فصل شنا از ابتدای خردادماه آغاز شده است فصلی که برای برخی‌ها با خاطراتی خوب و شیرین از دریا همراه است و برای ده‌ها خانواده ایرانی خاطره‌ای تلخ و حسرتی از سالی که گذشت را به همراه دارد.

پارسال ۱۰۵ نفر در آب‌های ساحلی مازندران غرق شده بودند که ۶۴ درصد آن‌ها غیر بومی بودند و از ابتدای خرداد تاکنون نیز ۱۶ تن جان خود را برای شنا در دریای خزر از دست دادند و شاید برخی از آن‌ها شناگرانی بودند که شنا را در استخر، دریاچه‌های کوچک، یا رودخانه آموخته‌اند غافل از اینکه شنا در دریا مشابه شنا در استخر و رودخانه نیست.

یکی از عواملی که همه‌ساله موجب مرگ‌و‌میر شناگران می‌شود، پدیده‌ای به نام جریان شکافنده و آب راه‌های مرگبار است که حتی شناگران قابل هم بعد از قرار گرفتن در آن به سختی می توانند خود را از این مهلکه نجات دهند.

به صورت ساده می‌توان گفت امواج همواره حجم زیادی از آب را به طرف خشکی منتقل می‌کنند، اما این حجم وسیع از آب دوباره به داخل دریا برمی گردد برای این منظور در نقاطی از دریا، آب‌راهه‌هایی ایجاد می‌شود که در آن آب با سرعت زیادی به سمت دریا باز می‌گردد و فردی که درون این جریان قرار گیرد هرچقدر هم تقلا کد توسط جریان به سمت دریا کشیده و برگشت غریق به سمت ساحل تقریبا غیر ممکن می‌شود.

جریان شکافنده برخی نشانه‌های قابل رویت دارند از جمله اینکه آب در محل این جریان‌ها بدلیل عمقی که دارند، آرام و بدون امواج بزرگ است، رنگ آب نیز در محل جریان شکافنده با بقیه نقاط ممکن است تفاوت داشته باشد. مثلاً به دلیل عمق بیشتر کمی تیره‌تر باشد یا به دلیل حباب‌های هوایی که هنگام برگشت آب روی جریان شکافنده ایجاد می‌شود کمی روشن‌تر از سایر نقاط باشد.

به طور معمول خطی از آب کف آلود، خزه یا زباله در محل جریان شکافنده به سمت دریا حرکت می‌کند و در سواحل ماسه‌ای علایمی شبیه شکل هلالی بوجود می‌آید که معمولاً نوک هلال جایی است که جریان شکافنده تشکیل می‌شود.

یکی دیگر از راه‌های تشخیص این جریان‌ها این است که وقتی وارد دریا شدید یک نشانه نظیر درخت، ساختمان یا هر شی ثابت را در ساحل در نظر بگیرد و اگر احساس کردید که هر لحظه در حال دور شدن از آن هستید و با شنا کردن هم نمی‌توانید به نشانه مورد نظر نزدیک شوید، شما در یک جریان شکافنده گرفتار شده اید.

اما اگر به هر دلیلی در این آبراه‌های مرگبار گرفتار شدید باید بدانید که هیجان موجب هدر رفتن انرژی شما می‌شود پس ابتدا آرامش خود را حفظ کنید و سپس با تکان دادن دست و فریاد زدن از نجات غریق کمک بخواهید، این نکته را نیز افراد فاقد تجربه در نظر داشته باشند که اگر آموزش‌های نجات غریق را ندیده اند هیچگاه به تنهایی برای نجات یک غریق وارد این آب راه‌ها نشوند، چون ممکن است جان خودشان را نیز از دست بدهند.

فردی که در جریان‌های شکافنده گرفتار شده است هرگز بر خلاف جریان شکافنده و به سمت ساحل شنا نکند این اقدام منجر به خسته شدن شناگر شده و به راحتی غرق خواهد شد بجای این کار به صورت موازی با ساحل شنا کنید تا از مسیر جریان کاملاً خارج شوید و سپس به صورت مورب به سمت ساحل برگردید.

در پایان این نکته را نیز باید در نظر داشت که همه جریان‌های شکافنده علائم ظاهری ندارند تشخیص جریانات شکافنده نیازمند مهارت و آشنایی فرد با جریان‌های دریایی است به همین دلیل توصیه می‌شود به هیچ عنوان در خارج از چادر‌های مخصوص شنا اقدام به ورود به دریا نکنید.