صنایع دستی یکی از مولفه هایی است که در هر منطقه ای از کشور تفاوت های آداب و رسوم و فرهنگ مردمان آن منطقه را نمایان می کند چراکه هر خطه از این سرزمین پهناور دارای فرهنگ و آداب و رسوم خاصی است.
البرز یکی از مناطقی می باشد که به علت مهاجرت اقوام مختلفی از اقصی نقاط کشور به این استان در زمینه صنایع دستی از تنوع بسیار بالایی برخوردار است و این مشخصه برتری برای این استان به شمار می رود.
البرز به دلیل نزدیکی به تهران و وجود صنایع مختلف پذیرای اقوام و مردم گوناگون از سرتاسر ایران بوده است.
این مسئله جدا از ایجاد تنوع فرهنگی در سراسر این استان سبب وجود هنرمندان مختلف صنایع دستی نیز شده است.
در البرز انواع متنوعی از صنایع دستی ایران توسط هنرمندان ممتاز ایرانی ساخته و حتی به هنرجویان آموزش داده می شود.
رشته های مانند هنرهای مینیاتور، حکاکی روی سفال، حکاکی روی تخم شترمرغ، مشبک فلزی، فرفورژه، طراحی سنتی، معرق، قلاب بافی، گلیم بافی، جاجیم، گبه، معرق کاشی، سفال، نقاشی روی شیشه، شیشه دمی، پیکره تراشی، سوزن دوزی، صنایع فلزی مجسمه و ساخت و ساز های سنتی و آهنگری هنری در البرز فعالیت دارند.
مرکز آموزش صنایع دستی در کرج از طریق تربیت نیروهای متخصص نقش ارزنده ای در اشتغال جوانان دارد.
تعداد هنرمندان صنایع دستی که تا کنون موفق به دریافت کارت شناسایی صنعتگری شده اند و به صورت خانگی مشغول به فعالیت هستند حدود ۳۰۰ نفر و تعداد کارگاههای صنایع دستی دارای پروانه تولید کارگاهی حدود ۲۰۰ کارگاه است.
تراشیدن سنگ و تبدیل آن به اشکال دلخواه هنری است که سنگ تراشان انجام می دهند. در سنگ تراشی قطعه ای از یک سنگ طبیعی و خشن برداشته شده و به صورت کنترل شده حذف می شود. با حذف شدن قسمت هایی از سنگ مورد نظر شکل دلخواه و طرح انتخابی هنرمند پدیدار می شود. اصالت سنگ تراشی به سال های پیش از تاریخ باز می گردد و علت اصلی آن ماندگاری و پایداری سنگ است.
شیشه گری را می توان هنر شکل دادن به شیشه ها نامید. در این هنر ابتدا ماده شیشه حرارت داده می شود و کم کم نرم و نیمه مایع می شود. در نهایت نیز با کمک دست و ابزار مخصوص کار و دمیدن شکل های زیبا و جذابی ایجاد می شود. مواد اصلی و ابزار مورد استفاده در هنر شیشه گری استان البرز سنگ سیلیس است.
سوزن دوزی یکی از هنرها و صنایع دستی اصیل ایرانی است و در بسیاری از شهرهای ایران به ویژه سیستان بلوچستان رواج دارد. سوزن دوزی تصویری از رویاهای یک زن است .
منبت کاری را می توان هنری ظریف و جزو صنایع دستی بسیار با ارزش بر شمرد. این هنر تلفیقی از حوصله و مهارت هنرمندانی است که با مواد اولیه ساده محصولاتی منحصر به فرد را خلق می کنند.
گلیم بافی در بسیاری از شهرهای ایران رایج است. این صنعت دستی از جنس نخ های پشمی بدون پرز تهیه می شود. تمامی نقش و نگارها نیز برگرفته از فرهنگ، سنت ، اعتقادات، باورها و محیط پیرامون است که به طور ذهنی بافته می شود.