سازمان بازرسی کل کشور در نامه ای خطاب به وزیر صمت نسبت به نابسامانی در نحوه قرعه کشی و تغییر اسامی برندگان اصلی و رزرو، تذکر داد. در این نامه تاکید شده که عملکرد وزارت صمت، منتج به تشویش اذهان عمومی شده است.

وزارت صمت در پاسخ به سازمان بازرسی کل کشور بیانیه ای منتشر کرد. در این بیانیه آمده:

باتوجه به محدودیت‌­های تأمین مالی صنعت خودرو و لزوم تأمین نقدینگی فوری برای خودروسازان از محل فروش خودرو، مقرر شد مراحل فروش سریعاً عملیاتی شده و از این‌­رو یکی، از نرم افزار‌های موجود برای قرعه­‌کشی متمرکز استفاده شد.

از بین دو نرم افزار متعلق به سایپا و ایران خودرو و بررسی قابلیت آن‌ها، نرم افزار شرکت سایپا که توسط شرکت مگا طراحی شده و توسعه یافته و قبلاً هم مورد استفاده شرکت ایران خودرو و سایر شرکت­‌ها بود، به عنوان گزینه اولیه انتخاب شد.

با توجه به برخی نقایص سیاست‌گذاری در گذشته که در ارائه خدمات فروش خودرو بروز کرد، نابسامانی‌های گسترده‌ای در پیش‌فروش و فروش خودرو، شفافیت مراحل فروش، عرضه مکفی و سایر موضوعات در این حوزه به وجود آمد که منجر به تشکیل پرونده‌های متعدد قضائی در این حوزه شد.

دستورات نهادهای نظارتی به وزارت صمت درباره خودرو چه بود؟

از این‌رو وزارت صنعت، معدن و تجارت در دوره جدید مدیریتی تصمیم گرفته نسبت به ساماندهی وضعیت فروش خودرو در کشور اقدام کند. این درحالی است که دستگاه‌های نظارتی و قضائی نیز در جلسات مختلف بر سیاست‌گذاری و ساماندهی وضعیت فروش خودرو تأکید داشته و تکالیفی را به این وزارت ابلاغ کردند که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌شود:

دادستان محترم عمومی و انقلاب تهران ضمن پیگیری طی نامه شماره ۲۰۰/۲۰۱۳/۹۰۰۱ مورخ ۱۶/۱۲/۱۴۰۰، به عدم راه‌­اندازی سامانه یکپارچه پیش‌­فروش خودرو اشاره داشته‌­اند و درخصوص بروز خطا‌های احتمالی در این رابطه هشدار داده شده بود.

دادستان محترم عمومی و انقلاب تهران مجدداً ضمن پیگیری طی نامه شماره ۲۰۰/۱۴۱/۹۰۰۱ مورخ ۶/۲/۱۴۰۱، درخصوص فقدان نظارت­ بر پیش­‌فروش خودرو توسط وزارت صمت و عدم راه‌­اندازی سامانه یکپارچه پیش فروش خودرو تأکید داشته‌­اند.

در بند ۵ ابلاغیه شماره ۱۶۸۶۹ مورخ ۱۵/۱۲/۱۴۰۰ ریاست محترم جمهوری در ارتباط با ساماندهی صنعت خودرو، نسبت به شفافیت در عرضه خودرو و اجتناب از واگذاری­‌های غیرشفاف (ازجمله واگذاری خودرو به شرکت­‌ها و دستگاه‌­های دولتی و اجرایی که متفاوت با رویه فروش خودرو به مردم است) تأکید شده است.

اقدامات وزارت صمت پس از دریافت دستورات نهادهای نظارتی:

باتوجه به سیاست اصلاحی وزارت صنعت، معدن و تجارت برای ساماندهی خدمات فروش خودرو و تأکید دستگاه‌­های قضائی و نظارتی که در فوق به آن اشاره شد، موضوع سامانه یکپارچه تخصیص خودرو طی نامه شماره ۴۷۲۹۶/۶۰ مورخ ۱۲/۲/۱۴۰۱ به سازمان حمایت مصرف ­کنندگان و تولیدکنندگان ابلاغ شد تا عرضه خودرو تمامی خودروسازان از تاریخ ۱۸/۲/۱۴۰۱ صرفاً از طریق سامانه متمرکز تخصیص خودرو صورت پذیرد.

از اهداف استقرار این سامانه، ضمن ایجاد شفافیت در تخصیص و قرعه‌­کشی، فراهم کردن امکان عرضه متمرکز و عادلانه برای تمامی خودرو‌های تولیدی است. همچنین در این ابلاغیه تصریح شد تمهیدات لازم برای قرعه­‌کشی حداکثر تا تاریخ ۲۵/۲/۱۴۰۱ فراهم آید.

منشاء بروز خطای صورت گرفته، عدم برنامه‌­ریزی لازم، فقدان زیرساخت­‌های فنی به منظور تحلیل طراحی و پیاده سازی و پشتیبانی سامانه یکپارچه فروش عنوان شده که از نظر وزارت صنعت، معدن و تجارت، جدید بودن فرآیند و روش اجرا و عدم دقت کافی در کنترل فهرست نهایی متقاضیان برنده و رزرو، می‌تواند به عنوان بروز این خطا ذکر شود.

با توجه به ابعاد گسترده این سیاست و ضرورت عملیاتی شدن آن، قاعدتاً تا زمان تثبیت کامل و حل و فصل تمامی چالش­‌های پیش‌­روی این فرآیند، ممکن است تغییراتی متناسب با اجرای هر مرحله به وجود بیاید که امری طبیعی است.