کنکور غول بی شاخ و دمی است که کمتر خانوادهای در کشور با واسطه و بی واسطه طعم تلخ استرسهایش را نچشیده باشد، استرسی که با انتشار هر خبری اوج میگیرد، داغی روزهای تیرماه را که با داغی خبرهای کنکور در حال تحول امسال گره برنیم شاید حال و روز کنکوریها را بیشتر درک کنیم، کنکور امسال نسبت به سالهای قبل تغییراتی دارد، ضمن اینکه برگزار کننده آن هم مردی است که به ایجاد تغییر و تحول شهره است.
عبدالرسول پورعباس متولد خوزستان است و ریاست دانشگاه جامع علمی کاربردی، معاون توسعه مدیریت و منابع دانشگاه آزاد و ریاست سازمان سنجش آموزش کشور طی سالهای ۸۴ تا ۸۸ را در پرونده کاری خود دارد.
پورعباس دارای مدرک تحصیلی کارشناسی ریاضی از دانشگاه اهواز، کارشناسی ارشد از دانشگاه شیراز و دکترای ریاضی است و به گفته خودش دوره کارشناسی اش به دلیل حضور در جبهه نزدیک به ۱۰ سال به درازا کشیده شد.
در آستانه برگزاری کنکور ۱۴۰۱ عبدالرسول پورعباس که ۵ ماهی از ریاستش بر سازمان سنجش آموزش کشور میگذرد به سوالات خبرنگاران پاسخ داد.
پورعباس از نخستین روزهای حضورش در سازمان سنجش آموزش کشور از تغییر و تحول در کنکور و برگزاری آزمونهای الکترونیکی چند باره در سال گفته است و در نشست با ما نیز جزئیات بیشتری از قرنطینه، تحولات کنکور، آزمونهای الکترونیکی و شرایط ویژه آن گفت.
*یکی از جاهای ناشناس، اما پر سوال برای داوطلبان کنکور قرنطینه است، برایمان از قرنطینه و چگونگی محافظت از سوالات کنکور بگویید.
پورعباس: فعالیتهای کنکور یک ساله است، پروسه آزمون سازی سه تا چهار ماه قبل از برگزاری کنکور نهایی شده و وارد قرنطینه برای تایپ، چاپ و صفحه آرایی میشود. محیط قرنطینه بسیار بسته است و امسال به دلیل اینکه سه پاسخنامه طراحی شده و باید آنها با دفترچهها لینک شوند، روند کار چهارماهه شده است، امسال با توجه به تغییراتی که صورت پذیرفته، حجم کار قرنطینه سه و نیم برابر شده است.
امکان ورود مواد غذایی به داخل قرنطینه هست، اما امکان خروج هیچ چیزی از آن وجود ندارد، هوای مستقیم وارد قرنطینه کنکور نمیشود و هوا با ۵ تا ۷ لایه فیلتر سنگین عبور میکند تا امکان نفوذ هیچ چیزی از داخل به خارج از قرنطینه وجود نداشته باشد.
در چاپخانه قرنطینه سه سرویس بزرگ فعال است و اقدامات مرتبط با قبل از چاپ، بعد از چاپ و شخصی سازی دفترچهها و قرار دادن آنها داخل پاکت و پلمب آنها را انجام میدهد، فضای داخل قرنطینه به گونهای است که تحمل سر و صدای چاپخانه قرنطینه برای هرکسی مقدور نیست. منگنه کوب چاپخانه صدایی مانند شلیک گلوله دارد که ساعتی ۶ هزار تولید دارد، وقتی دستگاه کار میکند، زمین میلرزد و خوابیدن واقعا سخت میشود. یک روز برای امتحان خواستم ساعاتی را در قرنطینه با این صدا سپری کنم، تحمل آن واقعا سخت بود و نتوانستم.
* درخواست اختصاص سختی کار برای کارکنان قرنطینه
سختی کار در قرنطینه کنکور بسیار زیاد است، تلاش میکنیم با معاون اول و وزیر محترم کار هماهنگیهایی داشته باشیم تا این همکاران ما در سازمان سنجش آموزش کشور هم شامل مشاغل سخت و زیانآور شوند.
