واشنگتن پست در گزارشی که به تحقیق یک شرکت نرم افزاری استناد می‌کند، اعلام کرده که اپ استور‌های متعلق به شرکت‌های اپل و گوگل دارای اپلیکیشن‌هایی هستند که اطلاعات و داده‌های مربوط به کودکان را جمع آوری می‌کنند.

اگر غریبه‌ای در جلوی پنجره اتاق خواب کودک شما بایستد و به داخل اتاق نگاه کند، اولین کاری که می‌کنید این است که با پلیس تماس می‌گیرید اما اتفاقی مشابه هر روز به صورت آنلاین از سوی شرکت‌های بزرگ فناوری رخ می‌دهد و ما حتی از آن مطلع نمی شویم.

واشنگتن پست مدعی است که برنامه‌ها در مقیاسی از کودکان جاسوسی می‌کنند که ممکن است برای ما شوکه کننده باشد. بر اساس یک مطالعه جدیدکه توسط شرکت نرم افزاری Pixalate به اشتراک گذاشته شده است، بیش از دو سوم از هزار اپلیکیشن محبوب آیفون که احتمالا توسط کودکان هم مورد استفاده قرار می‌گیرند اطلاعات شخصی کودکان را جمع آوری کرده و به شرکت‌های تبلیغاتی ارسال می‌کنند. در بین اپلیکیشن‌های اندرویدی هم وضعیت مشابهی وجود دارد و ۷۹ درصد از برنامه‌های محبوب کودکان اطلاعات شخصی را جمع آوری و برای اهداف تبلیغاتی استفاده می‌کنند.

بازی‌ها و حتی اپلیکیشن‌های آموزشی مخصوص کودکان که ظاهر و محتوایی کودکانه دارند، موقعیت مکانی و سایر اطلاعات هویتی کودکان را جمع آوری می‌کنند و آن‌ها را برای شرکت‌هایی ارسال می‌کنند که می‌توانند علایق آن‌ها را ردیابی و پیش‌بینی کنند که آن‌ها تمایل به خرید چه چیز‌هایی دارند. حتی در موارد دیگر ممکن است اطلاعات آن ها را به دیگران بفروشند.

اپل و گوگل مدیریت اپ استور‌ها را بر عهده دارند، اما در حقیقت به جای کنترل این فضا، به نقض قانون حفظ اطلاعات کاربران دامن می زنند. شرکت‌های فناوری نباید از این مسئله که کودکان از محصولاتشان استفاده می کنند چشم‌پوشی کنند؛ در غیر این صورت نیاز به قوانینی است که مسئولیتی را بر شرکت‌های فناوری تحمیل کند.

حریم خصوصی کودکان نیازمند توجهی ویژه است، زیرا از داده‌های کودکان می‌توان در زمینه‌هایی که بسیار آسیب زا خواهند بود، سوء استفاده کرد. تحقیقات نشان می‌دهد که تعداد زیادی از کودکان توانایی تشخیص تبلیغات از محتوای اصلی را ندارند و فناوری ردیابی به شرکت های تبلیغاتی اجازه می‌دهد ذهن این قشر را مورد هدف قرار دهند.

به همین دلیل است که کودکان در یکی از معدود قوانین آمریکا در زمینه حریم خصوصی در کانون توجه قرار گرفته اند. این قانون، حفاظت از حریم خصوصی آنلاین کودکان یا به اختصار COPPA نام دارد که در سال ۱۹۹۸ تصویب شد. بر اساس این قانون، هیچ شرکت تجاری یا تبلیغاتی حق ندارد اطلاعات کودکان زیر ۱۳ را بدون اجازه والدین آن‌ها جمع‌آوری کند. با این وجود اد مارکی سناتور، و یکی از نویسندگان قانون کوپا، فکر می‌کنند که این قانون نیاز به تکمیل شدن دارد.

تا زمانی که یک کودک به ۱۳ سالگی می‌رسد شرکت‌های تبلیغاتی آنلاین، به طور متوسط ۷۲ میلیون نقطه داده را در مورد آن‌ها نگه  داری می کنند. این آماری است که از سوی شرکت SuperAwesome، که به توسعه‌دهندگان اپلیکیشن‌ها در زمینه قوانین حریم خصوصی کمک می‌کند، منتشر شده است.

قانون کوپا نیاز به کامل شدن دارد

استیسی فوئر، معاون ارشد انجمن رتبه‌بندی نرم‌افزار‌های سرگرمی (ESRB) می‌گوید: قانون کوپا در زمان و دنیایی تصویب شد که والدین در اتاقی که کودکشان از یک رایانه استفاده می‌کرد حضور داشتند، اما تلفن همراه و هر فناوری که تا سال ۲۰۲۲ در دسترس ما قرار گرفته چالش‌های جدیدی را به همراه آورده است. «ای‌اس‌آربی» یک نهاد غیرانتفاعی و رده‌بندی سنی و محتوای بازی‌های ویدئویی است که در آمریکا، کانادا و مکزیک فعالیت می کند.

Pixalate می‌گوید که از نرم‌افزار و نیرو‌های انسانی، از جمله معلمان، برای انجام کاری استفاده است که اپل و گوگل در آن موفق نشده‌اند. این اقدام در واقع دسته‌بندی اپلیکیشن‌هایی بود که ممکن است برای کودکان جذاب به نظر برسند. این شرکت بیش از ۳۹۱ هزار اپلیکیشن مخصوص کودکان را در هر دو فروشگاه (اپ استور و گوگل پلی استور) شناسایی کرده است.

