رأی الیوم که از لندن به روز میشود، سرمقاله اش را با این پرسشها آغاز کرد که: چرا بعید نمیدانیم تحولات سریلانکا به زودی در بسیاری از کشورهای عربی تکرار شود؟ علل و دروس قابل استفاده چیست؟ آیا لبنان نخستین جایی خواهد بود که این اتفاق رخ خواهد داد؟ کشور بعدی کدام کشور خواهد بود؟
رأی الیوم در ادامه نوشت: اگر بخواهی که بدانی در بسیاری از پایتختهای عربی در چند ماه آینده چه اتفاقی رخ خواهد داد، به ناچار باید از علل اعتراضات پر سر و صدا در پایتخت سریلانکا مطلع شوی که صدها هزار جوان خشمگین در آن شرکت کردند، به کاخ ریاست جمهوری یورش بردند، آن را به آتش کشیدند و گوتابایا راجاپاکسا، رئیس جمهور و برادرش ماهیندا، نخست وزیر را مجبور به فرار و اعلام استعفایشان کردند و این دو گفتند آماده اند روز چهارشنبه قدرت را به کسانی که نمایندگان ملت آنها را انتخاب کنند، تحویل دهند.
سریلانکا وضع معیشتی بسیار بدی دارد که برخی قسمتهای آن در حال حاضر در لبنان در حال تکرار شدن است، خزانه لبنان خالی و ورشکسته است و دولت لبنان نمیتواند اقساط بدهی خارجی ۵۱ میلیارد دلاری اش را بپردازد و در تأمین نیازهای غذایی و دارویی و سوخت این کشور ناتوان است.
برق در لبنان به علت کمبود سوخت کاملاً قطع شده است و بیشتر داروها در داروخانهها پیدا نمیشود و بیش از ۷۵ درصد از ملت ۲۲ میلیونی لبنان در ۲۴ ساعت فقط یک وعده غذا میخورند و فساد به خصوص فساد طبقه حاکم به برجستهترین مشخصه این کشور تبدیل شده است.
آنچه که مایه شگفتی و تعجب است آن است که فساد رئیس جمهور منتخب سریلانکا و برادر نخست وزیرش در مقابل فساد همتایان عربشان در حد هیچ است. همه آن چیزی که معترضان هنگام یورش به خانه نخست وزیر سریلانکا پیدا کردند، مقادیری پول محلی بود که فقط معادل ۴۸ هزار دلار بود و این پولها را نیز به پلیس تحویل دادند، حال آنکه این مرد یعنی ماهیندا برای سریلانکاییها کار کرده بود، یعنی زمانی که در سال ۲۰۰۹ وزیر دفاع و فرمانده ارتش سریلانکا و تا سال ۲۰۱۵ رئیس جمهور این کشور بود، شورش انقلابیون تامیل را سرکوب کرده و دارای محبوبیت بسیار زیادی بود، اما گرسنگی کفرآور است.
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا خواست از این اعتراضات علیه روسیه استفاده کند، چرا که گفت غلات عاملی تعیین کننده در بروز ناآرامیها در سریلانکاست و مسکو مانع صادرات گندم اوکراین است، اما این دروغ بزرگی است، زیرا ناآرامیهای ناشی از گرسنگی در سریلانکا از چند ماه قبل از شروع جنگ اوکراین آغاز شده بود و بیشتر واردات غلات سریلانکا نیز از هند است.
شاید گزافه گویی نباشد اگر بگوییم سناریوی سریلانکا شاید در برخی کشورهای عربی نیز که به علت افزایش بیش از ۵۰ درصدی قیمت غلات در بازارهای جهانی به تدریج در حال درگیر شدن با بحران غذایی هستند، تکرار شود، ضمن آنکه حجم صادرات غلات با توجه به جنگ اوکراین کاهش یافته است.
ناگفته نماند نقشههای تحریک آمیز آمریکا علیه روسیه در بروز جنگ اوکراین نقشی اساسی ایفا میکند. آمریکا با نقشه هایش اوکراین و ملت بیچاره آن را درگیر این جنگ کرده و این کشور را به ابزار دست یا قربانی این نقشه هایش تبدیل کرده است.
ه گفته این روزنامه، بعید نمیدانیم گرسنگان عرب تا چند ماه آینده در اعتراض به گرسنگی و فساد به کاخهای رؤسا و شاهان و خانههای مقامات ارشد فاسد یورش ببرند، اما آنها با صدها میلیون واحد پول خارجی، جواهرات و شمشهای طلا و عتیقه جات بسیار ارزشمند مواجه خواهند شد، نه با ۴۸ هزار دلاری که در خانه نخست وزیر سریلانکا و قهرمان این کشور که به ۳۷ سال شورش شورشیان تامیل پایان داد؛ همان شورشی که ثروتهای سریلانکا را از بین برد، اما با همه اینها مردم سریلانکا از فساد نسبی نخست وزیرشان و سوء مدیریتش نگذشتند.
رای الیوم در پایان نوشت: بار دیگر میگوییم گرسنگی کفرآور و فساد شرک آور است و در نهایت نیز انقلابهای ملتها نتیجه حتمی چنین وضعی است و سریلانکا و اعتراض مردم آن یکی از برجستهترین نمونههای آن است.