تخمین زده می‌شود که یک چهارم بزرگسالان در ایالات متحده به بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD) مبتلا هستند. چربی بیش از حد در سلول‌های کبد می‌تواند باعث التهاب مزمن و آسیب کبدی شود. این امر خطر ابتلا به سرطان کبد را افزایش می‌دهد.

اکنون، محققان دانشگاه ساوث وسترن ایالات متحده یک آزمایش خون ساده را برای پیش‌بینی این که کدام بیماران NAFLD بیشتر در معرض ابتلا به سرطان کبد هستند، توسعه داده‌اند.

دکتر یوجین هوشیدا، استادیار طب داخلی در بخش گوارش و کبد در UTSW، عضو مرکز جامع سرطان هارولد سی و نویسنده ارشد مقاله منتشر شده در Science Translational Medicine گفت: با افزایش نرخ چاقی و دیابت در آمریکا، انتظار می‌رود که میزان ابتلا به بیماری‌های کبدی افزایش یابد.

سرطان کبد

مطالعات نشان داده اند که افراد مبتلا به کبد چرب غیرالکلی هفده برابر بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان کبد هستند. برای بیماران مبتلا به NAFLD که تصور می‌شود در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان هستند، پزشکان یک برنامه غربالگری سخت را توصیه می‌کنند که شامل سونوگرافی کبد هر شش ماه یک بار است. اما شناسایی بیماران در این گروه چالش برانگیز است و معمولاً ممکن است شامل بیوپسی‌های تهاجمی باشد.

دکتر نائوتو فوجی‌وارا، دانشمند تحقیقاتی در آزمایشگاه هوشیدا و همکارانش به این فکر افتادند که آیا نمونه‌های خونی از بیماران NAFLD می‌تواند نشان دهد که چه کسی بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان کبد (HCC)، شایع‌ترین شکل سرطان کبد است یا خیر. در مطالعه جدید، آن‌ها نمونه‌هایی از ۴۰۹ بیمار کبد چرب غیر الکلی را برای مجموعه‌ای از ۱۳۳ ژن که در سطوح بالاتر یا پایین‌تر از حد متوسط ​​در کبد بیمارانی که طی یک دوره پیگیری ۱۵ ساله به سرطان کبد مبتلا شده بودند، تجزیه و تحلیل کردند. سپس بیماران بر اساس میزان داده این ژن‌ها به دو گروه پرخطر و کم خطر تقسیم شدند.

پس از ۱۵ سال نمونه گیری، ۲۲.۷ درصد از گروه پرخطر به HCC تشخیص داده شده بودند، در حالی که هیچ بیماری در گروه کم خطر تشخیص داده نشده بود.

به گفته هوشیدا، این آزمایش به ویژه به ما نشان می‌دهد که چه کسانی در آن گروه کم خطر هستند.

هوشیدا، مدیر برنامه تحقیقاتی تومور کبد در UTSW توضیح داد: اکنون می‌توانیم با اطمینان بیشتری بگوییم که این بیماران نیازی به پیگیری دقیق ندارند.

در این زمینه، محققان همچنین پانل ژن کبد را به چهار پروتئین تبدیل کردند که سطح آن‌ها را می‌توان در نمونه‌های خون اندازه گیری کرد تا ارزیابی خطر را تسهیل کند.

هنگامی که بیماران بر اساس این پروتئین‌ها به گروه‌های پرخطر و کم خطر تقسیم شدند، ۳۷.۶ درصد از بیماران در گروه پرخطر در طول دوره پیگیری ۱۵ ساله با HCC تشخیص داده شدند، در حالی که هیچ بیماری در گروه کم خطر وجود نداشت.

بسیاری از ژن‌ها و پروتئین‌هایی که خطر ابتلا به سرطان کبد را پیش‌بینی می‌کنند، مولکول‌های ایمنی و التهابی هستند. این نشان دهنده اهمیت التهاب در ایجاد سرطان کبد است. علاوه بر این، محققان توضیح دادند که سطوح مولکول‌ها در ارتباط با درمان‌های شناخته شده برای کاهش هپاتیت و خطر سرطان کبد، از جمله جراحی چاقی، دارو‌های کلسترول و ایمونوتراپی، تغییر می‌کند.

دکتر هوشیدا گفت: این بدان معنا است که ما در واقع می‌توانیم از این پانل‌های مولکول برای ردیابی عملکرد بیماران در طول زمان یا اطلاع از اثربخشی بالقوه مداخلات پزشکی برای کاهش خطر سرطان کبد استفاده کنیم. به عنوان مثال، یک آزمایش خون پروتئین، به نام PLSec-NAFLD، در حال حاضر برای نظارت بر اثربخشی یک داروی کلسترول در کاهش خطر سرطان کبد در یک کارآزمایی بالینی در حال انجام، استفاده می‌شود.

تیم هوشیدا قصد دارد به ارزیابی سودمندی PLSec-NAFLD در گروه‌های بزرگتری از بیماران در سراسر جهان ادامه دهد. در آینده ممکن است آزمایش‌های خون جدیدی برای اندازه‌گیری خطر سرطان در سایر بیماری‌های اصلی کبد مانند هپاتیت B و بیماری کبد الکلی ایجاد شود.

منبع: میدیکال اکسپرس