"سالَک" یک بیماری پوستی است که بر اثر گزش نوعی پشه خاکی به انسان منتقل می‌شود و ضایعات بد شکل و عوارض اجتماعی، روحی و روانی از پیامد‌های ناگوار این بیماری است؛ اصفهان از استان‌های سالک خیز کشور است.

جواد رمضانپور گفت: با توجه به شناسایی موارد جدید ابتلا به سالک در چوپانان  ومحدوده امامزاده علی اکبر  و بررسی‌های کارشناسی انجام شده، این مراکز به جمع کانون‌های مهم سالک خیز استان اصفهان اضافه شد و تعداد کانون‌های سالک خیز به ۹۱ مورد رسید.

او درباره چگونگی انتقال عوامل بیماری زای سالک به این مناطق توضیح داد: با وجودیکه منطقه چوپانان در فاصله ۲ تا سه ساعتی اصفهان قرار دارد بررسی‌ها نشان می‌دهد که انتقال مقداری کود از منطقه ورزنه به چوپانان بمنظور پسته کاری باعث سرایت این بیماری شد، زیرا در این محموله کود، پشه ناقل سالک وجود داشته است.

او با بیان اینکه با انتقال این محموله کود به چوپانان، انگل سالک به این روستا هم رسید، خاطرنشان کرد: از جمعیت حدود ۸۰۰ نفری این روستا، حدود ۸۰ نفر در سال گذشته به سالک مبتلا شدند.

رمضانپور با اشاره به اینکه محدوده امامزاده علی اکبر (ع) شهرضا در سال‌های گذشته از مناطق پاک سالک بود، تصریح کرد: این منطقه در ۲۰ کیلومتری جنوبی نصرآباد جَرقویه قرار دارد و موش سالک از آنجا به سمت منطقه امامزاده علی اکبر (ع) مهاجرت و انگل و پشه سالک را با خود به آنجا منتقل کرده است.

او تاکید کرد: ما نگران سرایت این بیماری به مناطقی مانند خور و بیابانک و دهاقان هستیم و حتی ممکن است به مرکز کلانشهر اصفهان نیز کشیده شود.

او با اشاره به اینکه در سال ۸۷ پیش بینی می‌شد که بیماری سالک به نقاط پاک استان نیز کشیده شود، گفت: اقدامات کارشناسی نشده که دور از رصد دانشگاه علوم پزشکی اصفهان است باعث انتشار این بیماری در برخی مناطق و افزایش آمار ابتلا می‌شود بطوریکه سال گذشته بدلیل ساکن شدن جمعیتی در یک منطقه، تعداد قابل توجهی از آن‌ها به سالک مبتلا شدند که همین امر در افزایش آمار تاثیر بسزایی داشت.

رمضانپور با بیان اینکه پارسال با وجود همه اقدامات و فعالیت‌های انجام شده برای کنترل سالک، آمار ابتلا به حدود سه هزار نفر در استان اصفهان رسید، افزود: این آمار به اوج سال‌های گذشته نرسید، اما برخی اقدامات غیر قابل پیش بینی و خارج از رصد و کنترل دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در آن تاثیر داشت.

او با تاکید بر اینکه بیماری سالک قابل ریشه کن شدن نیست، اما باید مهار شود و کاهش یابد، خاطرنشان کرد: اجرای برنامه کنترل و مبارزه با بیماری سالک از سال ۸۷ توسط دانشگاه علوم پزشکی اصفهان باعث شد تا آمار ابتلای پنج هزار تا ۶ هزار نفری در سال به ۲ هزار تا سه هزار نفر کاهش یابد، اما اگر این برنامه رها شود، افرادی که در مناطق سالک خیز ساکن هستند و تا کنون اجازه ندادیم که بطور طبیعی به این بیماری مبتلا شوند، بطور عمده با آن درگیر خواهند شد و این بیماری همه گیر می‌شود.

او با اشاره به شناسایی حدود ۱۵۰ کانون سالک در استان اصفهان، افزود: ۹۱ کانون از بقیه مهمتر هستند و ما از پارسال کار مقابله با مخازن بیماری را از شعاع ۵۰۰ متری مناطق مسکونی به شعاع یک هزار متری گسترش دادیم که باعث افزایش هزینه‌های کار تا چهار برابر شد.

کارشناس بیماری سالک مرکز بهداشت استان اصفهان با بیان اینکه تخصیص اعتبارات کافی و به موقع برای اجرای برنامه عملیاتی مقابله با سالک تاثیر بسزایی در موفقیت آمیز بودن این اقدام دارد، گفت: ما برای اجرای برنامه عملیاتی کنترل سالک در سال ۱۴۰۱ از اسفند پارسال شروع به کار کردیم، اما هنوز اعتبارات لازم طبق برنامه، تخصیص نیافته است.

او با بیان اینکه دانشگاه علوم پزشکی اصفهان تا کنون در این زمینه به خوبی فعالیت کرده است، ادامه داد: لازم است اعتبارات مورد نیاز برای مقابله با بیماری سالک به موقع در اختیار این دانشگاه قرار گیرد.

رمضانپور با تاکید بر اینکه کنترل بیماری سالک به همکاری همه بخش‌ها نیاز دارد، تصریح کرد: ما در حوزه سلامت می‌توانیم بیماران را درمان کنیم و مردم را آموزش دهیم، اما مبارزه با مخازن و بهسازی محیط جزو شرح وظایف ما نیست و مجموعه‌هایی مانند استانداری، فرمانداری ها، بخشداری ها، شهرداری ها، اداره‌های منابع طبیعی و محیط زیست و رسانه‌ها باید به میدان بیایند.

او با اشاره به اینکه مسائلی مانند تغییر دولت‌ها و ساختار‌ها نباید در اجرای برنامه کنترل بیماری سالک خللی وارد کند، خاطرنشان کرد: ما از سال ۸۶ تا ۹۶ توانستیم آمار پنج هزار موردی ابتلا به سالک را به حدود یکهزار نفر در استان برسانیم که از نظر سازمان بهداشت جهانی در حد معجزه بود.

این کارشناس همچنین به طرح تحقیقاتی تولید واکسن سالک اشاره و اضافه کرد: از سال ۹۵ بر روی این طرح در کشور کار شده و دانشگاه علوم پزشکی اصفهان نیز از سال ۹۷ وارد فرایند این تحقیقات شده است که نتایج آن رضایت بخش بوده و امیدواریم هرچه زودتر تکمیل و بعنوان یک واکسن موثر در کشور استفاده شود.

اصفهان یکی از استان‌های سالک خیز کشور به ویژه از نوع روستایی است که مناطقی مانند اردستان، نطنز، برخوار، شاهین شهر و میمه، اصفهان (مناطق جنوب و جنوب شرق)، نایین، کاشان و آران و بیدگل با جمعیت حدود ۷۰۰ هزار نفر با این پدیده مواجه هستند.

سال گذشته نزدیک به سه هزار مورد ابتلا به سالک در شهرستان‌های زیر پوشش دانشگاه علوم پزشکی اصفهان (ثبت شد که حدود ۲ هزار مورد آن مربوط به شرق شهرستان اصفهان بود.

منبع:ایرنا