۵ تا ۶ ماه بدون هیچ دسترسی و وسیله ارتباطی از خانواده دور بودن خیلی سخت است، تنها گیرنده قرنطینه تلویزیونی است که آن هم شرایط ویژهای دارد، گیرنده دیگری در قرنطینه وجود ندارد، سقف قرنطینه دولایه است و تمام سیگنالها را رصد میکند.
گاهی برای خانواده همکاران ما اتفاقی افتاده، اما این عزیزان امکان خروج از قرنطینه را نداشتهاند، حتی مواردی داشتیم که یکی از نزدیکان همکاران ما فوت کردند، اما همکاران ما بعد از مراسم چهلم متوجه شدند، چرا که این عزیزان اجازه خروج از قرنطینه را ندارند و باید تا پایان قرنطینه در همانجا بمانند.
*امنیت برگزاری کنکور چگونه تامین میشود؟
پورعباس: در برگزاری کنکور سیستمهای امنیتی فعال میشوند، تمام کشور اعم از نیروی انتظامی و اورژانس برای برگزاری آزمونی با امنیت کامل بسیج میشوند و هر کدام برنامه ریزی خود را دارند.
قرنطینه هم شرایط خاص خودش را دارد، افراد حاضر در قرنطینه چند شب مانده به کنکور بی کار میشوند و کاری برای انجام دادن ندارند که این چند روز چه بسا سختتر از روزهای دیگر میگذرد، آنها باید تا آخرین روز کنکور در قرنطینه بمانند، شرایط داخل قرنطینه خیلی سخت است.
ملت قدردان هستند و میدانند تنها سازمانی که توانسته با شفافیت کامل خدمات رسانی کند و بین بزرگ و کوچک فرقی نمیگذارد، سازمان سنجش است، از زمان ثبت نام مشخصات داوطلبان در قالب کد قرار میگیرد و حتی پس از اعلام نتایج هیچ کس دسترسی ندارد که این فرد کیست که بتواند ارتباطی با وی برقرار کند.
* مردم به آرامش و امنیت کنکور کمک میکنند
ایران جزء کشورهای برتر در حوزه آزمون سازی است، چندی قبل در چین ۱۲ میلیون نفر آزمون دادند، با توجه به امکاناتی که آنها در مقایسه با ما دارند، نرخ خطایشان خیلی بالاست و خودشان هم پذیرفتهاند، آن چیزی که آنها ندارند و ما داریم نجابت مردم است، مردم کمک میکنند که آزمون در آرامش و امنیت برقرار شود.
* شما در مدیریت قبلی در سازمان سنجش آموزش کشور هم تغییرات زیادی ایجاد کردید، دلیل این تغییرات چیست؟
پورعباس: زمانی که من رئیس سازمان سنجش آموزش کشور شدم، دفترچههای انتخاب رشته چندصد صفحهای بود که فهمیدن همین دفترچهها چندین ساعت زمان میبرد، بعد نحوه انتخاب کردن و کدگذاری و پر کردن فرمها، کلی گرفتاری برای مردم داشت. کل خانواده بسیج میشد که مبادا موردی اشتباهی نوشته شود.
بعد از پرکردن فرمها صفهای طولانی پست برای تحویل مدارک بود، توزیع کارت آزمون هم برای خودش معضلی بود، آن هم در گرمای تیرماه، من خودم تحمل این موارد را نداشتم ضمن اینکه در تیم مستقر در سازمان سنجش آموزش کشور توانایی حل این مشکلات را میدیدم و امکان تحول وجود داشت.
در روزی که اولین تحولات الکترونیکی کنکور آغاز شد همه میگفتند که اصلا زیرساختش در کشور وجود ندارد، حرفی که الان هم میزنند، آن موقع شد، الان هم قطعا به امید خدا میشود.
