به هر شبکه رادیویی که سر بزنید، برنامههایی را میبینید که به اسم طنز میخواهند حال خوب را نصیب مخاطب کنند و با شوخی و مزهپراندن به مسائل ریز و درشت جامعه، خنده را به لب شنوندگان رادیو مهمان کنند. چیزی که این وسط بیشتر به چشم میخورد، متنهای طنزی است که اول به دست همین نویسندگان نوشته شده و بعد به دست عوامل تولید برنامه شکل نهایی به خود گرفته و در قالب برنامه به مخاطب ارائه شده است.
برای جزئیات بیشتر از کم و کیف طنزنویسی با حسن صنوبری، نویسنده طنزپرداز رادیو جوان گفتگو کردیم.
صنوبری: کسی که تصمیم میگیرد متنی را بنویسد، باید با اصول اولیه نوشتن آشنا باشد و بعد به سراغ شاخههای مختلف نویسندگی برود. طنزنویسی به صورت تخصصی یکی از شاخههای نوشتن است. از طرفی، برای هر مدل نوشتن باید خیلی خواند و قلم کسانی را که قبل از خودمان نوشتند و موفق بودند، دید و تجربه کرد.
طنزنویس باید نبض روز جامعه دستش باشد
صنوبری گفت: فردی که میخواهد طنز بنویسد باید با مسائل اجتماعی آشنایی داشته باشد. وقتی میخواهیم طنز بنویسیم و با مسائل جامعه شوخی کنیم، باید نبض روز جامعه دستمان باشد. بنابراین، برای طنزنویسی باید روز به روز جامعه را دید و اصطلاحات هر روز آن را دانست. چراکه طنز در فضای خلا شکل نمیگیرد، بلکه در شوخی با مسائل روز جامعه شکل میگیرد.
به گفته این نویسنده، معمولاً فردی که میخواهد طنز بنویسد، یک موضوعی را از زاویه ظریفی نگاه میکند و نقد میکند. پس طنزنویس باید دغدغهمند باشد.
موفقیت رادیو در صمیمیتش است
صنوبری گفت: موفقیت رادیو بیش از هرچیزی در صمیمیتش است. در رادیو میتوانیم به لحظه با مخاطب همراه شویم. اینکه مخاطب بفهمد همان لحظه کسی کنارش بیدار است و با او حرف میزند. حالا این موفقیت میتواند در طنز و... اتفاق بیفتد، ولی باید درنظر گرفت که طنز در موفقیت رادیو بیتاثیر نیست.
خواندن مداوم متنهای طنز، کمک دستِ نویسنده است
نویسنده طنزپرداز رادیو جوان گفت: خواندن مداوم متنهای طنز به نویسنده کمک میکند که ابزار طنز را در اختیار بگیرد و هرچه بیشتر این ابزار دست نویسنده باشد، انتخابها بیشتر میشود. در نهایت نویسنده میتواند با دست باز بهترین راه را برای بیان مطلب انتخاب کند. پس نتیجه میگیریم از نوشتن نباید ترسید و اولین لحظهای که فرد فکر میکند حرفی برای گفتن دارد، باید بنویسد. ممکن است متن، متن خوبی شود و ممکن است چنین اتفاقی نیفتد. به هرحال کار کردن بهتر از کار نکردن است.
پیش از این، علیرضا محمودی ایران مهر، نویسنده و مدرس نویسندگی در برنامه کافه رادیو گفته بود، نویسنده خوب را باید از سطل آشغالش شناخت؛ یعنی کارهایی که توانسته دور بریزد و در عینحال برای نویسندگی بهتر امیدوار باشد.