معضل بزرگ پسماند زباله سراوان رشت که زمانی فقط به بخش سنگر این شهر محدود میشد، امروزه به عنوان فاجعهای برای محیط زیست شمال کشور تبدیل شده است، زیرا شیرابههای این حجم زباله، جنگل و طبیعت آن منطقه را نابود میکند و در نهایت با ورود به محصولات کشاورزی، زندگی و سلامت مردم را تحت تأثیر قرار میدهد.
منطقه سراوان در ۱۷ کیلومتری رشت در جوار جنگلهای هیرکانی میزبان دپو و دفن زباله این شهر و چند شهرستان دیگر است که امروزه کوه زباله آن به ارتفاع بیش از ۱۱۰ متر رسیده است.
بیش از ۳ دهه است که هر روز تا یک هزار تن زباله در سراوان رشت دفن میشود.
۵۵۰ تن از این زبالهها مربوط به شهر رشت و بقیه مربوط به ۵۰ شهر و روستای اطراف است.
شیرابههای ناشی از زباله در محل دفن، به رودخانه سیاهرود (رودخانهای در جنگل سروان) و در ادامه به رودخانههای گوهررود و زرجوب رشت سرازیر و همراه با فاضلاب شهری، صنعتی و بیمارستانی وارد تالاب بین المللی انزلی و دریای خزر میشود.
در هفتههایی که گذشت؛ جمعی از اهالی سراوان رشت همچون سالهای قبل به وضعیت نامناسب محل دفن زباله در این منطقه اعتراض کردند و تعیین تکلیف و رسیدگی به مشکلات این منطقه را خواستار شدند.
سالهای سال است بوی تعفن و هوای غیرقابل تنفس، بیماریهای مسری و همچنین سرریز شیرابههای سمی به مناطق مسکونی اهالی منطقه سراوان را آزار میدهد.
بیشتر بخوانید
اهالی سراوان رشت میگویند: مسئولان مربوطه برای رفع مشکل محل دفن زباله در این منطقه از سالهای گذشته تاکنون هر بار وعدههایی دادهاند که هیچ وقت محقق نشده است.
نماینده مردم رشت در مجلس شورای اسلامی گفت: با توجه به منابع ساماندهی پسماندها و تحصن مردم منطقه سراوان وزیر کشور باید به این موضوع ورود و با سفر به گیلان مشکل را حل کند.
به گفته جبار کوچکی نژاد ارم ساداتی، زباله سراوان یک معضل ملی است، اکثر مسئولان از این منطقه بازدید کردند. در طول یک هفته اخیر مردم متمدن و روزه دار این منطقه تحصن کردند، اما کسی به فریاد آنها نمیرسد.
او میگوید: با توجه به اینکه در ردیفهای مختلف منابع خوبی برای ساماندهی پسماند در استانهای شمالی در نظر گرفته شده است و تمام شهرهای گیلان با بحران روبه رو هستند، از وزیر کشور درخواست دارم با سفر به گیلان و گفتگو با مردم این مشکل را حل کند تا دامنه حادثه به موضوعات دیگر کشیده نشود.
محمدرضا احمدی سنگری، دیگر نماینده مردم رشت در مجلس شورای اسلامی نیز گفت: قصه پرغصه مردم استان گیلان که بیش از ۳۶ سال است ناله میزنند و شکایت میکنند، ولی در ادوار گذشته فقط وعده و وعید، قول دادند عمل نکردند.
به گفته او، در این مدت برای رفع مشکل پسماند زباله سراوان روزشمار گذاشتند، مردم دهستان سراوان شهرستان رشت چشم به روزشمار دوخته بودند که شاید با انتقال محل پسماند زباله سراوان به مکانی دیگر مابقی عمر خود را به دور از بوی تعفن زباله، بدون مزاحمت و هجوم سیل آسای مگسها و از بین رفتن بیماریهای پوستی، گوارشی، تنفسی و سرطان ادامه حیات دهند.
نماینده مردم رشت در مجلس گفت: روزشمار تمام شد، تمام سخنان دولتمردان و مسئولان استانی که وعده داده بودند، بدون هیچ نتیجهای پایان پذیرفت و باعث شد مردم از آنها سلب اعتماد کنند.
آقای احمدی خطاب به رئیس جمهور و وزیر کشور گفت: آیا مشاهده کردید که زباله سراوان از مرز ارتفاع یک صد و ده متر گذشته است در پهنهای بیش از ۱۵ هکتار در دل جنگل زهرابهای وحشتناک هر ثانیه حد متوسط ۱۰ لیتر و در هوای بارانی بیش از ۲۰ لیتر از دل زباله سراوان استخراج میشود.
او اعلام کرد: بیش از ۲ هفته است که مردم اهالی دهستان سراوان و در روستاهای همجوار در مدخل ورودی پسماند زباله سراوان تحصن کرده اند و با دهان روزه و چشم گریان استمداد میطلبند.
