به نقل از رادیو ورزش - محمد فنایی درباره وضعیت داوری کشورمان گفت: آن چیزی که امروز در دنیای مدرن فوتبال وجود دارد این است که داوران هر کدام وظایف خود را باید انجام دهند. در یک بازی رسمی چهار داور وجود دارد؛ بنابراین در یک مقطع خاصی میتوانند به داور کمک کنند. متاسفانه مدتی است که ما وظایف خود را در داوری و قضاوت گم کردیم. داوران چهارم باید آرامش را به سایر داوران انتقال دهند. یعنی اگر وظیفه آنها این است که در کنار زمین باشند، نباید داور را وارد تنش نمایند. خود آنان یک قدرت داشته و قاضی هستند. بارها خود من به عنوان ناظر داور و فدراسیون بودم و همیشه به دوستان گفتم که شما اجازه دهید تا داور کار خود را انجام دهد و به اندازه کافی فشار روی داور است. داور باید تمرکز خود را در زمین و با ۲۲ بازیکن انجام دهد. اگر یک داور چهارم درایت، مدیریت و روانشناسی نداشته باشد قطعا گرفتاریهای بسیار زیادی را هم برای داور و هم برای تیم و تماشاگران به وجود خواهد آورد.
مساله ما داور چهارم نیست بلکه تشکیلات کادرهای فنی ما عامل تنش هستند. هنگام گرفتن آمار میبینم که تعداد کارتهایی که داور استفاده میکند بیشتر به کادر فنی میدهد تا داخل زمین که این یک فاجعه است. ما باید بدانیم که امروزه در حال دیده شدن هستیم. ما در رنکینگ آسیا اول هستیم. سایر کشورها ما را میبینند. این تنشهایی که کادرهای فنی به وجود میآورند جز گرفتاری برای فوتبال ما چیزی را به ارمغان نمیآورد. متاسفانه رسیدگی به این مسائل که از وظایف کمیته انضباطی و اخلاق ما است با قدرت انجام نمیشود. من به داوران چهارم میگویم که شما خود تصمیمگیرنده در کنار زمین هستید. با آرامش و درایت و مدیریت کادر فنی را هدایت کنید. در جایی که از حیطه کار شما خارج شده است با نحوه قضاوت داور از او بخواهید که اطلاعات را در اختیار او قرار دهید نه اینکه خودتان باعث گرفتاری شوید.
متاسفانه برخی از ناظرین کنار داور چهارم دائما دنبال این هستند که تصویرهای تلویزیونی داشته باشند. برخی مواقع اصلا ارتباطی به آنان نداشته و نباید ناظرین به هیچ عنوان وارد زمین شوند. آنها پلیس نیستند و باید به داور چهارم کمک کرده و آرامش را به نیمکتها بازگردانند. خیلی از اتفاقات ما به دلیل عدم نظارت و بی درایتی ناظرین و داور چهارم است. بارها داوران قبل از مسابقات با یکدیگر صحبت میکنند باید داور اصلی مسئولیت و وظایف را به داور چهارم تاکید کند.
یک سال است که ما ساز حرفهای گری را میخوریم، ولی هیچ چیز ما شبیه حرفهای گری نیست. تا چه زمانی باید کارشناسان و ما این مسائل را بازگو کنیم؟ به نظر من اصلا اصلاح شدنی نیست.گاهی فسادهایی در فوتبال به وجود میآید. البته من نمیگویم که تمامی این فسادها به داوری برمیگردد. اما جزئی از آن ممکن است به داوران مربوط باشد. فساد در این است که تیمها با یکدیگر مشکل داشته و گاهی با هم زد و بند کرده و شرطبندی غوغایی در فوتبال ما میکند. من واقعا حسرت میخورم از این اتفاقاتی که در فوتبال ما رقم میخورد. گاهی خودمان را در مردم پنهان میکنیم که اصلا اهل فوتبال نیستیم. فوتبال برای لذت بردن و زیباییهای ورزش است، ولی متاسفانه ما نمیتوانیم از آن به خوبی استفاده نماییم.
