رمضان ماه مهمانی خداوند است و درهای استجابت دعا و آمرزش گناهان در آن به روی بندگان باز میشود که باید از این فرصت به بهترین نحو برای عبادت و بندگی خداوند استفاده کرد.
به گفته متولیان امر، متاسفانه به رغم گذشته حدود دو هفته از این ماه پرخیر و برکت هنوز حال و هوای شهر قزوین رمضانی نشده و فضاسازی لازم در سطح شهر صورت نگرفته است.
از سوی دیگر طبق گزارشها و مشاهدات عینی در معابر و اماکن عمومی و بخش خصوصی با پدیده روزه خواری علنی مواجه هستیم که اصلا زیبنده و شایسته جامعه اسلامی نیست.
در شهر قزوین که شهر چهار انبیا، دارالمومنین و باب الجنه است انتظار میرود روزه داری در آن بسیار برجستهتر و ممتازتر از سایر شهرها باشد و به عنوان الگویی برای سایر شهرها مطرح شود.
طبق نظر کارشناسان شیوع کرونا، تقارن ماه مبارک رمضان با ایام ابتدایی سال و افزایش سفرها بعد از دوسال وقفه کرونایی مهمترین عوامل افزایش روزه خواری در ملاء عام از سوی مسافران و شهروندان است.
اداره کل تبلیغات اسلامی استان قزوین به عنوان یکی از دستگاههای فرهنگی اصلی و متولی ترویج فرهنگ روزه داری در جامعه است.
به گفته مدیرکل این دستگاه تعداد روزه دارها در استان بسیار بیشتر از روزه خوارها است، ولی دلیل اینکه شاهد پدیده روزه خواری در سطح جامعه هستیم به همان تعداد محدود روزه خوارها بر میگردد.
بر اساس نتایج یک نظرسنجی انجام شده در این زمینه، دلایل مختلفی را برای روزه خواری ذکر میکند که در ادامه به آنها اشاره میشود.
طبق یک پژوهش ۲۹ درصد یک جامعه هدف در قزوین روزه خواری میکنند
مدیرکل تبلیغات اسلامی استان قزوین می گوید امسال موسسه بینا که وابسته به سازمان تبلیغات اسلامی است نظرسنجی را در مورد روزه خواری یا روزه داری از یک جامعه هدف طی ۱۰ روز اول ماه مبارک رمضان انجام داده و نتایج زیر به دست آمده است.
به گفته حجت الاسلام محمدجواد زهرایی ۷۱ درصد جامعه هدف نظرسنجی اعلام کرده اند که همیشه روزه میگیرند و نزدیک به هفت درصد به صورت نامنظم روزه میگیرند، ۱۲ درصد پاسخگویان اعلام کرده اند که روزهای خاص مثل شب قدر روزه میگیرند و ۱۰ درصد نیز گفته اند که اصلا روزه نمیگیرند و معتقد به آن نیستند.
زهرایی می گوید با توجه به این نتایج مشخص میشود که روزه دارها در شهر قزوین عموما بیشتر از روزه خوارها هستند، اما آنچه باعث میشود در جامعه شاهد روزه خواری باشیم شامل ۱۲ درصدی است که هیچ وقت روزه نمیگیرند یا کسانی هستند که مقطعی روزه میگیرند.
به گفته وی به فراموشی رفتن نهی از منکر توسط روزه دارها شامل عامه مردم یا متدینین که در گذشته پررنگ بوده، ولی الان کمرنگ شده است.
مدیر کل تبلیغات اسلامی استان قزوین می گوید این موضوع دلایل مختلف دارد که شاید در غیرت دینی دچار ضعف شده ایم یا شاید ترس از نهی از منکر و عواقب آن وجود دارد یا اتفاقات سازمان یافته با ناهیان منکر صورت میگیرد و در فضای مجازی منتشر میشود که در مردم ترسی برای نهی از منکر ایجاد کرده است.
این مسئول می گوید برخی رفتارهای رسمی و سازمانی عامل روزه خواری است، و وقتی برخی شرکتهای خصوصی استان موقع نهار غذا سرو میکنند، طبیعی است که روزه خواری برای افراد حاضر در این شرکتها عادی میشود، یا طبق گزارشها برخی رستورانهای داخل شهر هنگام ظهر باز هستند یا به صورت بیرون بر فعالیت میکنند.
وی می گوید دلیل بعدی به جریانات ضد دینی و ضد انقلاب مانند پویشهای کشف حجاب باز میگردد که عامدانه علیه روزه داری اقدام میکنند، همچنین برخورد قوه قهریه با روزه خواران نسبت به گذشته کمتر دیده میشود که موجب از میان رفتن ترس آنها شده است.
