در میز اقتصاد امروز آقایان محسن برزوزاده مدیرکل خزانه داری وزارت اقتصاد، محسن زنگنه نایب رئیس دوم کمیسیون جهش تولید، اکبر حیدری حسابرس کل هیئت آموزش عالی دیوان‌ محاسبات کشور، سید جواد طبائیان رئیس مرکز بودجه و پایش عملکرد وزارت بهداشت و محمد صادق صادقی فر مدیر مالی شرکت پخش فراورده های نفتی به بررسی حساب واحد خزانه شرکت ها و موسسات دولتی پرداختند و به سوالات زیر پاسخ دادند.

بنابر لیست منتشر شده چه تعداد دستگاه اقدام به افتتاح حساب خزانه نکردند؟

آقای محسن برزوزاده مدیرکل خزانه داری وزارت اقتصاد: بنابر گزارش ارائه شده، شرکت هایی که در لیست پیوست ۳ هستند، شامل ۵۴ دستگاه است که تعدادی از آن ها زیرمجموعه وزارت نفت و یک تعداد دانشگاه علوم پزشکی هستند.

کل دانشگاه های علوم پزشکی و دانشگاه های وزارت علوم به رغم افتتاح حساب، اقدام به انتقال وجوه به حساب خزانه نکرده اند، درحالیکه موسسات دولتی، دانشگاه ها و شرکت های شبه دولتی تمامی مبادلات خود اعم از حساب اصلی یا فرعی باید در بانک مرکزی انجام دهند. به عنوان مثال وارد یک‌بیمارستان می شویم که خدماتی که از آن بیمارستان می‌گیریم، حساب درآمدی می‌گویند که وارد حساب فرعی شود که بنابر قانون بودجه تمامی درآمدها از ابتدا باید در حساب خزانه انجام شود.

کدام دستگاه ها بیشترین همکاری را داشتند؟

آقای برزوزاده: حساب های دانشگاه علوم پزشکی و وزارت علوم که از طریق خزانه داری است، به موقع انتقال داده نمی شود.

 دانشگاه های علوم پزشکی حساب های کامل فرعی نیاوردند به طوریکه تنها افتتاح حساب کردند و تاکنون اقدام جدی برای انتقال وجوه نداشتند. 

گرچه اجرای حساب واحد خزانه چندسالی است که در دستور کار قرار گرفته است، اما در شرایط کنونی برای ما اهمیت دارد. براین اساس شرکت‌های زیر‌مجموعه وزارت نفت برای اینکه قابل رصد و کنترل باشند، حساب های اصلی و فرعی باید زیرمجموعه بانک‌مرکزی باشد چرا که این موضوع به اصلاح نظام مالی عمومی کمک‌می کند.

چرا حسابی تحت عنوان خزانه بانک مرکزی افتتاح می شود و تمامی حساب های اصلی و فرعی یکجا تجمیع می شود؟

آقای محسن زنگنه نایب رئیس کمیسیون جهش تولید: تمامی حساب های درآمدی دولت باید وارد خزانه شود و تحت مکانیزمی به مصرف برسد.

سال گذشته در این‌ مقطع زمانی دولت برای گذراندن هزینه های جاری بیش از ۵۰ هزار میلیارد تومان از بانک‌مرکزی به صورت استقراض برداشت کرد که این امر تاثیر منفی در بودجه دارد و امسال وزرای اقتصاد اعلام‌کردند دولت بدون استقراض از بانک‌مرکزی توانسته هزینه های خود را مدیریت کند که این امر از محل شفاف سازی درآمد دستگاه های دولتی حاصل شده است.

فرض کنید سازمانی درچند بانک‌حساب باز می کند که ممکن است این امر کاملا قانونی باشد و از وصول پولی که در بانک‌ رسوب می کند، شرایطی فراهم می شود که دستگاه های دولتی به کارمندان خود تسهیلات دهند ، اما در قانون بودجه امسال آمده که تمامی شرکت های دولتی‌منابع مالی تحت عنوان حساب خزانه باید نزد بانک‌مرکزی باشد.

علی رغم آنکه دانشگاه علوم پزشکی برای حقوق کامندان و اعضای هیئت مدیره مشکل دارد، اما می بینیم که ساخت و ساز یا هزینه های دیگر دارند که وقتی سوال می کنیم، اذعان می‌کنند که در آمد اختصاصی است که در طرح جدید اصلاح ساختار این موضوع مورد توجه قرار گرفته که امیدواریم‌ به بودجه امسال برسد. 

