محمد قربانی معاون برنامه ریزی و اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی با حضور در برنامه گفتگوی ویژه خبری به سوالات زیر پاسخ داد:
به چه کالاهایی یارانه تعلق میگیرد؟
قربانی: در سال ۱۴۰۰ در بخش کشاورزی تقریباً برای کنجاله سویا ۷۹۴ میلیون یورو، ذرت سه میلیارد و یکصد و بیست و دو میلیون یورو، جو نهصد و سی و چهار میلیون یورو و روغن خام دو میلیارد و یکصد و بیست و پنج میلیون یورو و برای دانههای روغنی یک میلیارد و ۳۳ میلیون یورو تعلق گرفت.
مجموعاً ده میلیارد و هشتصد و ۱۶ میلیون یورو ارز ۴۲۰۰ تومانی در نظر گرفتیم که سهم بخش کشاورزی در طول سال ۱۳ میلیارد یورو است. ۱۳ میلیارد یورو را اگر ضرب در متوسط یارانه ۲۰ هزار تومانی کنیم عدد بزرگی به دست میآید.
برای یک و نیم میلیون تن برنج، ۱۰ میلیون تن ذرت، چهار و نیم میلیون تن کنجاله، یک میلیون تن شکر و یک و هشت میلیون تن روغن و چهار و نیم میلیون تن جو و ۶ میلیون تن گندم تخصیص صورت گرفته است.
دهک های کم درآمد بیشتر حمایت می شوند؟
قربانی: باید دید آیا یارانه با این حجم به دست ذینفع نهایی میرسد آیا به دست مصرف کننده میرسد و سهم هر کدام از مصرف کنندگان از این یارانه چند میلیون تومان است.
در روش تخصیص ارز ترحیحی دهکهای بالای درآمدی سهم بیشتری را دریافت میکنند و اعتقاد بنده بر این است که در آن مقطع زمانی سیاست بد اقتصادی اعمال شد که آسیبهای جدی را به اقتصاد کشور وارد کرده است.
این روش تخصیص یارانه به تولید کشور آسیب جدی وارد کرده است. به ویژه بخش کشاورزی را هر روز وابستهتر به بیرون از مرزها کرده است. این سیاست بد شکل اجرایش حتی اگر درست باشد نتیجه مطلوبی نمیتواند داشته باشد.
وضعیت سرمایه گذاری در کشاورزی به چه صورت است؟
قربانی: سرمایه گذاری در بخش کشاورزی کند شده است .واردات مطلوبیت بیشتری داشته و قیمت گذاری که در داخل انجام شده سبب تقویت تولید داخلی نشده است و عملاً تولید کننده داخلی نتوانسته خود را حرکت دهد و قیمت تمام شده را کاهش دهد.
با این سیاست قرار بود هزینه تولید کنندگان کشاورزی کاهش پیدا کند و قیمت غذا کاهش یابد اما عملاً منتج به این شد که تورم و هزینه تولید کنندگان کشاورزی افزایش پیدا کرد و قیمت غذا هم ارزان نشد.
مصرفکنندگان عملاً پرداختی های بالاتری داشتند . یارانه های بیشتری هر سال به اقتصاد کشور تزریق شده است ولی مصرف کننده نهایی از این یارانه برداشت مطلوبی نداشتند.
باید دید آیا هدفمندی می خواهد دسترسی را بیشتر کند و و امنیت غذایی را تامین کند.
باید درآمد وجود داشته باشد تا دسترسی به غذا ایجاد شود. تمام آمار و اطلاعات نشان میدهد میزان مصرف کالاهای یارانهای در گروههای بالای درآمدی بیشتر است.کشورهای مختلف به دنبال این هستند تا سیاست های خودشان را متمرکز بر گروههای هدف کنند.