زهرایی می گوید ضعف در عملکرد دستگاه فرهنگی در حوزه رسانه و غیر رسانه نیز مشهود است و نتوانسته ایم گره ذهنی آن ۱۲ درصدی را که اصلا روزه نمیگیرند باز کنیم و ضعفهای جدی اینجا وجود دارد.
به گفته وی امسال برای اولین بار بعد از شیوع کرونا ۴۰۰ مبلغ را اعزام کردیم، در ۶۰۰ نقطه هیات فعال شامل مناجات خوانی شبانه، در ۱۳۰ نقطه جزء خوانی و ۴۵۰ مسجد فعال داریم، ولی مخاطبان آنها عموما همان ۷۱ درصد روزه دار نه آن ۲۹ درصد روزه خوار هستند.
مدیرکل تبلیغات اسلامی استان قزوین می گوید عمده بحث ما این است که کسانی که امروزه روزه خواری میکنند ترسی از روزه خواری ندارند یا به صورت رسمی به آنها مجوز روزه داده میشود یا در فضاهای عمومی نهی از منکر نمیشوند یا برخورد قوه قهریه را با آنها کمتر شاهد هستیم.
استانداری قزوین با محوریت دفتر امور اجتماعی و فرهنگی نقش موثری در برنامه ریزی، هدایت و جهت دهی دستگاههای فرهنگی و اجرایی برای ترویج فریضه روزه دارد.
مدیر کل امور اجتماعی و فرهنگی استانداری قزوین، سهل انگاری دستگاهها را در این زمینه برجسته میداند و معتقد است که باید با عزم جدیتر برای مقابله با معضل روزه خواری اقدام شود.
سهل انگاری عمومی دستگاههای متولی در خصوص پدیده روزه خواری
مدیر کل امور اجتماعی و فرهنگی استانداری قزوین می گوید شاهد یک سهل انگاری عمومی از سوی برخی دستگاههای متولی در خصوص پدیده روزه خواری هستیم و باید اقدامات لازم در این زمینه صورت گیرد.
به گفته مهدی مدرسی گویا علاوه بر موضوع عادی انگاری روزه خواری که برای قاطبه مردم پیش آمده در برخی از مسئولان نیز این حس ایجاد شده که مقابل معضل روزه خواری نمیتوان کاری کرد بنابراین ابتدا باید تلاش کنیم این مساله را در خودمان حل کنیم.
به گفته وی موضوع آگاه سازی مردم و فرهنگ سازی در این زمینه نقش اولیه را دارد و باید قبل از هر اقدامی به این موضوع توجه کنیم. مدیر کل امور اجتماعی استانداری قزوین:طبق گزارشهای دریافتی درصد روزه خواری در مدارس بیشتر از سطح جامعه است.
این مسئول در خصوص روزه خواری در ملاء عام می گوید متاسفانه دستگاههای فرهنگی استان به خصوص صدا و سیما اهتمام لازم را در این زمینه نداشته اند و باید توجه ویژه تری نسبت به مساله آگاه سازی مردم از روزه داری بر مبنای فقهی، شرعی و وظایف شهروندی داشته باشند.
به گفته وی مهمترین اماکنی که لازم است برای ترویج روزه داری بررسی شود، در درجه اول مدارس هستند که طبق گزارشهای دریافتی درصد روزه خواری در ملاءعام در مدارس بیش از سطح جامعه است و باید در مدارس پایه ابتدایی و دبیرستانها توجه ویژه به فرهنگ سازی روزه داری داشته باشیم.
مدیرکل دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری قزوین می گوید میتوانیم در ایام ماه مبارک رمضان، بار تکالیف و امتحانات دانش آموزان را کمتر کنیم، چون والدین برای اینکه دانش آموزان در امتحان موفق باشند آنها را تشویق به روزه خواری میکنند.
به گفته وی در پارک ها، سینماها، اماکن ورزشی، اتوبوسها و حمل و نقل عمومی، کارخانجات و رستورانها باید تدابیر ویژه صورت گیرد و این اماکن در ماه مبارک رمضان تابع ضوابط خاصی باشند که کنترل کردن آنها سخت نیست.
اصناف و واحدهای صنفی که همواره از ابتدای صبح تا شامگاه با شهروندان بسیار زیادی سروکار دارند و اقلام و کالاهای مورد نیاز آنها را تامین و عرضه میکنند نقش موثری در ترویج فرهنگ روزه داری دارند و اگر به روزه خواری مبادرت کنند موجب تسری این هنجارشکنی در جامعه میشوند.
طبق برخی گزارشها اصناف استان، چهارچوب و ساعت فعالیت مشخصی در ایام ماه مبارک رمضان ندارند، عادی انگاری روزه خواری در آنها حاکم است، نظارتهای کافی بر آنها انجام نمیشود و الزامات نظام صنفی را رعایت نمیکنند.