توجه داشته باشید که الان تمام مراحل کنکور الکترونیکی شده جز یک مرحله و آن هم برگزاری آزمون، از حدود ۶ ماه قبل قرنطینه چاپخانه ۹ ماه قبل قرنطینه سوال برای آزمون سراسری درست میشود و البته یکی دو سال قبل هم قرنطینه سوال درست شده است، تمام سوالات باید چاپ و دسته بندی شوند، چندین پرواز خاص تحت کنترلهای ویژه دفترچهها را به مراکز آزمون میرسانند و بعد پروسه جمع کردن همین دفترچههاست، قرائت پاسخنامهها بیش از یک ماه طول میکشد.
این فعالیتها به راحتی قابل حذف است و با حذف این فعالیتها به همان میزان استرس داوطلبان و استرس عوامل اجرایی کم میشود، بااین روش فرصت تقلب داوطلبان به صفر میرسد چرا که فرصتی برای تقلب دیگر نخواهد داشت. بستر تقلب را به گونهای حذف میکنیم که دیگر کسی به تقلب فکر نمکند. سوالات در آزمونهای الکترونیکی لحظهای در اختیار داوطلب قرار میگیرد و بعد از پاسخ برمیگردد، زمانی برای نفوذ و تقلب باقی نمیماند. ضمن اینکه ما از شبکههای ایمن زیرساختی استفاده میکنیم.
*از روزهای اول حضورتان در سازمان سنجش آموزش کشور از برگزاری آزمونهای الکترونیکی سخن گفتهاید، چه برنامهای برای برگزاری این نوع آزمونها دارید؟
پورعباس: به امید خدا به سوی روشهای مدرن برگزاری آزمون پیش خواهیم رفت، شما شاهد بودید که ما با روشهای سنتی داوطلبان را در کنکور ثبت نام میکردیم، اما در دوره مدیریت قبلی من در سازمان سنجش آموزش کشور مدرن کردن برگزاری کنکور کلید خورد.
* قسم میخورم که آزمونهای هوشمند الکترونیکی جزء امنترین آزمونهاست
در دوره قبلی مدیریت بنده در سازمان سنجش آموزش کشور به سوی خدمات مدرن رفتیم، قدم آخر مانده و آن هم برگزاری آزمونهای هوشمند تمام الکترونیک است، آزمونهایی که نیازمند کاغذ و دفترچه نباشند و من میتوانم قسم بخورم که این نوع آزمونها جزء امنترین آزمون هاست و از بعد روحی روانی هم شادابترین آزمونها برای داوطلبان است.
*آیا زیرساختهای برگزاری آزمونهای الکترونیکی در کشور وجود دارد؟
پورعباس: برگزاری آزمونهای الکترونیکی در کشور اجرایی شده و الان آزمونهایی مثل تولیمو و تافل در سازمان سنجش به صورت تمام الکترونیکی برگزار میشوند.
زیر ساختهای برگزاری آزمونهای الکترونیکی فراهم شده و ما در حال توسعه این زیرساختها هستیم تا بتوانیم آزمونهای بزرگ با جمعیتهای میلیونی را هم در این بستر برگزار کنیم. زیر ساختها در حال توسعه است و دوستانمان شبانه روز در حال کار کردن هستند و امیدواریم تا آخر امسال از نظر نرم افزاری به نقطه مطلوبی برسیم.
باید توجه داشته باشید که نسخه اولیهای که تولید میشود نهایی نیست و باید آنقدر به شکل آزمایشی اجرا شود تا به نقطه کمال برسد، در نقطه کمال که به امید خدا سال ۱۴۰۳ است، به طور کامل کنکور الکترونیکی برگزار میشود.
برای اینکه به آن مرحله برسیم صدها آزمون را به شکل الکترونیکی برگزار میکنیم تا خدشه یا مشکلی در آزمون اصلی نداشته باشیم.
*آزمونهای الکترونیکی چگونه هستند و چطور برگزار میشوند؟
پورعباس: در آزمونهای الکترونیکی موقعیت برگزاری آزمون با آزمونهای کاغذی تفاوت دارد، هر لحظه و هر مکان و هر زمان میتوان آزمون را برگزار کرد، به طور طبیعی دیگر داوطلبان محصور در زمان ۳ تا ۴ ساعته نمیشوند.
