تیرماه سال ۹۳ بود که رهبر انقلاب در جمع دولتی‌ها از تبدیل و تغییر کاربری زمین‌های کشاورزی ابراز نگرانی کردند.

ایشان گفتند: نابودی زمین‌های کشاورزی یک خسارت غیرقابل جبران است و باید وزارت جهاد کشاورزی و سازمان حفاظت از محیط زیست به‌طور جدی با این پدیده برخورد کنند.

دقیقا از این تاریخ به بعد، نگاه مسئولان ذیربط به موضوع طرح شده جدی تر شد و پیشگیری و برخورد‌ها شکل تازه‌ای به‌خود گرفت تا جایی مسئولان به جزئیات این ماجرا نیز حساس شده‌اند.

سایت‌هایی که دشمن کشاورزی هستند

وزیر جهاد کشاورزی گفت: سایت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی در فضای‌مجازی اقدام به تبلیغ خرد‌کردن و تغییر کاربری اراضی کشاورزی می‌کنند.

او می‌گوید: باید با این سایت‌های غیرمجاز که به‌طور علنی درباره تغییر کاربری اراضی کشاورزی تبلیغ می‌کنند، برخورد شود.

آقای ساداتی‌نژاد گفت: حراست سازمان امور اراضی کشاورزی و دستگاه‌های نظارتی می‌توانند در این زمینه ورود کنند.

او می‌گوید: همان‌طور که دستگاه‌های نظارتی اقدامات مناسبی برای جلوگیری از فعالیت سایت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های اعلام نرخ فردایی ارز داشتند، در زمینه جلوگیری از تغییر کاربری اراضی کشاورزی نیز می‌توانند با این سایت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها مقابله کنند.

وزیر جهاد کشاورزی گفت: همچنین می‌توان سایت استعلام عمومی، درباره وضعیت کاربری اراضی ایجاد شود تا مردم قبل از خرید زمین بتوانند نوع کاربری آن را استعلام کنند.

او می‌گوید: وضعیت مشاوران املاک غیرمجاز باید تعیین‌تکلیف و همچنین جلساتی برای توجیه و آموزش مشاوران املاک رسمی برای جلوگیری از تغییر کاربری اراضی کشاورزی برگزار شود زیرا این بخش نقش مهمی در حفظ کاربری اراضی کشاورزی دارد.

البرز، رتبه چهارم تغییر کاربری

فرمانده یگان حفاظت از اراضی کشاورزی البرز گفت: البرز، استان چهارم از نظر تغییر کاربری اراضی کشاورزی در کشور است.

سرهنگ موسوی گفت: البته در مقابله با تغییر کاربری غیرمجاز اراضی کشاورزی و قلع و قمع بناهای غیرمجاز در این اراضی به جایگاه دوم رسیده‌ایم.

او می‌گوید: گشت‌های فعال ما در همه شهرستان‌ها به نظارت بر اراضی کشاورزی مشغول هستند.

فرمانده یگان حفاظت از اراضی کشاورزی البرز گفت: اگر ملکی، باغی و مزروعی است و درون آن بنایی احداث شده شهروندان حتما قبل از خریداری از وجود مجوزات لازم بنا مطمئن شوند تا در دام افراد سودجو نیفتند.

او می‌گوید: شهروندان می‌توانند تغییر کاربری غیرمجاز اراضی کشاورزی را از طریق تماس با شماره ۱۳۱ به اطلاع ما برسانند.

قرارگاه که قراری با مجرمان ندارد

قرارگاه صیانت از بیت المال و مقابله با تغییرکاربری غیرمجاز براساس سیاست‌های دادگستری البرز تشکیل شد.

بسیاری دستاوردهای البرز در زمینه پیشگیری و آزادسازی تغییر کاربری غیرمجاز اراضی کشاورزی را مدیون این قرارگاه بدون تعارف هستیم.

