در میز اقتصاد امروز آقایان محسن گرجی مدیرکل صنایع منسوجات و پوشاک وزارت صمت، شاهین کاظمی عضو هیئت مدیره صنایع نساجی ایران و احمد مهدوی دبیرکل انجمن صنعت پتروشیمی به چالش های تامین مواد اولیه صنایع نساجی پرداختند و به سوالات زیر پاسخ دادند:

میزان وابستگی در صنعت نساجی به واردات چقدر است؟

آقای محسن گرجی مدیرکل صنایع منسوجات و پوشاک‌ وزارت صمت: واردات را در حوزه های مختلف صنعت بزرگ صنایع نساجی که از مواد مختلفی استفاده می کند، باید تفکیک کنیم. براین‌اساس در حوزه مواد طبیعی که الیاف پنبه کاربرد بالایی دارد، از مجموع ۱۵۰ میلیون تن پنبه مورد نیاز ۱۰۰ میلیون تن وارداتی و ۵۰ میلیون تن تولید داخل است.

در حوزه پلی استر به رغم تولید مطلوب در داخل، اما نیازمند واردات هستیم به طوریکه ۳۰ درصد نیاز وارداتی است‌.

بنابر آخرین مسیر و راه حل نهایی ارائه تلفیق در بورس همانند صنایع دیگر است که این کار توانست بازار را کنترل کند، در حوزه پلی استر به خوبی رعایت نشد و مشکلاتی داریم.

در زنجیره صنعت نساجی چقدر نیاز به واردات وجود دارد؟

آقای شاهین کاظمی عضو هیئت مدیره انجمن صنایع نساجی ایران: در زنجیره صنعت نساجی در مهم ترین مواد طبیعی پنبه و مصنوعی پلی استر نیازمند واردات هستیم‌.

حوزه پنبه متاثر از شرایط مختلف محیطی است که این احتمال وجود دارد که سیل اخیر به استحصال پنبه آسیب زده باشد، اما آمار دقیقی نداریم.

بنابر آمار ۵۰ هزار تن تولید داخل و حداقل ۱۰۰ هزار تن پنبه نیاز به واردات داریم، همچنین سال قبل ۹۰ هزار تن نیاز به واردات پنبه داشتیم.

در خصوص پلی استر برای کشور ما که ادعای نفت و صنایع پتروشیمی دارند، در ۲۳ خرداد وزارت صمت نامه ای به کارگاه پتروشیمی مبنی بر عرضه تلفیقی شروع کنیم و از بین ۵۰ پلیمر، پلی استر را برای عرضه تلفیقی انتخاب کردیم.

بنابر آمار در بهار سال گذشته حدود ۶۵ هزارتن پلی استر با رقابت ۱۹ درصد عرضه کردیم که در بهار امسال به رغم افزایش عرضه، رقابت به ۷ درصد رسید. همچنین متوسط عرضه هفتگی سال گذشته ۵ هزار تن و امسال ۷ هزار تن بود که ارسال این نامه باعث کاهش عرضه سهم داخلی شد که به رغم‌نامه نگاری های متعدد مبنی بر آنکه ساختار عرضه تلفیقی باعث برهم‌زدن نظم بازار شد، اما از تیرماه تاکنون پاسخ صریحی دریافت نکردیم.

آخرین قیمت پایه بورس در خرداد ۲۹ هزار تومان بود، درحالیکه هفته اول تیرماه به ۳۴ هزار تومان رسید.

با وجود نامه نگاری های متعدد چرا وزارت صمت همچنان اصرار دارد؟

آقای محسن گرجی: ارائه تلفیقی بورس در خصوص برخی صنایع جواب داده، هر چند تصمیماتی که در وزارت صمت اتخاذ می شود، با همکاری انجمن‌ها بوده است.