ناظرین را باید سازمان لیگ نظارت کرده، ولی چه کسی اینان را آموزش میدهد؟ من در سالهای گذشته نظارت میکردم و کادرهای فنی یک حرمتی برای من قائل بودند. من آنان را به آرامش فرامیخواندم. سابقه ندارد که وقتی من ناظر بودم اتفاق آنچنانی رخ دهد چرا که احترام گذاشته و با درایت این روش را اجرایی میکردم. اما امروزه کادرهای فنی بسیار مشکل دارند. ما تشکیلات درستی نداریم. در قوای قضایی فدراسیون اتفاق آنچنانی رخ نمیدهد. مربیای که با قدرت تخت سینه داور میزند و کسی که با یک تیم ضعیفتر است او محرومیت ۶ ماهه و دیگری محرومیت ۴ جلسهای دارد. این موارد با هم تناقص داشته و این فوتبال مشکلش در این است.
فوتبال مدرن دنیا در کشورهای اروپایی که لیگ قوی دارند برای مثال کریستین رونالدو و مسی از چهرههای فوتبالی دنیا هستند، ولی هیچ کسی از تخلفات آنان نخواهد گذشت و همانند بقیه بازیکنان با آنان برخورد میکنند. فوتبال ما هم روز به روز در حال حساس شدن است. ما باید یک سیستمی را پیاده کرده که این موارد رخ ندهد. اینکه ناظری بخواهد یک درگیری را جدا نماید. این موارد باعث ناهماهنگی در بازی میشود. داوران ما مرتبا چشمشان به نیمکتها و داور چهارم است. مرتبا صدایش میکند و به وسیله آنان داور کارت میدهد. این کارتها عاملی برای ایجاد فشار بالاتر میشود.
این فوتبال ما آرامشی میخواهد که فکر میکنم با این سیستم مدیریتی خیلی زود به آن دست پیدا نکنیم. ما باید سیستم مدیریتیمان را قوی نماییم. باید در سازمان لیگ از ناظرین بخواهیم که اگر مسئولیت شما به درستی انجام نشود نباید نظارت نمایید. ولی یک تعداد انگشت شماری از این آقایان هستند که وارد دوربینهای تلویزیونی میشوند. حتی آنان از مصاحبه کردن و صحبت در خصوص مسابقه منع هستند. کمیته داوران ما باید دپارتمان داشته باشد. مدت دیگری تیم ملی ما با پرچم ایران اسلامی به بزرگترین رویداد جهانی خواهد رفت. اگر بداخلاقی کنیم دنیا ما را خواهد دید. بارها شده که بازیکنان ما به آنجا رفته و دائما در حال درگیری با داروان بودند.
یک مواردی پشت پرده است. با قدرت میگویم که فساد در فوتبال ما وجود دارد و شما رسانهها یک وظیفه انسانی دارید و و آن این است که شفاف سازی کنید. من به عنوان پیشکسوت در این فوتبال و داوری خجالت میکشم که بخواهم از اینان گذشت کنم. وظیفه خود میدانم که این مسائل را عنوان کنم. مسئولیتی در این فوتبال ندارم و نخواهم داشت. یک جایی که باید کارشناسی کنم قابلیتها را باید بازگو کنم. اگرفوتبالمان میخواهد حرف در دنیا داشته باشد و داورانمان به کرسیهای جهانی برسند باید سالم قضاوت کرده و تمرکز داشته و درایت کنند و در سیستم مدیریتی ما باید قوانین و مقرارت به خوبی انجام شود.
این قوانین تنها برای ما نیست. بلکه قوانینی است که فیفا آن را وضع کرده و هر کشوری که وابسته فیفا است باید کمیته داورانشان شامل رئیس و دپارتمان و کمیته باشد؛ بنابراین اگر جایی دپارتمانی برای داوری نداشت به نظر من ایراد دارد. رئیس کمیته داوران باید بپذیرد که یک نفر را به دبیر فدراسیون معرفی کند که او را با نظر هیئت رئیسه انتخاب و کمک نمایند. هر چه قدر در داوری به مدیریت داوری کمک شود مطمئنا اشتباهات کمتر و تجمعی خواهد شد. ولی اگر یک فرد مسئولیت تمامی این موارد را بر عهده بگیرد ممکن است فساد به وجود آید. این موضوعات به نظر من فعلا غیرقابل حل خواهد بود. ما در رنکینگ AFC و حتی در فیفا جزء بهترینها هستیم، ولی در این زمینه حرف برای گفتن نداریم.