پیش از طراحی گوشیهای هوشمند، مغز ما اطلاعات زیادی همچون شماره تلفن در حافظه خود نگه میداشت، اما با توسعه و گسترش این دستگاهها قدرت حافظه ما کاهش یافته است.
به گزارش سایت the guardian، مغز ما و تلفنهای هوشمند از تعاملات پیچیده تشکیل شده که میتوانند اطلاعات زیادی را در خود جای بدهند. اما از اواسط دهه ۲۰۰۰ به دلیل استرس، انزوا، خستگی و از مارس ۲۰۲۰ به علت همه گیری کرونا، استفاده از اینترنت افزایش یافته و تاثیرات منفی بر روی حافظه انسان گذاشته است.
در سال گذشته کاترین لاودی که تحقیقاتی را پیرامون حافظه انجام میدهد، ذهن گروهی از افراد را مورد بررسی قرار داد و احساس کرد که در مقایسه با قبل از کرونا حافظه ۸۰ درصد آنها بدتر شده است. به گفته او افراد برای سرگرمی و آرام کردن خود از شبکههای اجتماعی استفاده میکنند که این امر باعث افزایش حواس پرتی و فراموشی کاربران شده است.
کریس برد، استاد علوم اعصاب شناختی، تحقیقاتی بر روی حافظه اپیزودیک (حافظه رویدادی) افراد انجام داده و میگوید:" ما همیشه اطلاعاتی را در گوشیهای همراه با نوشتن بارگذاری کردهایم که این قابلیت به ما امکان میدهد تا چیزی را به ذهن نسپرده و در مواقع ضروری نیز بدون تلاش برای یادآوری اطلاعات فورا به تلفن همراه خود مراجعه کنیم.
او در ادامه گفت که من با تلفن همراه و بارگذاری اطلاعات در آن مشکلی ندارم، اما به شرطی که فرایندهای فکری افراد دچار اختلال نشوند و به یاد آوردن رویداد ها برای آنها چالش برانگیز نباشد".
براساس گزارشها، مغز ما برای به خاطر سپردن اطلاعات ریز و خاص تکامل نیافته و افراد پیش از توسعه تلفنهای هوشمند مجبور بودند برای یادآوری دادههای جزئیتر تلاش کنند. الیور هارت دانشمند و محقق فراموشی حافظه گفت که وقتی استفاده از گوشی بیش از اندازه میشود به همان نسبت بیماری زوال عقل نیز افزایش مییابد.
هارد پرفسور دانشگاه مک گیل طی آزمایشی درباره فراموشی گفت که استفاده طولانی مدت از GPS احتمالاً تراکم ماده خاکستری در هیپوکامپ را کاهش میدهد این امر باعث افزایش خطر ابتلا به افسردگی و زوال عقل میشود. افرادی که برای مدت طولانی از GPS استفاده میکنند، اختلالاتی در تواناییهای حافظه فضایی که به هیپوکامپ نیاز دارند نشان میدهند.
همانطور که میدانیم نقشه خوانی برای هرکسی کار آسانی نیست اما گوشیهای هوشمند به راحتی این کار را برای کاربران انجام میدهند. با این حال میتوان گفت استفاده از نقشه گوشی به دلیل درگیری فرآیندهای شناختی و ساختارهای مغزی برای حافظه مفید است و تأثیرات مثبتی بر عملکرد کلی شناختی حافظه میگذارد.
در حالی که گوشیهای هوشمند به وضوح میتوانند مناظر کاملاً جدیدی را به روی کاربر بگشایند در عین حال میتوانند ما را از لحظه حال و استفاده از یک روز زیبا دور کنند، چرا که معمولا کاربران بیشتر وقت خود را مشغول کار با تلفن همراه و چک کردن شبکههای اجتماعی هستند، بنابراین به محیط اطراف خود توجه نمیکنند و احتمال کمی وجود دارد که اطلاعات را به درستی در ذهنشان نگهداری کنند.
کاترین پرایس، نویسنده علمی میگوید: مغز ما به دلایل مختلف نمیتواند همزمان بر روی چند کار تمرکز کند اما در برخی مواقع به دلیل سخت نبودن یکی از امور کاربران میتوانند آن را انجام دهند. اجرا کردن برخی از امور به طور همزمان منجر میشود تا افراد خلاق بوده و اطلاعات خود را افزایش دهند.
به گفته این دانشمندان، هنگامی که کاربران از تلفن همراه خود استفاده میکنند به دلیل تمرکز بالای خود بر روی گوشی، از محیط اطراف خود غافل میشوند و نمیتوانند برای انجام کارها خلاق باشند.
الیورت هارت، محقق در این زمینه معتقد است که تلفنهای همراه بر زیست ما اثر منفی میگذارد. او در همین راستا گفت:" انسان حیوانی بسیار آسیب پذیر بوده که به دلیل ذهن برتری که نسبت به موجودات زنده دیگر دارد تا کنون منقرض نشده است. ما به دلیل اینکه از خود مراقبت کنیم باید تمرکز خود را افزایش دهیم اما گوشیهای هوشمند باعث کاهش دقت ما بر موضوعات، بالا رفتن استرس و اختلال در سیستم عصبی میشود.
بر اساس مطالعه ABCD که بر روی ۱۰هزار کودک آمریکایی انجام شد استفاده از تلفنهای هوشمند حتی میتواند مغز را تغییر دهد. لری روزن که در زمینه رسانههای اجتماعی مطالعه میکند، میگوید: "این بررسی بر روی کودکان ۱۰ ساله با اندازهگیری کاغذ و مداد و MRI آغاز شد و یکی از جالبترین نتایج اولیه آنها این بود که بین استفاده از فناوری و نازک شدن قشر مغز رابطه وجود دارد".
طبق این آزمایش، کودکانی که از فناوری بیشتر استفاده میکنند قشر مغزیشان نازکتر شده و خطر ابتلا به بیماریهای همچون دژنراتیو پارکینسون و آلزایمر و همچنین میگرن در آنها افزایش مییابد.
بیشتر بخوانید