راپامایسین برای درمان بیماران پیوند عضو و سرطانی تأیید شده است. با این حال، محققان دانشگاه تکزاس مشاهده کردند که پس از درمان راپامایسین، پروتئینی به نام Trem ۲ (گیرنده محرک بیان شده در سلول‌های میلوئید ۲) به طور چشمگیری کاهش می‌یابد. Trem ۲ که در میکروگلیا وجود دارد سلول‌های ایمنی در مغز و نخاع هستند.

«منصور بهات»، نویسنده ارشد این مطالعه، گفت: «Trem ۲ گیرنده‌ای است که روی سطح میکروگلیا قرار دارد و این سلول‌ها را قادر می‌سازد بتا آمیلوئید را ببلعد و تجزیه کنند. از دست دادن Trem ۲ در میکروگلیا، عملکرد حیاتی تخریب آمیلوئید را مختل می‌کند، که به نوبه خود باعث ایجاد پلاک‌های β-آمیلوئید می‌شود.»

نکته مهم این است که این مطالعه روش جدیدی را برای افزایش Trem ۲ در میکروگلیا هم نشان داد. هنگامی که محققان ژنی به نام Tsc ۱ را از میکروگلیا حذف کردند، افزایش قابل توجهی در سطح Trem ۲ و کاهش پلاک‌های β-آمیلوئید مشاهده شد.

تحقیقات قبلی نشان داده است که از دست دادن Tsc ۱ منجر به فعال شدن مسیر سیگنال دهی mTOR (هدف راپامایسین) می‌شود. در مقابل، راپامایسین این مسیر را مسدود می‌کند.

بهات گفت: «ما انتظار داشتیم که از دست دادن Tsc ۱، فقط در میکروگلیا و نه در سلول‌های عصبی یا سایر سلول‌ها، عواقب منفی داشته باشد، زیرا مهار mTOR با راپامایسین کاربرد‌های درمانی در برخی از مدل‌های بیماری دارد. اما برعکس این اتفاق افتاد. بنابراین، سرکوب Tsc ۱ تنها در میکروگلیا برای افزایش جذب بتا آمیلوئید می‌تواند یک هدف دارویی بالقوه باشد.»

یافته‌های این مطالعه ممکن است دلیلی برای توقف آزمایش راپامایسین بر روی افراد در معرض خطر ابتلاء به بیماری آلزایمر بدهد. راپامایسین ممکن است از نظر سرکوب سیستم ایمنی و به عنوان یک سرکوب کننده تومور فوایدی داشته باشد. اما در شرایطی که تأثیر منفی بر بیان Trem ۲ یا سایر پروتئین‌های حیاتی دارد، ممکن است اثر مضری داشته باشد.

محققان هشدار می‌دهند که فواید راپامایسین در آلزایمر مرتبط با بتاآمیلوئید باید با دقت بیشتری مورد مطالعه قرار گیرد.

منبع : ساینس دیلی