تکنولوژی، ناجی اراضی کشاورزی

مدیر امور اراضی سازمان جهاد کشاورزی البرز گفت: در سال ۱۴۰۰ به واسطه سامانه هوشمند شناسایی تغییر کاربری غیرمجاز، حجم شناسایی‌ها نسبت به سال ۹۹ بیش از ۲ برابر شد.

او می گوید: در سال۹۹ پنج هزار نقطه تغییر کاربری غیرمجاز شناسایی شد که سال ۱۴۰۰ این عدد به بیش از ۱۲ هزار نقطه رسید.

آقای الماسی گفت: سال ۹۹ حدود ۳ هزار و ۵۰۰ نقطه با مساحت ۴ هزار و ۲۰۰هکتار آزادسازی شد.

او می‌گوید: در سال ۱۴۰۰ تبصره ۲ ماده ۱۰قانون مربوطه برای بیش از ۱۱ هزار نقطه اجرا و بیش از ۸ هزار هکتار آزاد سازی انجام شد.

به گفته مدیر امور اراضی سازمان جهاد کشاورزی البرز، بیشترین حجم آزادسازی‌ها در شهرستان ساوجبلاغ، چهارباغ و کرج بوده است.

مقابله با تغییر کاربری‌های غیرمجاز ساوجبلاغ، تعطیلات نمی شناسد

دادستان عمومی و انقلاب ساوجبلاغ گفت: مقابل اقدام خلاف قانون در روستاهای سعید آباد، عباس آباد بزرگ، رضا آباد، قنبرآباد و کرگلین به ترتیب در تاریخ های ۲۹ اسفند، اول و سوم فروردین برخورد قانونی انجام شد.

آقای عبدی گفت: عوامل این تغییر کاربری ها قصد داشتند در ایام نوروز و به گمان این‌که نظارتی در روزهای تعطیل وجود ندارد، اقدام به ساخت و ساز غیرمجاز در اراضی زراعی و باغ ها کنند که از تخریب اراضی یادشده و تغییرکاربری آن جلوگیری شد.

او می‌گوید: ارزش اراضی ۱۵ هکتاری آزادسازی شده که منجر به قلع و قمع ۴۹ بنای در حال ساخت شد، بیش از ۲۱۰ میلیارد ریال است.

پتکی بر بی‌قانونی‌های چهارباغ

دادستان عمومی و انقلاب چهارباغ گفت: در اجرای حفظ کاربری اراضی زراعی و باغی، ۱۵۰ هکتار از اراضی روستای عرب آباد بخش مرکزی چهارباغ آزادسازی شد.

آقای صفری گفت: این اراضی آزادسازی شده شامل ۱۵۰ مورد دیوارکشی، چهار بنای در حال ساخت، ۷۰ مورد محوطه سازی، ۲۴ مورد استخر و ۴۰ مورد دپوی مصالح بود.

او می‌گوید: ارزش اراضی آزادسازی شده بیش از چهل و پنج هزار میلیارد ریال است.

آرامش بدخواهان کشاورزی کرج برهم ریخت

شهرستان کرج دارای پنج هزار و ۵۳۰ هکتار اراضی باغی و سه هزار و ۹۶۳ هکتار اراضی زراعی است.

مدیرجهاد کشاورزی شهرستان کرج گفت: به منظور نظارت بر کاربری اراضی کشاورزی و حفظ منابع تولید، ساخت و ساز غیرمجاز در ۳۶ هکتار از اراضی کشاورزی منطقه ماهدشت این شهرستان قلع و قمع و این عرصه ها به بخش تولید بازگشت.

او می‌گوید: رفع تصرف اراضی کشاورزی این شهرستان براساس هماهنگی‌های به عمل آمده با دستور دادستانی عمومی و انقلاب اسلامی مرکز البرز و با حضور دستگاه‌های عضو ستاد ساخت وساز غیر مجاز شهرستان کرج انجام شد.

به گفته مدیر جهاد کشاورزی کرج، در این عملیات ۱۴۳مورد مصادیق تغییر کاربری غیرمجاز از جمله قطعه بندی، دیوار کشی، الاچیق دپوی مصالح، تخریب و نزدیک ۳۶ هکتار از اراضی کشاورزی واقع در حریم شهر ماهدشت آزادسازی شد.

