آقای فیروز قاسم زاده سخنگوی صنعت آب کشور به سوالات زیر درباره آخرین وضعیت مدیریت منابع آبی در کشور پاسخ داد.
طرح جهاد آبرسانی به روستاها در چه مرحلهای است؟
آقای قاسم زاده: در طرح جهاد آبرسانی به روستاها، ۱۵ هزار روستا به شبکه آب مجهز خواهند شد که این پروژه، تاکنون ۸ درصد پیشرفت داشته؛ البته این رقم به معنای ۸ درصد از ۱۵ هزار روستا نیست، بلکه طرحهای نیمه کاره نیز در آن حساب شده است.
آخرین تصمیم درباره طرح انتقال آب خزر چیست؟
آقای قاسم زاده: طرح انتقال آب خزر طی جلسات مشترک با سازمانهای محیط زیست و جنگلها در حال بررسی است و تاکنون به این نتیجه رسیدیم که تمام جوانب دیده نشده بنابراین نیاز به بررسیهای بیشتر دارد و هم اکنون این طرح نه تایید و نه رد میشود.
حقابه هیرمند در سال آبی فعلی به ایران تخصیص داده شد؟
آقای قاسم زاده: نشستهایی را با دولت جدید افغانستان درباره حقابه هیرمند داشتیم و اخیراً هم جلسهای در تهران برگزار کردیم؛ ابهامات طرف مقابل باید رفع شود و به همین منظور، تا برگزاری جلسه بعدی، دستور کارهایی به دو طرف داده شده است.
در سال آبی فعلی که هشت ماه از آن گذشته، دولت افغانستان مشارکت خوبی نداشته؛ این کشور مدعی است که ۳۰ میلیون متر مکعب حقابه ایران را آزاد کرده، اما با توجه به اینکه مسیر رسیدن آن به ایران، حدود ۷۰ کیلومتر است، در ایران فقط سه میلیون مترمکعب آب دریافت کردیم.
نصب کنتورهای هوشمند برای مشترکان به منظور پایش مصرف در چه شرایطی قرار دارد؟
آقای قاسم زاده: اندازه گیری و نصب ادوات در قانون توزیع عادلانه آب، بر عهده مصرف کننده است که باعث شده نصب کنتورهای هوشمند مورد استقبال قرار نگیرد.
وزارت نیرو در بخش کشاورزی برای چاههای برقی برنامه ریزی کرده تا کنتورهای برق آنها به گونهای تنظیم شوند که بتوانند میزان مصرف آب را هم اطلاع دهند.
همچنین در نظر داریم، از محل خسارت مصرف کنندگانی که به دلایل مختلف به صنعت آب آسیب میزنند و خسارت میپردازند، تسهیلاتی را به کشاورزان برای نصب کنتورهای هوشمند بپردازیم که دستورالعمل آن در حال تدوین است.
در بخش خانگی، ۵۶ میلیون نفر مشترک آب شرب شهری هستند، اما هنوز ۱.۶ درصد مشترکان مجاز، بنا بر دلایل مختلف فاقد تجهیزات اندازهگیری هستند و آمار دقیق مشترکان مجهز به کنترل هوشمند نیز، در آینده اطلاعرسانی میشود.
برداشت بیش از حد مجاز از منابع آبی زیرزمینی، چه میزان سبب فرونشست در کشور شده است؟
آقای قاسم زاده: فرونشست در تمام کره زمین اتفاق میافتد و اگر نرخ آن از حد مجاز بگذرد، آسیبزا خواهد بود. بیشترین نرخ فرونشست در مناطقی از کالیفرنیا به وقوع پیوسته و ایران نیز، جزو کشورهای دارای بیشترین نرخ فرونشست است.
نرخ مجاز فرونشست، سالانه بین نیم تا یک سانتیمتر در نظر گرفته شده؛ متوسط فرونشست موضعی دشتها در حوالی تهران، تا ۸ سانتیمتر نیز رخ داده، اما نرخ خطرناک آن، ۲۷ سانتی متر است.
سقف مصرف مجاز آب شرب برای هر فرد چه میزان است؟
آقای قاسم زاده: ماهانه ۱۵ متر مکعب به طور متوسط برای هر فرد به عنوان سقف الگوی مصرف آب شرب در نظر گرفته شده و هزینه تمامشده متوسط برای تامین آن، ۲۵۰۰ تومان است. تعرفههای آب در این نظام الگویی، به صورت پلکانی رشد میکند؛ چرا که ۲۰ درصد هزینه آن را مصرفکننده و ۸۰ درصد مابقی را دولت با پرداخت یارانه، تامین میکند.
بر اساس این تعرفههای پلکانی، سه دسته مشترک خوش مصرف، پرمصرف و بد مصرف در کشور داریم. مصرف تا دو برابر سقف الگو، به عنوان پرمصرف و بالاتر از آن، به عنوان بدمصرف شناخته میشود که شش درصد مشترکان، در این گروه قرار میگیرند.
تامین حقابههای زیست محیطی به طور کامل انجام میشود؟
آقای قاسم زاده: بعد از تامین آب شرب، اولویت صنعت آب کشور، تامین ۱۱ میلیارد متر مکعب حقابههای زیست محیطی در سراسر کشور، بر اساس توافق صورت گرفته با سازمان حفاظت محیط زیست است.
در بخشهایی که محدودیت نزولات جوی وجود نداشته باشد، این حقابه به طور کامل تامین میشود، اما در صورت محدودیت بارندگی، اولویت با تامین آب شرب است.
استحصال آب از چاههای ژرف در چه شرایطی قرار دارد؟
آقای قاسم زاده: مطالعهای برای حفاری چاههای ژرف در سطح کل کشور انجام شده و لکه گذاریها بر اساس فاکتورهای زمین شناسی صورت گرفته است. طی فاز اول، سه چاه در سیستان و یک چاه در بلوچستان حفر شد که آب از آنها استحصال شده و قرار است مجموعا ۱۰ چاه در این استان حفر شود که البته بررسی کیفیت آنها کمی زمان میبرد.
طرح کاهش مصرف برق ادارات و تعطیلی پس از ساعت ۱۳:۳۰، در شرکت مدیریت منابع آب ایران اجرایی میشود؟
آقای قاسم زاده: طرح کاهش مصرف برق ادارات در بدنه کارشناسی صنعت آب به اجرا درآمده، اما بدنه مدیریتی و تصمیمگیر تعطیل نخواهند شد.