استان کهگیلویه و بویراحمد که به پایتخت طبیعت ایران شهرت دارد، حدود ۸ درصد جنگل‌های کشور و ۲۰ درصد جنگل‌های رشته کوه زاگرس را در میان ۱۱ استان زاگرسی به خود اختصاص داده است.

اما این روز‌ها حال و روز جنگل‌های بلوط در کهگیلویه و بویراحمد و استان خوزستان تعریفی ندارند، بطوریکه وقتی از کنار جنگل‌های سرسبز با درختانی که شاخ و برگ هایشان در یکدیگر گره خورده اند، عبور می‌کنید، صدای ناله‌هایی دلخراش به گوش می‌رسد.

صدای ناله‌ها نه از انسان هستند و نه از جاندارانی که روزگاری روز‌هایی خوش آنجا داشتند، این صدا‌ها از گلوی خشکیده بلوط‌هایی بلند می‌شوند که اسیر پروانه‌های سفید بلوط خوار شده اند و ایستاده جان می‌دهند.

بلوط‌هایی که وقتی به شناسنامه آن‌ها نگاه می‌کنید، عمر کوتاهی ندارند و سال هاست در هر شرایطی روی پا‌های خود ایستاده اند تا جنگل‌ها زنده بمانند، اما گویی پروانه‌های بی رحم خوراکی جز بلوط‌ها یافت نکرده اند که به جنگل‌های بلوط هجوم آورده و ذره ذره وجود این گونه ارزشمند را قورت می‌دهند.

از آنجایی که بلوط از گونه‌های با ارزش و در خطر انقراض است و حفظ آن‌ها اهمیت زیادی دارد، پیگیری‌ها برای بررسی آخرین وضعیت پایش جنگل‌ها و اقدامات انجام شده از سوی سازمان‌های متولی مورد بررسی قرار گرفت.

شناسایی ۶۰ هزار هکتار جنگل آلوده به پروانه بلوط خوار

رئیس اداره حفاظت  و حمایت منابع طبیعی کهگیلویه و بویراحمد گفت: پایش ۳۵۰ هزار هکتار از جنگل‌های استان انجام و ۶۰ هزار هکتار از نقاط آلوده شناسایی شده است.

باقر پور  با اشاره به دعوت از کارشناسان، مسئولان کشوری و استانی و همچنین مراکز تحقیقاتی و دانشگاهی و انجام ۴ مرحله بازدید روسای کمیسیون کشاورزی، سازمان منابع طبیعی کشور، موسسه تحقیقات جنگل‌ها و ... از مناطق آلوده به این آفت مهلک جنگل‌های بلوط می گوید: همچنین کارگروه گیاه پزشکی استان در این رابطه تشکیل شده است.

باشت و کهگیلویه، کانون‌های اصلی آلودگی

شهرستان‌های باشت و کهگیلویه  کانون‌های اصلی آلودگی جنگل‌های بلوط به پروانه بلوط خوار هستند.

او گفت: باشت ۱۸ هزار هکتار، کهگیلویه ۵ هزار هکتار، بهمئی ۳ هزار و ۴۰۰ هکتار و لنده ۴۳۰ هکتار جنگل آلوده به این آفت دارند.

راهکار‌های مقابله با پروانه بلوط خوار

باقرپور می‌گوید: بهترین شیوه مقابله با پروانه بلوط خوار، استفاده از برنامه تلفیقی در بازه زمانی ۳ ساله است، زیرا این نوع آفت چند نسلی است و چند مرحله سنی دارد، بنابراین باید در هر مرحله اقدامات خاصی انجام شود تا آسیبی به جنگل‌ها و این گونه ارزشمند به واسطه اجرای کار‌های پیشگیرانه وارد نشود.

رئیس اداره حفاظت و حمایت منابع طبیعی استان استفاده از تله نوری برای کاهش جمعیت پروانه ها، محلول پاشی در سطح ۶۰۰ هکتار از روستای سادات مشهدی شهرستان کهگیلویه و برگزاری کارگاه‌های آموزشی در روستا‌های مناطق آلوده با حضور مردم منطقه را دیگر کار‌های انجام شده برای مقابله با آفت بلوط خوار عنوان کرد.

او می‌گوید: از ۲۴ بهمن ماه پارسال تاکنون مکاتبه‌هایی برای درخواست اعتبار به منظور پایش مستمر مناطق آلوده به منظور پیشگیری از هجوم این آفت‌ها انجام شده است.

به گفته کارشناسان مرکز تحقیقات منابع طبیعی کشور؛ تعلل در سمپاشی و کنترل نکردن به موقع این آفت سبب شده وضعیت جنگل‌های کهگیلویه و بویراحمد بحرانی شود، ضمن اینکه پیشروی این پروانه‌ها به سایر جنگل‌های زاگرس دور از انتظار نیست.

فقط آتش و خشکسالی و سیلاب، جنگل‌ها را تهدید نمی‌کنند، پروانه‌های بلوط خوار چنان بر تن بلوط‌های کهنسال چمبره زده اند و خون آن‌ها را می‌مکند که اگر اقدامی موثر انجام نشود، باید منتظر تعبیر کابوس مرگ جنگل‌های بلوط زاگرس، این گنجینه‌های طبیعی باشیم.