این نماینده مجلس یازدهم گفت: هم اکنون ۱۷ شهر و شهرستان استان گیلان مجبور شده اند تا زبالههای خود را در مکانهای عمومی و یا در حاشیه شهرها و روستاها رها کنند.
بیشتر بخوانید
به گفته آقای احمدی، معضل بزرگ پسماند زباله سراوان زمانی فقط به دهستان بخش سنگر محدود میشد، ولی امروز نه تنها ۳ شهرستان رشت، صومعه سرا و انزلی را به طور مستقیم درگیر کرده است، زهرابههای زباله سراوان وارد رودخانههایی میشود که از داخل شهر رشت عبور میکنند و با فاضلاب شهری، صنعتی و بیمارستانی جاری میشود و وارد تالاب انزلی و دریای خزر میشود.
معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری گیلان هم گفت: زباله سراوان به عنوان یک بحران بیش از ۳۰ ساله مشکلی نیست که با حرفهای سیاسی و سخنان شعاری حل شود و حل علمی و دائمی بحران زیست محیطی سایت دپوی زباله سراوان نیازمند کار تخصصی است.
حسین مصطفی پور مشکل زباله سراوان را استانی و حتی ملی دانست و گفت: باید پذیرفت که ۳ دهه کم کاری و بی توجهی به دغدغه مردم با توجه به بزرگی پروژه بزرگ زباله سوز یک شبه حل نخواهد شد و متعهد هستیم که طبق زمانبندی گذشته تا یک سال آینده این مسئله را به طور کامل برطرف کنیم.
بیشتر بخوانید
استاندار گیلان نیز شامگاه دیشب در گفتگو با شبکه باران از راهکارهای جدید برای حل مشکل زباله سراوان خبر داد و گفت: با توجه به اینکه در گذشته تنها یک خط بازیافت در سایت لاکان بوده که امروز این خطوط افزایش یافته است.
به گفته اسدالله عباسی، در حال حاضر ظرفیت بازیافت زباله در این سایت به حدود ۳۰۰ تن زباله رسیده و تلاش شده است که این سایت به صورت ۲ شیفت کار کند که پیش بینی شده روزانه ۵۰۰ تن زباله در این سایت بازیافت شود.
او اعلام کرد: ۱۰۰ میلیارد تومان اعتبار ابلاغ شده که یک سوله و سالن دیگر به این سایت اضافه شود تا ظرفیت بازیافت زباله به بیش از یک هزار و ۱۰۰ تن برسد.
استاندار گفت: در صورت تحقق این موضوع دیگر شاهد انتقال زباله به منطقه سراوان و پهنه موجود نخواهیم بود و تنها ریجکت آن به این منطقه منتقل میشود.
بیشتر بخوانید
به گفته آقای عباسی، فعالیت تصفیه خانه شیرابه سراوان نیز اورهال شده و حداکثر تا پایان اردیبهشت ماه آماده بهره برداری است و میتواند شیرابهها را تبدیل به آب قابل استفاده برای بخش کشاورزی کند.
او از احداث کارخانه زباله سوز به عنوان سومین راهکار حل مشکل زباله منطقه سراوان یاد کرد و گفت: ساخت سایت زباله سوز در حال حاضر حدود ۳۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد و با توجه به اینکه تجهیزات و ماشین آلات آن باید از چین وارد شود منابع ارزی آن در حال تأمین است.
منطقه سراوان رشت ۹ هزار نفر جمعیت دارد که در ۱۱ روز گذشته حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ نفر به صورت شبانه روزی برای جلوگیری از ورود زباله به این منطقه تجمع کردهاند.
مردم منطقه میگویند: وجود حجم زیاد زبالهها، شیرابهها و مگسهای فراوان سبب شده برخیها بیماری پوستی بگیرند.
از سال ۱۳۹۶ تاکنون مسئولان وقت قول دادند محل دفن زباله سراوان را ساماندهی کنند، اما هنوز هیچ اتفاقی نیفتاده است.
در سفر رئیس جمهوری به گیلان در بهمن ماه گذشته نیز وزیر کشور از سایت زباله سراوان رشت بازدید و بر توقف دپوی زباله در این منطقه تأکید کرده بود.
مرتضی نعمتی
توجه فرمایید تکنولوژی غنی سازی اورانیوم کاملا سری بود ولی ایران هزینه کرد آن را یاد گرفت. تکنولوژی زباله سری تر و مخفی تر از غنی سازی نیست این انتظار از دولت میرود که از ژاپن و آلمان که آبهای زیر زمینی این دو کشور مثل شمال در چند متر به آب میرسد تکتولوژی زباله را اخذ و آلودگی را مهار کند. آلودگی محیط زیست ایران بر محیط زیست تمام زمین اثرگذار است و کشورهای خارجی کمک خواهند کرد.