قانون در فردیس به‌خواب نمی‌رود

دادستان عمومی و انقلاب فردیس گفت: ۴۰ هکتار از اراضی دارای تغییر کاربری غیرمجاز به ارزش ۸۰۰ میلیارد تومان در این حوزه قضایی آزادسازی شده است.

آقای ناصرخاکی گفت: در راستای اجرای قرارگاه صیانت از بیت المال و مقابله با تغییرکاربری غیرمجاز دادگستری کل استان البرز، با تجهیز اکیپ دهگردشی، نسبت به شناسایی مستحدثات غیرمجاز در فرخ آباد اقدام شد.

او می‌گوید: در این اقدام ۴۵ مورد تفکیک و قطعه بندی غیرمجاز جهت شروع به ساخت و ساز غیرمجاز، ۱۳۵ مورد دیوارکشی غیرمجاز، ۷ بنای ساخته شده و یا در حال ساخت، ۳۵ مورد محوطه سازی قلع و قمع و در مجموع از تغییرکاربری حدود ۴۰ هکتار از اراضی کشاورزی جلوگیری شد.

بیت‌المال، اجیر احوال طمع‌کاران نمی‌شود

طمع‌کاری سودجویان در البرز به تغییر کاربری اراضی کشاورزی ختم نمی‌شود و برخی با دست درازی به اراضی به ملی که مصداق بازر بیت‌المال هستند قصد دارند برای خود کیسه بدوزند.

به همین دلیل اسناد مالکیت حدنگار تک برگی ۹۷ درصد از اراضی ملی و منابع طبیعی استان صادر شد.

رئیس کل دادگستری البرز گفت: کل اراضی استان البرز ۵۱۷/۳۰۰ هکتار است که مساحتی در حدود ۳۵۱/۲۰۰ هکتار آن اراضی ملی و منابع طبیعی است، اجرای طرح کاداستر اراضی ملی در البرز با جدیت توسط دادگستری کل استان مورد پیگیری قرار گرفت.

آقای فاضلی هریکندی گفت: حسب گزارش اداره کل ثبت اسناد و املاک تا پایان سال ۱۳۹۸ فقط در خصوص حدود ۱۳/۵ درصد از اراضی ملی و منابع طبیعی استان سند مالکیت حدنگار برای دولت صادرشده بود.

او می‌گوید: تا اسفند ۱۴۰۰ و ظرف مدت دو سال، نقشه حدنگاری ۹۹درصد از اراضی ملی و منابع طبیعی استان نیز تهیه و در بانک کاداستر جانمایی شد.

وقتی زمین در گلوی خورندگانش گیر می‌کند

مدیرکل راه و شهرسازی البرز گفت: در سال ١۴٠٠ با تلاش گشت شبانه روزی نیروهای حفاظت از اراضی اداره کل و راه وشهرسازی بیش از٩٣٢ هزار متر مربع از اراضی دولتی که توسط سودجویان تصرف شده بود، رهاسازی و به دولت بازگردانده شد.

ناگفته‌ها

ناگفته نماند که شاید یکی از عواملی که ‌کشاورزان را مجبور به فروش اراضی‌ و ترک شغل اجدادی‌شان می‌کند، کاهش درآمد کافی برای گذران زندگی از طریق فروش محصولات کشاورزی است.

خرید محصولات با حداقل قیمت از کشاورزان و فروش آن به قیمت مطلوب و شاید فراتر از آن به خریداران بازار و از طرفی سودی که به جیب واسطه‌ها سرازیر می‌شود، می‌تواند از عاملی مهمی در ناامیدی کشاورز باشد.

شاید همین مسئله هم سبب فروش مستقیم محصولات کشاورزی‌شان به خریداران خارجی شده که در مواقعی هرچند مقطعی، کمبودهای جدی را به کشور تحمیل کرده‌است.

گزارشی از دانیال خلج