براساس یک نظرسنجی بینالمللی کودکان مناطق مختلف جهان، علاقهمندیهای مشابهی در استفاده از اینترنت دارند. اکثر آنها برای یادگرفتن چیزهای جدید از اینترنت استفاده میکنند، اما کیفیت اطلاعاتی که کودکان از طریق اینترنت دریافت میکنند نگران کننده است. آیا دقیقا چیزی را که پیدا میکنند، نیاز داشتهاند؟ آیا اطلاعاتی که پیدا کردهاند، مناسب سن آنهاست؟ آیا مهارتهای انتقادی لازم را برای تشخیص اطلاعات صحیح از موارد نامناسب و نادرست دارند؟
این چیزی است که نمیتوان درباره آن اظهار نظر دقیقی کرد. اکثر کودکان از مواجهشدن با مسائل نگرانکننده و ناخوشایند در زمان استفاده از اینترنت ابراز ناراحتی میکنند. طبق اعلام یونیسف از هر پنج کودک، یک کودک در روز با آزار اینترنتی مواجه میشود. مسائلی از قبیل محتوای نامناسب، زورگویی و قلدریهای مجازی، سوءاستفاده از انتشار اطلاعات شخصی، مواجهشدن با تبلیغات زیاد و بعضا نامناسب و... عمده مشکلاتی هستند که افراد زیر سیزده سال در فضای اینترنت با آن مواجه میشوند.
استفاده کودکان از فضای آموزشی و سرگرمی موجود در اینترنت امری اجتنابناپذیر است. فرزندان ما برای یادگیری، ارتباط با همسالان و معلمان، انجام تکالیف درسی، بازی کردن و انجام سرگرمیهای تعاملی به اینترنت نیاز دارند؛ همچنین برای به حداقل رساندن معضلات این حوزه نیاز به حمایت سیستم قضایی و قانونگذاری، فراهمکنندگان سرویسهای اینترنت (ISPs) و شرکتهای اینترنتی است.
بر اساس اعلام سایت خبری سازمان ملل متحد شرکتهای بزرگی، چون اپل، فیسبوک، گوگل، مایکروسافت و توییتر متعهد شدهاند با پیشرفت تکنولوژی، ابزارها و مهارتهای ضروری حفاظت از کودکان در فضای مجازی را ارتقا بخشند. با وجود این اقدامات، آنچه از اهمیت بالاتری برخوردار است آگاهسازی والدین، معلمان و مراقبان کودکان است. این افراد میتوانند با آموزش کودکان، آنها را نسبت به رفتارهای پرخطر و غیر مسئولانه آگاه کنند.
اعمال محدودیت و محرومیت در زمینه استفاده کودکان از فضای مجازی راهکاری غیرموثر است. آنچه میتواند به کمتر شدن خطرات و آسیبهای احتمالی این حوزه کمک کند، آگاهی و ارتقای مهارتهای تعاملی فرزندان است. مطلع شدن والدین، مراقبین و کودکان از راهکارهای حفظ سلامت و حریم شخصی کودکان، قطعا بیشتر از محدودیتهایی که قابل شکستن هستند، مفید است.
در این رابطه راهکارهایی برای والدین وجود دارد: استفاده از نرمافزارهای کنترلی مختص به والدین که محتواهای نامناسب را فیلتر میکنند، یک راه حل خوب است. علاوه بر این، به کارگیری برنامههایی که امکان نظارت و پیگیری آنلاین فعالیت کودکان در اینترنت را فراهم میکنند نیز مفید است. راهکار سادهتر فعال کردن تنظیمات مربوط به والدین در مرورگرها است که تا حدودی نتایج جستجو را متناسب با سن فرزندان فیلتر میکند.
در کنار این اقدامات:
۱- سعی کنید اختیار کودکان برای داشتن خریدهای آنلاین بدون حضور شما به عنوان والد را محدود کنید.
۲- به فرزندانتان آموزش دهید که اطلاعات شخصی از جمله آدرس و تلفن منزل یا محل کار شما را در اختیار افراد ناشناس قرار ندهند.
۳- به کودکان یاد دهید که به پیامهای ناخوشایند پاسخ ندهند و از ارتباط برقرار کردن با افراد غریبه پرهیز کنند.
۴- بهتر است همین امروز برای ایجاد فضای گفتگو صمیمانه و مطلع شدن از مسائل کودکتان اقدام کنید.
۵- ایجاد حس اطمینان و حمایت در کودک بسیار ارزشمند است و او میتواند در صورت بروز مشکل ناراحتی خود را مطرح کند.
۶- به فرزندان خود آموزش دهید که میتوانند مشکلات این حوزه را با پلیس و مسئولان امنیتی نیز در میان بگذارند و کمک بگیرند.
منبع: همشهری آنلاین