با وجود افزایش قیمت اگر تصمیم اشتباه بود چرا تصمیماتی مبنی بر ابطال آن اتخاذ شد؟

آقای محسن گرجی: اخیرا با دبیر انجمن صنایع نساجی طرح موضوع کردیم و این طور نبود که وضعیت قبل مطلوب باشد و باید برنامه و طرح کاملی داشته باشیم که اصل موضوع را حل کنیم تا زنجیره روان شود.

بنابر سناریوهای مختلفی که مطرح است پلی استر تولید داخل و وارداتی باید بصورت مجزا قیمت گذاری شود.

آقای شاهین کاظمی: بنابر ماده ۲ و ۳ قانون بهبود فضای کسب و کار، تصمیمات با مشارکت بخش خصوصی باید باشد که متاسفانه تصمیمات وقتی اجرا می شود، در جریان کار قرار می‌گیریم.

از واحدهای صنعت نساجی تشکر می کنیم که بدلیل هماهنگی های صورت گرفته خرید خارجی انجام ندادند و همواره اعتراض کردند که عرضه را به روش قبل بازگردانند که بنابر قول معاون وزیر صمت امیدواریم بصورت قانونی مشکلات مرتفع شود‌.

با وجود اینکه میزان واردات در بحث مواد اولیه الیاف مصنوعی زیاد نیست، اتخاذ این رویکرد چه مشکلاتی ایجاد کرده است؟

آقای احمد مهدوی دبیرکل انجمن صنعت پتروشیمی: گرچه وزارت صمت نیت خیر داشت، اما در عمل وقتی همه مسائل دیده نشد،دچار مشکل شدیم، هر چند با این  اقدام در نظر داشت که مواد اولیه بیشتری در اختیار صنعت نساجی قرار دهیم.

سالانه حدود ۶۰۰ هزارتن پلی استر در پتروشیمی تندگویان تولید می شود، حال اینکه با ۱۰ هزار تن تحول ایجاد کنیم غیرممکن است. ضمن آنکه واردات به سبب مشکلات حمل و نقل و ... قیمت ۵۰ تا ۶۰ درصد افزایش می دهد.

آیا در خصوص افزایش تولید پنبه وزارت جهاد برنامه ای دارد؟

آقای گرجی: در تولید پنبه فعالیت های متنوعی شده است و خیلی از مسائل در حوزه مواد اولیه رویکرد چندبعدی دارند که در خصوص پنبه یکی بحث آب است که آیا کاشت پنبه برای کشاورز توجیه دارد یا خیر؟ همچنین در کنار این‌موضوع بحث کیفیت است که بدلیل آنکه دستمان در واردات بذر خارجی باز نیست، مسئولان وزارت جهاد بذر و گونه های مختلفی را به کار بردند و تلاش بر افزایش تولید است و راه حل پیشنهادی برای بحث پنبه استفاده از گونه های با بازده بالاست.

آیا تعرفه بالا باعث افزایش قیمت شده است؟

آقای کاظمی: در حوزه پنبه موضوع تعرفه مهم است، وقتی نرخ ارز تغییر کرد، زنجیره متناسب با آن تغییر نکرد که همین امر چالش های متعددی به وجود آورد، به همین خاطر در صنعت نساجی نیازمند واردات پنبه هستیم.

در گذشته واردات پنبه از پاکستان، ترکیه و ازبکستان انجام می شد که ازبکستان از ۲۰۲۰ به بعد واردات پنبه را قطع و تنها نخ پنبه می دهد و اعلام کرده که از ۲۰۲۴ دیگر نخ پنبه نمی دهد و تنها پارچه صادر می کند‌.

هم اکنون ناچار به واردات پنبه از برزیل و ارمنستان هستیم و پیشنهاددادیم‌ که ۱۰۰ درصد پنبه خارجی در بورس عرضه شود و برای اینکه کشاورزان داخل نگران‌ نباشند که با عرضه پنبه خارجی در بورس،‌ پنبه داخلی خریداری نشود، بازرگانی دولتی اقدام به خرید تضمینی و عرضه تولید داخل در بورس کند.