انتخاب رشته پایه نهم، احتمالا مهمترین انتخاب هر دانش آموزی است؛ چرا که تعیین کننده سرنوشت آنها در مسیر شغلی و درآمدزایی آینده است.
دانش آموز دوره نهم برای ورود به دهم باید یکی از رشتههای علوم تجربی، ریاضی، انسانی، کار و دانش، فنی و حرفهای و معارف اسلامی را انتخاب کند.
انتخاب رشته دوره نهم بیشتر خانوادهها و دانش آموزان را دچار نگرانی و دغدغه میکند و این موضوع تصمیم گیری آنها را با دشواری همراه خواهد کرد. بنابراین دانش آموزان باید در این مسیر دغدغهها و ابعاد فردی و اجتماعی خویش را در اولویت قرار داده و بر اساس استعدادها و توانایی هایشان انتخاب رشته کنند تا بتوانند در آینده ورود مناسبی به بازار کار داشته باشند.
مهلا دشتی، مشاور تحصیلی گفت: از آن جایی که انتخاب رشته دانش آموزان دبیرستانی اولین انتخاب زندگی آن ها است؛ بنابراین باعث تغییر مسیر زندگی خواهد شد.
این مشاور تحصیلی ادامه داد: انتخاب رشته پایه نهم مرحلهای است که دانش آموز به تازگی از دوران کودکی به نوجوانی رسیده است و خانواده آنها همچنان مانند ایام کودکی نگرانیهایی دارند؛ کمتر او را به رسمیت میشناسند و فکر میکنند که فرزندشان رشد یافته و عاقلتر شده است.
از طرفی خانوادهها آرزوهایی داشته اند که علاقهمند به برآورده شدن آنها از سوی فرزندانشان هستند و جامعه هم برخی شغلها و رشتهها را پررنگ کرده و در ذهن افراد جایگاه مخصوصی به آنها داده است.
دشتی گفت: مدارس و آموزش و پرورش ایران بافتی را ایجاد نمیکنند تا دانش آموز پایه نهم دغدغهها و بحرانهای زندگی خویش را در انتخاب رشته سهیم نداند و با خیال آسوده رشته دلخواهش را انتخاب کند.
به گفته وی آموزش و پرورش باید فرصت تجربه و شناخت مشاغل را برای دانش آموزان ایجاد کند تا هویت خودشناسی را در افراد تقویت کند.
این مشاور تحصیلی بیان کرد: سالانه تعداد زیادی از دانش آموزان در پایه دهم تغییر رشته میدهند و خیلی از آنها به علت فضای حاکم بر جامعه و خانواده ادامه تحصیل میدهند و در مقاطع دانشگاهی هم این معضل وجود دارد. در حال حاضر تعداد زیادی از دانشجویان پس از کارشناسی و ارشد به فکر تغییر رشته افتاده اند.
خانوادهها و دانش آموزان برای انتخاب رشته باید در ابتدا هویت خود را بشناسند تا بتوانند به درستی ارزشها و آرزوهای شغلی را دریابند و خود را در معرض تجربههای گوناگون قرار دهند. حتی گاهی اوقات اگر افراد میتوانند مشاغل گوناگون را تجربه کرده و از افراد صاحب تجربه در حرفههای متفاوت کسب اطلاعات کنند تا رسالت خود را در آینده پیدا کنند.
دشتی گفت: مدارس به درستی میتوانند در امر انتخاب رشته دانش آموزان عمل کنند؛ اما از آن جایی که در شرایط فعلی چنین بافتی وجود ندارد، بنابراین دانش آموزان باید نقش مشاور را جدی بگیرند.
بحث شناخت استعدادها از دل تواناییها اهمیت ویژهای دارد؛ چرا که تواناییها از استعداد افراد شکل گرفته اند و برای شناسایی آنها روشهای بسیاری وجود دارند که مشاوران یاری دهنده این امر خواهند بود.
دشتی تاکید کرد: والدین باید واقع بینانه نسبت به فرزندان خود رفتار کنند و اگر خواهر خانواده در رشته تجربی و پزشکی تحصیل میکند، به هیچ عنوان تحمیلی نباید بر فرزند دوم جهت انتخاب این رشته وارد شود.
این مشاور تحصیلی گفت: والدین باید در مسیر انتخاب رشته فرزندانشان بدون قید و شرط عمل کنند و در این مسیر یاری دهنده هویت خود شناسی دانش آموزان باشند تا آنها بتوانند رشتهای را متناسب با تواناییها و استعدادهایشان انتخاب کنند.
در دنیای مشاغل امروز بحث خلاقیت مهم است و دیگر کارمندی مهم نیست؛ بنابراین اگر افراد یاد بگیرند برای اهداف خویش تلاش کنند و آن را دوست داشته باشند، احتمالا خلاقیت هایشان هم بروز پیدا میکند و این موضوع مهم است که خلاقیت در مسیر شغلی و تحصیلی ایجاد شود.
دشتی افزود: آموزش خلاقیت به دانش آموزان در مسیر انتخاب رشته برای آینده آنها بسیار مهم است؛ بنابراین همه ما باید در کنار دانش آموزی که با بحرانهای هویتی، جنسیتی و دوران بلوغ مواجه است بمانیم و با راهنماییهای درست آنها را در مسیر مناسب هدایت کنیم.
گزارش از نادیاعابد