاده از اهداف کوتاه مدت و بلند مدت.

قرض گرفتن: درک اهمیت بازپرداخت پول قرض گرفته شده.

هزینه فرصت از دست رفته: درک این نکته که وقتی از پول برای خرید چیزی استفاده می‌کنید، شانس خرید چیز دیگری را با این پول از دست می‌دهید.

چه زمانی باید به کودکان پول توجیبی بدهیم؟

هیچ قانون سفت و سختی درباره زمان شروع پول توجیبی دادن به کودکان وجود ندارد. کودکان معمولاً از ۳ سالگی توانایی دریافت مفهوم پول توجیبی را دارند. با این حال این سن، قطعی نیست و در واقع، شروع به دادن پول توجیبی به کودک بیش از آن که به سن او وابسته باشد به ویژگی‌های فردی او و شرایط محیطی و مهارت‌هایی که از پیش یادگرفته بستگی دارد. به طور کلی بچه‌ها هنگامی می‌توانند پول توجیبی را مدیریت کنند که موضوع زیر را بفهمند:

برای خرید وسایل به پول نیاز دارند.

مهارت شمردن و تعویض پول را یاد گرفته باشند.

صرفه جویی در هزینه و خرج نکردن تمام پول بسیار مهم است.

خرج کردن تمام پول به این معنی است که تا پرداخت بعدی دیگر خبری از پول نیست.

چقدر پول توجیبی به کودک بدهیم؟

این مسئله به شرایط شما و آنچه منطقی می‌دانید بستگی دارد. از وقتی که فرزند شما بفهمد هر چند وقت یک بار، چقدر پول دریافت می‌کند، می‌تواند نحوه پول خرج کردن را به خوبی یاد بگیرد. شما می‌توانید بر اساس موارد زیر تصمیم خود را برای مقدار پول توجیبی که می‌خواهید به فرزندتان بدهید، بگیرید:

بودجه خانواده شما چه قدر است: تعیین رقم پول توجیبی کودک قطعاً باید متناسب با درآمد خانواده باشد.

کودک شما چند ساله است: برای مثال، ممکن است به یک کودک پنج ساله هر هفته ۵ هزار تومان و یک کودک هفت ساله ۱۰ هزار تومان در هفته بدهید.

برای چه چیزی به کودکتان پول می‌دهید: به عنوان مثال، اگر پول توجیبی برای مانند حمل و نقل، ناهار و پس‌انداز صرف می‌شود باید مقدار پول توجیبی متناسب با این هزینه‌ها تعیین شود.

برای خرید چه چیز‌هایی می‌توان به کودک پول توجیبی داد؟

پس‌انداز برای خرید یک بازی یا اسباب‌بازی خاص.

گردش‌های خاص مانند سینما رفتن.

هدیه گرفتن برای خواهر و برادر و بزرگترها.

ناهار خوردن در مدرسه.

آیا باید برای انجام کار‌های خانه به کودک پول داد؟

برای پول دادن به کودکان در ازای انجام کار‌های خانه، هیچ باید و نبایدی وجود ندارد. برخی خانواده‌ها احساس می‌کنند همگی اعضای خانواده باید در کار‌های خانه کمک کنند؛ چون همه عضوی از یک خانواده هستند. ضمن اینکه پول توجیبی دادن در ازای انجام کار‌های خانه، منجر به چانه‌زدن درباره ارزش کار‌ها می‌شود.

بیشتر بخوانید

• نکات مهم از حضور نوجوانان در «شبکه‌های مجازی»

از طرف دیگر، برخی از خانواده‌ها احساس می‌کنند که فرزندانشان باید پول توجیبی را به دست آورند نه اینکه بی‌زحمت این پول را بگیرند. پول توجیبی گرفتن می‌تواند برای انجام وظایف به کودکان انگیزه بدهد.

اگر تصمیم گرفتید در ازای کار‌های خانه به کودک پول توجیبی بدهید، ایده خوبی است که کار‌های روزانه، به عنوان مثال، مرتب کردن اتاق‌خواب به صورت روزانه یا هفتگی و خالی کردن سطل زباله به صورت منظم انجام شود. این امر باعث می‌شود فرزند شما عادت کند که برای کسب درآمد زحمت بکشد.

اگر تصمیم می‌گیرید برای انجام کار‌های خانه پول توجیبی بپردازید، وظایف را به روشنی برای کودک توضیح دهید تا درباره اینکه چه کاری باید در چه زمانی انجام شود، جایی برای اشتباه و چانه زدن نماند.

۱۲ اصل مهم درباره پول توجیبی دادن به کودک

۱- توانایی مدیریت مالی مانند هر مهارت دیگری ناگهانی به دست نمی‌آید و نیازمند یادگیری و تمرین در گذر زمان است، بنابراین، پول تو جیبی دادن به کودک نیز باید از نظر میزان مخارج و مسئولیت‌های محول شده به کودک و همچنین برنامه زمانی دریافت آن متناسب با توانایی‌های کودک باشد و به صورت قدم به قدم پیش برود.

