با توجه به افزایش کانون‌های بیماری آنگارا- سندروم HHS در مزارع پرورشی گوشتی کشور و استان، اداره کل دامپزشکی استان کردستان خواستار تشدید رعایت اصول بهداشتی قرنطینه‌ای و امنیت زیستی در واحد‌های پرورشی شده و شرحی از بیماری را برای آگاهی بخشی بهره برداران به شرح ذیل بیان می‌ کند.

این ویروس نسبت به شرایط محیطی مقاوم بوده و قابلیت ماندگاری برای دوره‌های بعدی جوجه ریزی را نیز دارد و درمان موثری برای این بیماری وجود ندارد.

سندروم آب آوردگی پریکارد و هپاتیت HHS یک بیماری عفونی و مسری است که از علائم مشخصه آن درصد ابتلا و درصد تلفات بالا بوده و مایعات پریکارد افزایش یافته و هپاتیت با کانون‌های نکروزی دیده می‌شود.

عامل بیماری

آدنو ویروس گروه یک- سروتیپ ۴ می‌باشد؛ بعضی از عوامل و شرایط فارم باعث افزایش شدت بیماری می‌شوند. بیماری‌های تضعیف کننده سیستم ایمنی مانند بیماری گامبورو، مارک و کم خونی عفونی ماکیان می‌توانند شدت بیماری را افزایش دهند همچنین ممکن است همراه با سایر بیماری‌های طیور از قبیل نیوکاسل ولوژنیک- مایکوپلاسموزیس- سالمونلوزیس و آنفلوانزا باشد.

نشانه‌های بالینی

بیماری، در سنین بین ۳ تا ۵ هفتگی در جوجه‌های گوشتی مشاهده می‌شود و در گله‌های تخمگذار و مادر نیز رخ می‌دهد و خود را با علائم ظاهری مانند ازدحام کردن، پر‌های ژولیده و شروع ناگهانی تلفات، نشان می‌دهد که با بررسی تغییرات درونی شامل آب آوردگی پرده قلب، تغییر رنگ کبد مورد تائید قرار گرفته و با شروع مرگ و میر ۱ تا ۱۰ درصد نشان داده شده، ولی گاهی تا ۴۰ درصد می­رسد. درصد تلفات ناشی از این بیماری در گله‌های نیمچه گوشتی غیر واکسینه و گله‌های مادر نابالغ اگر با بیماری نیوکاسل ولوژنیک و بیماری گامبورو و مایکوپلاسموز همراه باشد بیشتر از ۸۰ درصد است.

عوامل انتشار

۱- آدنوویروس­‌ها از راه تخم مرغ منتقل می‌شوند. انتقال عمودی، اهمیت زیادی دارد، زیرا راه اصلی انتشار از نسلی به نسل دیگر است. سپس انتقال افقی از طریق تماس با مدفوع آلوده اتفاق می­افتد.

۲. انتشار افقی ویروس هم اهمیت دارد، ویروس در مدفوع و پوشش مخاطی بینی و کلیه‌ها و در همه ترشحات بدن حضور دارد، اما بیشترین میزان آن در مدفوع یافت شده است؛ انتقال افقی بطور عمده از طریق تماس مستقیم با مدفوع صورت می‌گیرد.

۳. انتشار ممکن است از طریق مواد یا اشخاص و وسایل حمل و نقل آلوده به ویروس، انجام شود، زیرا آدنوویروس‌ها در بیرون از بدن پرنده، نسبت به غیر فعال شدن، نسبتاً مقاوم هستند.

اقدامات مدیریتی

تهیه جوجه از منابع مطمئن (مزارع مرغ مادر واکسینه)، پرهیز از پرورش چند سنی، عدم جوجه ریزی اضافه بر ظرفیت سالن ها، رعایت دقیق ضوابط امنیت زیستی و کنترل ترددها، ممنوعیت زنده فروشی مرغ پایان دوره، جلوگیری از ورود پرندگان آزاد پرواز به سالن و گزارش سریع موارد مشکوک در تلفات به منظور پیشگیری از وقوع بیماری لازم و ضروری است.

ویروس به ترتیب در درجه حرارت ۶۰ درجه سانتی گراد بعد از یک ساعت، در درجه حرارت ۸۰ درجه سانتی گراد بعد از ده دقیقه و در درجه حرارت ۱۰۰ درجه سانتی گراد پس از ۵ دقیقه غیرفعال می‌گردد؛ آن‌ها به تغییرات PH بین ۳ تا ۹ مقاوم هستند. آدنوویروس‌ها نسبت به گلوتارآلدئید و آهک بسیار حساس هستند، ولی مقاومت زیادی در برابر ترکیبات چهار تایی آمونیوم و فنل دارند، اما غلظت ۱ به ۱۰۰۰ فرمالدئید‌ها آن‌ها را غیرفعال می­کند.

پیشگیری

واکسیناسیون مزارع مرغ مادر با واکسن وارداتی در دستور کار قرار گیرد . این بیماری تنها در صورت تهیه جوجه از منابع مطمئن (مادر واکسینه) و رعایت اصول امنیت زیستی قابل کنترل و پیشگیری است.