در میز اقتصاد امروز آقایان فرشید ایلاتی کارشناس اقتصاد مسکن، رسول جهانگیری نماینده اصناف در کمیته تخصصی املاکاتاق ایران و خانم پروانه اصلانی مدیرکل دفتر اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی به بررسی تصویب بستر حمایتی دولت برای کنترل بازار اجاره بها پرداختند و به سوالات زیر پاسخ دادند.
سوال: مصوبه جدید چقدر در کنترل بازار اجاره بها مسکن کمکمیکند؟
آقای فرشید ایلاتی کارشناس اقتصاد مسکن: دولت در راستای ساماندهی بازار مسکن نحوه محاسبه کمیسیون املاک را تغییر داد که براین اساس ابهامات نحوه کمیسیون برطرف می شود. برخی مشاوران املاک قیمت سازی می کنند که در بسته حمایتی جدید تا حد زیادی این موارد کنترل خواهد شد.
سوال: این مصوبه به تنهایی صرف اینکه کمیسیون مشاور املاک را تغییر دهیم می تواند بر بازار اجاره اثر بگذارد؟
آقای فرشید ایلاتی: برخی از مالکان مقاومت نشان می دهند و حتی حاضرند ملکشان را چند ماه خالی بگذارند تا بتوانند با قیمت بالایی عرضه کنند. هم اکنون در کشور اسپانیا مالیات بر خانه های خالی روز شمار است که با این وجود دولت اجازه نمی دهد به تعداد روزهای بیشتری ملک را خالی نگه دارد که این امر بدان معناست که اگر سامانه وجود داشته باشد به تعداد روزهایی که ملک خالی است، مالیات دریافت می کنیم که با این وجود این افزایش اجاره بها که مالک از مستاجر اخذ می کند با مالیات جبران می شود.
سوال: از چه تاریخی مردم با مدل جدید کمیسیون پرداخت کنند؟
خانم پروانه اصلانی مدیرکل دفتر وزارت اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی: چیزی که باید اتفاق بیفتد به سامانه کد رهگیری متصل شود و اقدامات سخت افزاری و نرم افزاری برای اجرا نیاز داریم. اما لازمه اجرا شدن همانند دیگر مصوبات ۱۵ روز بعد از ابلاغ است.
قیمت های کمیسیون تقویم املاک قیمت هایی است که از دفتر اسناد رسمی بر مبنای هر کدام خدمات مورد استفاده قرار می دهند و چیز جدیدی نیست که هر سال تعیین می شود و مبنای عمل قرار می گیرد. آنچه در این مصوبه مهم است، قیمت هایی که در این کمیته تعیین می شود، در طول سال ثابت است.
سامانه کدرهگیری باید به سامانه کمیسیون املاک و دستگاه پوز به مشاوران املاک وصل شود.
آثار مصوبه بسته حمایتی دولت برای کنترل بازار اجاره بها کوتاه مدت نیست و آثار بلندمدت در بازار مسکن دارد و اینکه توقع داشته باشیم در کوتاه مدت اثر بگذارد این طور نیست.
سوال: سامانه املاک و اسکان چقدر آمادگی دارد؟
خانم پروانه اصلانی: سامانه املاک و اسکان بیش از ۷۳ میلیون اقامتگاه دارد، ۱۱ میلیون کدپستی شناسایی کرده و برای اولین بار ۵۵۷ هزار واحد خالی را شناسایی و به سازمان مالیاتی معرفی می کنیم. در مصوبه اخیر بندهایی برای تسهیل سامانه املاک و اسکان به تصویب رسیده است.
سوال: در خصوص مالیات بر خانه های خالی ۳ هزار میلیارد تومان پیش بینی شده بود، اما آنچه اخذ شد یکمیلیارد تومان بود؟
خانم پروانه اصلانی: در اخذ مالیات بر خانه های خالی هدف ایجاد در آمد نیست، درآمد بعد از سال مالی محقق می شود و رقم اعلامی دقیق نیست.
براساس اطلاعات ۷۰ درصد خانه های خالی شهر تهران را شناسایی کردیم و این از جمله موفقیت های بزرگ در این حوزه افتاده است و سامانه کار خود را می کند که ممکن است برایش اشکالاتی پیش آید، اما توانستیم با عنایت خدا مشکل را حل کنیم.
سوال: در مورد اجرای مصوبه تعیین نرخ کمیسیون مشاوران املاک نیازی به سامانه املاک و اسکان نیست؟
خانم اصلانی: سامانه املاک و اسکان در مواردی که می خواهند خانه های خالی را نگه دارند تا با قیمت های بالا به فروش رسانند یا اجاره بدهند، کمککننده است.
اخذ مالیات از خانه های خالی در کشور ما روز شمار نیست و براساس قانون تا سه ماه باید خالی باشد، چنانچه بعد از ۱۲۰ روز خالی بماند، مشمول مالیات می شود. اما بدلیل اینکه سامانه املاک و اسکان به کدرهگیری متصل است، قابلیت شناسایی وجود دارد.
سوال: مصوبه جدید چقدر در بازار اجاره مسکن اثر گذار است؟
آقای رسول جهانگیری نماینده اصناف در کمیته تخصصی املاک اتاق ایران: گرانی مسکن را نباید بر گردن صنف خاصی انداخت. سامانه املاک و مستغلات کشور که بزرگترین سامانه املاک و اسکان است، مشاورین املاک بارگذاری می کنند.هم اکنون ۱۷۰ هزار واحد مشاور املاکمتصل به این سامانه هستند.
سوال: در بازه زمانی که رشد تولید مسکن ۲.۵ برابر و تفاوت ۴۰ برابر شدن توسط مشاوران املاک چطور توجیه می کنید؟
آقای جهانگیری: بنابر آمار ۱۰۰ نفر به مشاوران املاک اضافه و ۱۰۰ نفر بیرون می آیند، اما اینکه نرخ مسکن براساس تعرفه مشاوران املاک کنترل کنیم، آدرس غلط دادن به مشاوران املاک است.
سوال: حق کمیسیون املاک بر چه مبنایی محاسبه می شود؟
خانم پروانه اصلانی: حق کمیسیون املاک بر مبنای قیمت پایه ملک و نرخی که مردم به ۲۵ صدم درصد می شناختند، تعیین می شد و الان بر مبنای کمیسیون تعیین می شود. در این مصوبه ساز و کارهای نظارتی آمده و عددها در پرینت آمده که مردم بزرگترین ناظر اجرا کننده هستند که رقم بالاتر پرداخت نکنند.
اتحادیه مشاوران املاک و اتاق اصناف باید بصورت دوره ای بازرسی و نظارت و در سامانه بارگذاری کنند که مبنای رتبه بندی مشاوران املاک قرار گیرد.
سوال: آیا اختلاف قیمت تقویم املاک با قیمت جاری فاحش است؟
خانم پروانه اصلانی: نرخ پایه مشخص شده اما نرخ حق کمیسیون در کمیسیون های نظارتی باید مشخص شود.
آقای جهانگیری: از امروز بر مبنای قیمت واقعی با قیمت جاری حق کمیسیون کاهش پیدا می کند، اما کمیسیون نظارت هنوز جلسه ای تشکیل ندادند.