برای پیگیری این موضوع به سراغ رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان به عنوان دستگاه متولی و ناظر بر فعالیت اتاق اصناف و اتحادیهها رفتیم.
عزیزالله افضلی میگوید نظارتهای لازم بر واحدهای صنفی انجام شده هرچند به دلیل شیوع کرونا کاهش یافته و چندین بخشنامه در خصوص لزوم رعایت حرمت و شان ماه مبارک رمضان به اتحادیهها و واحدهای صنفی ابلاغ شده است.
شیوع کرونا در دوسال گذشته موجب کمرنگ شدن نظارت بر اصناف شد
رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان قزوین می گوید یکی از برنامهها و تکالیف کمیسیون نظارت پرداختن به موضوعات نظارت بر اتحادیههای صنفی و سازمانهای تحت پوشش است و هرساله بحث نحوه عملکرد و فعالیت نهادها و سازمانهای صنفی در شهرستانها توسط کمیسیونهای شهرستانها تهیه و ارسال میشود.
به گفته افضلی امسال هم مباحثی در کمیسیون نظارت مطرح بوده و جلسات و کمیتههای کارشناسی برنامههای خود را داشتند و در خصوص ساعت کار واحدهای صنفی نیز برنامه ریزی و ابلاغیههای لازم صورت گرفت.
وی می گوید در دوسال گذشته مباحث کرونا باعث شد که بسیاری از نظارتهای ما محدود و کمرنگ شود، ولی آمادگی کامل داریم که در بحث نظارت بر ساعت فعالیت واحدهای صنفی با گشتهای مشترکی که با تعزیرات، اماکن و بهداشت داریم اقدامات نظارتی پررنگی را انجام دهیم.
افضلی می گوید در خصوص ساعت کار واحدهای صنفی ابتدا به صورت ارشادی اقدام میکنیم و در صورت اثبات شدن تخلفات، اقدامات بعدی انجام میشود.
نیروی انتظامی به عنوان دستگاه متولی نظم و انضباط اجتماعی در راس هرم مقابله با هنجارشکنان و مخلان نظم و امنیت عمومی جامعه قرار دارد و شهروندان از این دستگاه انتظار دارند که با پدیده روزه خواری در ملاء عام اقدام قهری لازم را داشته باشد.
فرمانده انتظامی شهرستان قزوین ضمن اینکه اعلام میکند تنها برخورد قهری با هنجارشکنان و روزه خواران کافی نیست و باید کار فرهنگی در اولویت قرار گیرد، میگوید برخورد قهری لازم در این زمینه صورت گرفته است.
۳۸۸ تذکر و ۱۹ دستگیری هنجارشکنان در ماه مبارک رمضان
فرمانده انتظامی شهرستان قزوین گفت: اقدامات نیروی انتظامی در این زمینه در دو بخش سلبی و ایجابی برنامه ریزی شده و بازدید از مراکز شهر، اماکن گردشگری و توریستی، دریاچهها و تفرجگاهها و پارکها در دستور کار است.
سرهنگ بیژن خدایی می گوید در برخورد با معضل روزه خواری جا دارد سایر ادارات فرهنگی و اجتماعی پای کار بیایند و در این خصوص واقعا نقش آفرینی و حضور موثری داشته باشند.
به گفته وی درحالیکه ما از این همه دستگاه فرهنگی حتی یک پلاکارد درخصوص تذکر نسبت به روزه خواری را در پارکها مشاهده نکردیم که اصلا جالب نیست.
خدایی می گوید اینکه همه چیز را انتظامی و قضایی کنیم زیاد مناسب نیست، هرچند نیروی انتظامی در این خصوص برخورد داشته است و ۳۸۸ نفر را در قزوین مورد تذکر لسانی قرار داده که فرم توجیه را پرکرده اند و ۱۹ نفر دستگیری داشتیم که پرونده آنها تشکیل و به مراجع قضایی معرفی شده است.
فرمانده انتظامی شهرستان قزوین می گوید:به سمت گرما و طولانی شدن روزها پیش میرویم و قطعا با افزایش پدیده روزه خواری مواجه خواهیم شد و باید همه دستگاهها در این زمینه ورود کنند.
وی می گوید باید به واقعیتهای جامعه توجه داشته باشیم و همه دستگاهها برای مقابله با این معضل حضور داشته باشند که افراد دستگیر شده از ۱۳ تا ۱۹ سال یک نفر، از ۲۰ تا ۳۰ سال ۶ نفر، از ۳۱ تا ۵۴ سال ۱۰ نفر و از ۵۵ تا ۷۷ سال ۲ نفر بوده اند که آمار زیاد مناسبی نیست.
