این روز‌ها در هر جایی از منطقه شهداد نگاه کنید طبیعتی پر از گل‌های سرخ وطلایی زیادی به چشم می‌خورد که به دشت‌های شهداد طراوت وشادابی بخشیده و باعث شده خانواده ها را دور هم جمع کند.

این گیاه که به زعفران مصنوعی نیز معروف است گلرنگ نام دارد، اما دربین مردم شهداد به گل خشت مشهور است.

گلرنگ بومی مشرق زمین است و از نواحی عربستان برخواسته و پس از آن به سایر مناطق دنیا منتشر شده و امروزه در اغلب کشور‌ها کاشته و از نظر مصارف روغن آن و ماده رنگی گل‌های آن بسیار مورد توجه قرار می‌گیرد.

این گیاه مقاوم به خشکی است و از آنجایی که نیاز به آبیاری کمی دارد بیشتر کشاورزان شهدادی از آن استقبال کردند.

مصطفی کدخدایی یکی از کشاورزان شهدادی با اشاره به اینکه کشت گل خشت نیاز به آبیاری بسیار کمی دارد و از لحاظ اقتصادی نیز برای کشاورز بصرفه است می‌گوید درخواستی که از مسئولین داریم از ما حمایت کنند تا بتوانیم محصولات بیشتری تولید کنیم و جایگزین محصولات دیگر شود.

محسن دهقانی مدیر جهاد کشاورزی شهداد نیز گفت: برداشت گلرنگ از اوایل فروردین ماه در شهداد آغاز شده و تا اواخر اردیبهشت ماه ادامه دارد.

او می‌گوید: پیش بینی می‌شود امسال بیش از ۱۰۰ هکتار گلرنگ روانه بازار شود که نسبت به سال گذشته حدود ۲۰ درصد افزایش محصول داشتیم.

دهقانی  گفت: کشت گلرنگ (گل خشت) به دلیل دانه‌های روغنی مناسبی که دارد برای روغن کشی مورد حمایت نهاد‌های دولتی قرار دارد.

خواص گلرنگ در طب سنتی

اما گلرنگ یا (گل خشت) همان طور که از نامش پیداست از رنگ آن برای مصارف خوراکی هم استفاده می‌شود و خواص زیادی دارد و مردم شهداد نیز در ایام نوروز از شربت گل خشت برای پذیرای از مهمانان خود استفاده می‌کنند حالا برای آشنا شدن بیشتر از خواص این گیاه با مریم رامشک پی اچ دی داروسازی سنتی و عضو هئیت علمی دانشکده داروسازی طب سنتی در کرمان گفتگو می‌کنیم.

رامشک گفت: تخم گلرنگ طبق نظر حکمای طب سنتی ایرانی طبعی گرم وخشک دارد و این گیاه در خراسان، تفرش، تبریز و برخی مناطق دیگر نیز می‌روید.

او  گفت:  در میوه این گیاه حدود ۳۰ درصد پروتئین ومقداری چربی ثابت خوراکی وجود دارد، مقدار چربی برحسب ارقام مختلف متفاوت وبین ۲۰_۳۰ درصد فرق می‌کند و از این جهت از دانه‌های روغنی نیز محسوب می‌شود.

او می‌گوید: از گلرنگ برای رنگین کردن غذا به جای زعفران استفاده واز روغن آن نیز به عنوان روغن نباتی مایع کم ضرر استفاده می‌شود.

عضو هیئت علمی دانشکده طب سنتی گفت: در تمام مناطق شرقی آسیا؛ از چین تاهندوستان و نواحی جنوب شرقی آسیا از گل‌های گلرنگ به عنوان داروی محرک و مسکن نیز استفاده می‌کنند، خوردن گلبرک‌های گلرنگ که دارای طبعی گرم است برای تسریع جریان گردش خون مفید و خواب آور ومقوی کبد است.

او در ادامه می‌گوید: اگر که پودر این گیاه را باسرکه آمیخته و به محل خارش بدن نیز بمالند اکثر مواقع خارش بدن را تسکین می‌دهد.

رامشک با بیان اینکه مقدار خوراک از این گیاه حدود ۵ گرم است گفت: اما نباید در مصرف این گیاه زیاد روی شود، زیرا باعث یبوست، خستگی و تنبلی دستگاه گوارش و هم چنین مضر برای طحال و باعث سردرد؛ ومصلح آن نیز عسل است.

مزارع زیادی در شهداد از تنش آبی برخوردارند اگر که باتدبیر مناسب کشاورزان را به کشت محصولاتی همچون گل خشت که نیاز به مصرف آبیاری کمی دارد ترغیب کنیم هم صرفه اقتصادی برای کشاورز دارد و هم می‌تواند جایگزین مناسبی برای تولید محصولات دیگر شود.

 گزارش از زهرا پورحسینی