با توجه به مصوبه جدید شورای عالی انقلاب فرهنگی سازمان سنجش آموزش کشور موظف است حداقل ۲ نمره کل برای داوطلب بسازد و برای این منظور سازمان به سمت برگزاری آزمونهای الکترونیکی چندباره در سال میرود.
براین اساس، کنکور را بیش از ۲ بار در سال برگزار میکنیم، چون توانایی و امکان برگزاری چنین آزمونهایی را داریم، داوطلب کنکور میتواند چندین بار در کنکور شرکت کند و در نهایت مشخص کند که کدام آزمونهایش را سازمان سنجش آموزش کشور به رسمیت بشناسد.
در برگزاری این نوع آزمونها در تمام نوبتها استانداردهای سراسری را لحاظ میکنیم، همطراز میکنیم و انتظار داریم که داوطلب بگوید این یا آن آزمون من را به رسمیت بشناسید و بقیه آزمونها برای داوطلبان حکم آزمون آزمایشی میشود.
آزمونهای آزمایشی الکترونیکی آزمونهایی میشوند برای آشنایی با سیستم آزمون، آشنایی با سوالات آزمون و آشنایی با نحوه پاسخگویی. حتی در مراحل اولیه برای آرامش داوطلبان تمام امتحانات را اول آزمایشی اعلام میکنیم و از یک جایی به بعد اعلام میکنیم که داوطلبان میتوانند از بین آزمونهای آزمایشی آزمونهای رسمی خودشان را انتخاب کنند.
البته در هر آزمونی هم یک مقطع کوتاهی از زمان را برای داوطلب نمره درنظر نمیگیریم تا داوطلب پیش تست یا پیش آزمون داشته باشد تا مثلا با ۱۰ سوال دستش گرم و استرسش کم شود، همیشه ۵ دقیقه اول هر آزمونی فشار روحی و روانی سنگینی به داوطلب وارد میکند، تمام تلاش سازمان سنجش آموزش کشور برگزاری آزمونی با امنیت بالا و حداقل استرس و نگرانی برای داوطلبان کنکور است.
در برگزاری آزمونهای الکترونیکی فضای امتحان را برای داوطلبان سهل میکنیم تا فشار روحی کمتر شود و بعد از آن وارد سوالات رسمی میشویم، همه این موارد در جهت ایجاد فضای آسایش و آرامش و به دور از استرس برای داوطلبان است، ضمن اینکه وقتی آزمون قرار است چند مرحله در سال برگزار شود و هر بار داوطلب میتواند به عنوان آزمایشی در آن شرکت کند، دیگر جای استرس و نگرانی نمیماند.
آزمونهای الکترونیکی به صورتی است که اگر در آن داوطلبان به هر دلیلی دچار مشکل شدند، اهمیت ندارد، فرصت برای آزمون بعدی هست و تمام آزمونها هم به داوطلب کمک میکنند که به نتیجه مطلوبتر برسد. ضمن اینکه فضای مسموم حاشیه آزمونها هم با این اقدامات از بین میرود.
با آزمونهای الکترونیکی دست سودجویان هم کوتاه میشود چرا که بهترین آزمونی که میتواند داوطلب را برای آزمون اصلی آماده کند آزمونهای آزمایشی قبلی است.
*از آزمون ۱۴۰۱ که فردا برگزار میشود برایمان بگویید و تغییراتی که دارد.
پورعباس: در آزمون ۱۴۰۱ چند اتفاق جدید افتاده است، آزمونهای قبلی یک پاسخنامه داشتند که این پاسخنامه بین ۴ ساعت یا ۴ ساعت و ۴۵ دقیقه دست داوطلبان بود، این زمان کم نیست و میتوان برایش برنامه ریزی تقلب کرد، این پاسخنامه به ۳ پاسخنامه تبدیل شده است و هر دفترچه حداکثر یک ساعت و ۲۰ دقیقه دست داوطلب میماند.