این فرمانده نیروی انتظامی می گوید باز تاکید میکنم که باید تمام دستگاهها پای کار بیایند، چون به سمت گرما و طولانی شدن روزها پیش میرویم و قطعا با افزایش پدیده روزه خواری مواجه خواهیم شد و باید همه دستگاهها در این زمینه همکاری و برنامه ریزی داشته باشند.
وی می گوید باید سایر دستگاهها به بحث فرهنگی و اجتماعی نگاه خاصی داشته باشند و همه چیز را به سمت قضایی و انتظامی سوق ندهند و عملکرد روزانه خود را در این زمینه منعکس کنند.
دادستانی به عنوان یک نهاد ناظر بر عملکرد دستگاهها نمره قابل قبولی به دستگاههای اجرایی و فرهنگی استان در خصوص مقابله با معضل روزه خواری نمیدهد و از اینکه تمامی دستگاهها در انتظار ورود دستگاه قضا به میدان برای حل معضلات هستند گلایه دارد.
دادستان عمومی و انقلاب قزوین می گوید ظاهر به روزه خواری در ملاء عام مقابله با مقررات و شرع و دین ستیزی است و باید ظابطان خاص و عام با آن به عنوان جرم مشهود برخورد کنند.
به گفته محمد قاسمی وقتی کار فرهنگی در حوزه مقابله با روزه خواری جواب نمیدهد نباید دست بر روی دست بگذاریم بلکه با آن برخورد نماییم و هنجارشکنان را راهنمایی و ارشاد کنیم.
وی می گوید قطعا دستگاه قضا در حوزه پیشگیری و مقابله از روزه خواری وظیفه دارد و باید از متولیان و آمران به معروف و نهی از منکر، حمایت قانونی کند و از ضمانتهای قانونی در این زمینه استفاده نماید.
دادستان قزوین می گوید در مقابله با خیلی از آسیبها به صورت جزیرهای و پراکنده اقدام میکنیم و اگر میخواهیم کار را انجام ندهیم آن را به فرهنگ سازی موکول میکنیم که درست نیست. دادستان قزوین:فضای شهر بعد از دوهفته از ماه رمضان اصلا رمضانی نیست و به راحتی قبح روزه خواری میشکند.
به گفته وی خیلی از مدیران انتظار دارند که ابتدا دستگاه قضا به میدان بیاید تا بعد آنها ورود کنند درحالیکه دستگاهها متولی امر هستند و بودجه و اعتبار دریافت میکنند و باید آنها ابتدای کار ورود کنند.
دادستان قزوین می گوید دین گریزی یا دین ستیزی در حال باب شدن در جامعه است، گفت:متاسفانه آنقدر که مخالفان و معاندان بر مواضع خود اصرار دارند ما بر مقدسات خود اصرار نداریم و همه انتظار دارند که دستگاه قضا و نیروی انتظامی در مقابله با آسیبها ورود کند که اصلا قابل قبول نیست.
به گفته قاسمی الان واقعا فضای شهر، رمضانی نیست و به راحتی قبح روزه خواری میشکند و آیا نباید مسافران حرمت روزه را رعایت کنند؟
این مسئول می گوید در هرجایگاهی هستیم باید وظیفه و تکلیف شرعی خود را انجام دهیم و با قبح شکنی و هنجارشکنی روزه خواری برخورد کنیم که درحال تبدیل به قانون و قاعده است و خیلی خطرناک است و اگر فضای مجازی علیه مقدسات و دینداری اقدام میکند چرا ما از این بستر برای تبلیغ مقدسات و شریعت خود استفاده نمیکنیم.
قاسمی می گوید گلایه مندی در این زمینه زیاد است و باید همه دستگاهها ورود کنند.
به گفته دادستان قزوین بخشنامه دادستان کل کشور در این زمینه که مبنای فقهی و شرعی دارد و حجت را تمام میکند، افزود: باید ضرورت رعایت حرمت این ماه، جایگاه و شرافت آن تبیین و به حقوق روزه داران احترام گذاشته شود، باید در کشور مسلمان حقوق روزه داران را تضمین کنیم که یک قانون است و باید آن را اجرا کنیم.
با فرارسیدن ماه مبارک رمضان متدینین و شهروندان قزوینی انتظار دارند که دستگاههای فرهنگی و نظارتی اقدام لازم را برای ترویج فریضه روزه داری در سطح شهر انجام دهند و با روزه خواران و هنجارشکنان برخورد موثر و مفیدی داشته باشند تا هم معضل روزه خواری در جامعه از بین برود و هم تعداد روزه داران در جامعه اسلامی افزایش یابد.
منبع ایرنا