قبل از تعطیلات ۲ هفته ای از ۵۰ شرکت دولت به عنوان عدم اجرای قانون حسابرسی داریم.

براساس اعلام دیوان محاسبات چرا شرکت های دولتی وزارت بهداشت اقدام به افتتاح حساب خزانه نکردند؟

آقای سید جواد طبائیان رئیس مرکز بودجه و پایش و عملکرد وزارت بهداشت: از ابعاد مختلف باید نگاه و آنالیز کرد که یکی بحث زیرساخت ها و ماده احکام دائمی توسعه کشور در چارچوب مصوبات و آیین نامه تهیه و به تایید وزیر می رسد.

حساب اصلی وجود دارد و این طور نیست که حساب دانشگاه ها در حساب فرعی باشد. اما با این حال جلسات متعددی با خزانه بانک‌مرکزی و سازمان برنامه و بودجه در خصوص حذف حساب فرعی داشتیم.

۶۷ دانشگاه علوم‌پزشکی حساب فرعی دارد که نزد بانک‌مرکزی نیست.در خصوص حذف حساب فرعی بنابر آخرین جلسه ریاست جمهور قرار شد یک دانشگاه به عنوان پایلوت معرفی شود‌ که هنوز دانشگاه تعیین نشده است، اما فکر نمی کنم که زمان زیادی طول بکشد.

هم اکنون موضوع حقوق های نجومی ارتباطی به این موضوع ندارد و بحث چرخش مالی مطرح است.

بنابر گزارش دیوان‌ محاسبات چرا ۵۴ دستگاه هنوز اقدام به افتتاح حساب خزانه نکرده اند؟

آقای اکبر حیدری حسابرس هیئت آموزش عالی دیوان محاسبات کشور: براساس اصل ۵۳ قانون اساسی کلیه دستگاه های اجرایی مکلف به افتتاح حساب دریافت و پرداخت خزانه هستند که در گزارش تفریغ بودجه کلیه دستگاه هایی که نسبت به افتتاح حساب اقدام نکردند، تخلفات محرز شده که در حال پیگیری هستیم.

حدود ۴۰۰ دانشگاه وزارت علوم هستند که بدلیل عدم افتتاح حساب به دادگاه دیوان محاسبات ارجاع می شوند که ظرف مدت زمان یک تا ۲ ماه آتی اقدامات صورت می گیرد و کلیه مسئولان که تخلفشان احصا شد، پرونده آنها به دادسرا ارجاع داده می شود.

برآوردی از حجم‌گردش مالی دستگاه ها دارید؟

آقای حیدری: برآورد کلی از حجم‌مالی این دستگاه ها نداریم.

هدف از افتتاح حساب اصلی و فرعی خزانه چیست؟

آقای برزوزاده: هدف از حساب واحد خزانه از لحاظ قانونی الزام است، اما ما بدنبال این‌هستیم‌که به اصلاحیه نظام مالی دولت برسیم.

در خصوص افتتاح حساب مشکل زیرساختی وجود ندارد و تنها در سنوات گذشته به استناد ماده ۱ احکام عمومی برخی دانشگاه های علوم‌ پزشکی در حال انتقال وجوه هستند.

 چرا شرکت های تابع وزارت نفت اقدام به افتتاح حساب نکرده اند؟

آقای محمد صادق صادقی فر مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی: روزانه ۲۲۰ میلیون فرآورده نفتی در سطح کشور توزیع می شودک ه برای جلوگیری از چرخه توزیع، بحث انتقال حساب ها باید به گونه ای باشد که توقف در سوخت رسانی صورت نگیرد.

تعدد مشتریان و اهمیت بحث توزیع فرآورده تاکنون مانع این موضوع شده چرا که بعد از خرید فرآورده باید حواله فروش صادر شود. هر چند از سال ۹۴ حساب اصلی نزد بانک‌ مرکزی است و حساب فرعی با توجه به آنکه در البرز اجرای پایلوت به نتیجه رسیده، پیش بینی‌می شود که ظرف سه ماه آینده مابقی حساب ها منتقل شود.

آقای محسن زنگنه: با توجه به آنکه قانون بودجه سالانه مقدم بر تمامی قوانین است و بسیاری از احکام مغایر با احکام پنج ساله است، تمامی دستگاه ها باید به تکلیف قانونی عمل کند.