۲- در آغاز زمان پول توجیبی دادن به کودکان، والدین باید بازه زمانی کوتاهی را در نظر بگیرند و مسئولیت مخارج موارد کمتری را به کودک محول کنند. پیشنهاد می‌شود هر روز یا هر دو روز یکبار به کودک برای خرید اقلامی مثل خوراکی مبلغی داده شود. به مرور زمان و پس از اینکه کودک در مهارت مدیریت پول تو جیبی خود پیشرفت کرد می‌توان بازه زمانی بلند مدت تری را در نظر گرفت (به طور مثال، هفتگی، دو هفته یک بار و سپس ماهانه) و مسئولیت مخارج بیشتری را به کودک داد (مثلا، خوراکی، اسباب بازی، سپس لباس یا مخارج جانبی مثل اردو رفتن یا تهیه‌ی هدیه تولد برای دوستان).

۳- در مواردی کودک بسیار سریع پول توجیبی خود را خرج می‌کند. در این شرایط والدین می‌توانند با کودک به گفتگو بپردازند و با هم به راه حلی برای مدیریت بهتر پول خود دست پیدا کنند. به طور مثال، یکی از راه حل‌ها می‌تواند این باشد که والدین بازه زمانی کوتاه تری را برای دادن پول تو جیبی به فرزند خود در نظر بگیرند.

۴- میزان پول توجیبی بستگی به عواملی مثل سن کودک، وضعیت اقتصادی والدین، میزان مسئولیت‌ها و هزینه‌هایی که با پول توجیبی به کودک محول می‌شود دارد. پول تو جیبی نباید به قدری زیاد باشد که کودک هر زمان هر چه اراده کند را بتواند بخرد، چون توان مدیریت مالی را از کودک می‌گیرید و می‌تواند منجربه زیاده خواهی و ناشکیبایی او شود. از طرفی دریافت پول توجیبی به میزان کم‌تر از حد معقول می‌تواند باعث احساس ناتوانی و ناامیدی در کودک شود.

۵-برای فرزند خود توضیح دهید که پول تو جیبی برای خرید چه چیز‌هایی هست و چه چیز‌هایی نیست. به عنوان مثال، اگر پول توجیبی برای پوشش هزینه‌های مربوط به سرگرمی است، درباره انواع سرگرمی‌های مناسب توافق کنید. ممکن است لازم باشد لیستی از این موارد را تهیه کنید.

۶- درباره دستورالعمل‌های مربوط به میزان پولی که می‌توانند پس انداز، خرج و کمک مالی کنند، با هم صحبت کنید. به عنوان مثال، شما و فرزندتان ممکن است توافق کنید که فرزندتان ۵۰ درصد پول جیبی خود را پس‌انداز، ۴۰ درصد را خرج و ۱۰ درصد را کمک مالی کند.

۷- پول تو جیبی فرزند بزرگتر خود را مستقیماً به حساب بانکی او واریز کنید. این کار می‌تواند به او کمک کند تا با پول دیجیتال آشنا شود و او را برای استفاده از عابر کارت آماده کند.

۸- پول تو جیبی باید به صورت مستمر و منظم به کودک پرداخت شود تا بتواند با خیالی آسوده در مورد آن برنامه ریزی کند.

۹- میزان پول توجیبی باید ثابت باشد و وابسته به حال خوب و بد والدین نباشد. همچنین پول توجیبی به عنوان حقی برای کودک در نظر گرفته می‌شود و نباید از آن به عنوان ابزاری برای تنبیه یا تشویق استفاده شود.

۱۰- سعی کنید بیشتر از حدی که تعیین کرده بودید پول توجیبی ندهید یا زودتر از موعد آن را پرداخت نکنید. اگر چنین کردید، برنامه‌ای با فرزند خود برای بازپرداخت تهیه کنید تا قرض گرفتن و قرض دادن را به او آموزش دهید.

۱۱- کودکان باید در استفاده کردن پول توجیبی خود آزادی نسبی داشته باشند. نظارت و دخالت بیش از حد والدین مانع از کسب مهارت‌های لازم برای مدیریت مالی مناسب در آینده کودکان می‌شود. گاهی باید به آن‌ها اجازه داد اشتباهات کوچکی را در کودکی تجربه کنند تا اشتباهات بزرگ تری را در دوران بزرگسالی مرتکب نشوند.

۱۲- اگر فرزندان ببینند که پولشان در حال جمع شدن و زیاد شدن است، انگیزه بیشتری برای پس‌انداز پیدا می‌کنند. سعی کنید پس‌انداز را در یک جعبه یا شیشه بگذارید تا فرزند شما بتواند این بیشتر شدن را مشاهده کند یا اینکه می‌توانید از چندین شیشه برای تقسیم پول توجیبی فرزند خود استفاده کنید؛ یک شیشه برای خرج کردن و خریدن چیز‌های کوچک که فرزند شما اکنون لازم دارد و دیگری برای پس‌انداز و خرید چیز‌های بزرگتر.

با وجود بهترین تلاش‌های والدین برای شناخت کودک و نوجوان خود، برخی اوقات به نظر می‌رسد مشکلات فرزندان برای آن‌ها غافلگیر کننده است. در مواجهه با مشکلات رفتاری و هیجانی (مانند رفتار‌های پرخطر غیر قابل کنترل) باید حتماً از روانشناس متخصص کودک و نوجوان کمک بگیرید. برای رزرو نوبت مشاوره کلیک کنید.

همچنین می‌توانید مهارت‌های فرزندپروری خود را با خواندن کتاب‌های روانشناسی در زمینه کودک و نـوجوان یا حضور در کـارگـاه‌های فرزندپروری ارتقا دهید.

منبع: ایرنا