پس از شناسایی برنامه‌های کودک محور، Pixalate نحوه مدیریت اطلاعات شخصی هر کدام از آن‌ها را مورد مطالعه قرار داد، به خصوص این مسئله که هر کدام از آن‌ها چه داده‌هایی را به منظور استفاده در تبلیغات ارسال می‌کنند. از تمام برنامه‌های شناسایی شده، ۷ درصد اطلاعات مکانی یا آدرس اینترنتی کاربران کودک را ارسال کردند. اما برنامه‌های محبوبتر بیشتر در زمینه ردیابی متمرکز هستند، زیرا برای کسب درآمد از تبلیغات هدفمند انگیزه دارند.

گوگل و اپل اعلام کردند که فروشگاه‌های اپلیکیشن آن‌ها محافظ حریم خصوصی کودکان است. اپل در واکنش به این موضوع می‌گوید که با فرضیه این تحقیقات مخالف است و معتقد است شرکت Pixalate تضاد منافع دارد، زیرا خدماتی را به تبلیغ‌کنندگان می‌فروشد. گوگل هم روشی را که شرکت مذکور برای تعیین اینکه آیا یک برنامه برای کودکان طراحی شده است بیش از حد گسترده می‌داند.

یکی از محدودیت‌ها در تحقیقات Pixalate این است که بررسی نمی‌کند کدام برنامه‌ها همانطور که قانون کوپا آن‌ها را ملزم می‌کند، مجوز والدین را برای جمع آوری اطلاعات دریافت می‌کنند، اما بررسی‌های نقطه‌ای من نشان داد که بسیاری از آن‌ها این کار را انجام نمی‌دهند.

البته این تمام ماجرا نیست؛ مطالعه اخیری بر روی ۱۶۴ اپلیکیشن آموزشی و وب سایت انجام شده نشان می‌دهد نزدیک به ۹۰ درصد از آن‌ها اطلاعاتی را به شرکت های تبلیغاتی ارسال می‌کنند. مطالعه‌ای در سال ۲۰۲۰ نشان داد که دو سوم برنامه‌هایی که ۱۲۴ کودک پیش‌دبستانی بازی می‌کردند، اطلاعات هویتی آن‌ها را جمع‌آوری و به اشتراک می‌گذاشتند. مطالعه دیگری در سال ۲۰۱۸ روی حدود ۶ هزار برنامه رایگان و محبوب کودکان نشان داد که اکثریت آن‌ها قانون کوپا را نقض می‌کنند.

اد مارکی سناتور آمریکایی به واشنگتن پست می‌گوید: اپلیکیشن‌ها و شرکت‌ها سود خود در تاثیر گذاری بر سلامت روان کودکان یافته اند، زیرا این قدرتی است که امروزه در اختیار آن‌ها است.

به نظر می‌رسد شرکت‌های فناوری بزرگ و سازندگان اپلیکیشن یک خلأ بزرگ در قانون کوپا پیدا کرده اند. آن‌ها ادعا می‌کنند که اطلاعات واقعی در مورد اینکه اطلاعات از کودکان جمع آوری می‌شود ندارند.

شکاف در قانون حریم خصوصی کودکان

برنامه‌هایی در فروشگاه‌های اپلیکیشن وجود دارد که محدودیت سنی مربوط به کودکان دارد و در تصاویر مرتبط به آن، محتوایی کودکانه مربوط به رنگ آمیزی یا آموزش دیده می‌شود. اما به گفته Pixalate هنگامی که کودکان این برنامه رنگ‌آمیزی را باز می‌کند، موقعیت مکانی، آدرس اینترنتی و اطلاعات دیگری را به صنعت تبلیغات می‌فرستد تا تلفن همراه او را شناسایی کند.

بسیاری از سازندگان برنامه می‌گویند که تنها در صورتی باید جمع آوری داده‌ها را متوقف کنند یا رضایت والدین را دریافت کنند که «به طور قطع» بدانند کاربرانشان کودکان زیر ۱۳ سال هستند. با توجه به این مسئله، سازندگان می‌توانند ادعا کنند که محصول آن‌ها برای مخاطب عمومی است و نه منحصرا برای کودکان. شرکت پیکسالیت در تحقیق خود مدعی شده که اپل و گوگل برای اینکه به تخطی از این قانون و نقض حریم خصوصی کودکان متهم نشوند، این اپلیکیشن‌ها که عمدتا فرم و محتوای کودک‌پسند دارند، (مثل اپلیکیشن‌های نقاشی) را تحت عنوان "اپلیکیشن‌های مختص کودکان" برچسب‌گذاری نکرده و سن کاربران را نیز پیش از استفاده از آنها درخواست نمی‌کنند.

کالیفرنیا برای پر کردن این خلا قانونی در حال بررسی ایجاد نسخه‌ای از قانون انگلیس است که به نام کد طراحی مناسب سن شناخته می‌شود. این قانون شرکت‌ها را ملزم می‌کند تا سن مصرف‌کنندگان را تعیین کنند و به‌طور پیش‌فرض بالاترین سطح حریم خصوصی ممکن را برای کودکان حفظ کنند.

بیشتر بخوانید

• نحوه افزایش حریم خصوصی در گوشی‌های اندروید