این اقدام مزایایی دارد، وقتی داوطلب یک دفعه با تمام سوالات مواجه میشود، نمیفهمید با آنها چه کند، لذا ممکن است سوالات را جابه جا جواب بدهد، اما دفترچههای امسال داوطلب را هدایت میکنند به سمت ۲ یا ۳ درس و در زمانی که داوطلب دارد، هر چه میداند را مینویسد.
از سوی دیگر، علم ثابت کرده که اولین انتخاب درستترین انتخاب است، ولی وقتی فرصت برگشت به سوالات پیدا میشود، ۲ تا اتفاق میافتد، اتفاق اول این است که از سوال بعدی داوطلب جا میماند و اتفاق دوم اینکه در انتخاب مجدد بالای ۷۰ یا ۸۰ درصد داوطلبان پاسخ صحیح را تبدیل به غلط میکنند.
باید توجه داشت که هر چه تعداد سوالات و زمان کمتر شود، بهتر است، اما دیگر مقدور نیست که ۴ یا ۵ دفترچه را برای آزمونها هماهنگ کنیم. هر درسی باید یک دفترچه داشته باشد و هر دفترچه یک پاسخنامه.
کسانی که آزمون الکترونیک پایه میدهند، دیگر حاضر به بازگشت به سنتهای کاغذی نیستند، عین ثبت نامهایی که الان صورت میگیرد، نسل جدید آزمون سازی در خانه است، آزمونهای فعلی در بستری مشخص به نام حوزه امتحانی با امکاناتی هوشمند، بدون کاغذ و قلم امتحان میدهند.
*کانالهای مختلف در راستای فروش سوالات کنکور فعالیت میکنند و پولهای هنگفتی از مردم میگیرند، آیا فروش سوالات صحت دارد؟
پورعباس: اینکه سوالات کنکور فروش میرود اخاذی است و کلاهبرداری، جیب مردم را خالی کردن است و چنین چیزی به هیچ عنوان وجود ندارد.
داوطلبان و خانوادههای آنها توجه داشته باشند که اگر داوطلب یا پدر و مادرشان در گروههای تلگرامی و اینستایی متخلف عضویت داشته باشند، جرم است، اگر سندی رد و بدل شده باشد، جرم دوم است و اگر پولی هم رد و بدل شود، محکومیت دارند، در کنکور امسال شبکهها به شدت تحت کنترل است.
تاقبل از لحظه باز کردن سوالات شخصی سازی شده، امکان تقلب وجود ندارد، در حین آزمون هر لحظه امکان این وجود دارد که افراد پاسخها را از بیرون دریافت کنند، برای دریافت پاسخها باید به سوالات دسترسی داشته باشند، برای دسترسی به سوالات و ساخت کلید باید امکان ارسال داشته باشند.
* حفاظت آزمونها به کمک شرکتهای دانش بنیان افزایش یافت
در کنکور بسترهایی باید ساخت که فردی که در حال ساخت کلید است، امکان خارج کردن کلید را نداشته باشد، در گذشته نگاهی بود و کلیدها را نگاه میکردند، الان چیدمان متفاوت است و کلیدها با یکدیگر فرق دارند، احتمالا باید از یک سری سیستمهای صوتی و بصری استفاده شود و ارتباط فیزیکی باید برقرار کنند و این ارتباط از طریق موبایل است، امسال ترتیبی اتخاذ شده که هر نوع ارتباط سر جلسه امتحان کشف شود، سالهای قبل هم بوده، اما نه به شدت امسال، امسال با کمک شرکتهای دانش بنیان طی چند ماه سخت افزارهایی طراحی شده که تمام موبایلها را کور میکند و امکان برقراری هیچ تماسی را مقدور نمیکند.
داوطلبان توجه داشته باشند که با تدابیر درنظر گرفته شده، کنکور ۱۴۰۱ در آرامش و امنیت کامل برگزار میشود.
منبع: فارس