حضرت خدیجه کبری ۶۸ سال قبل از هجرت در خانوادهای با اصالت در مکه معظمه دیده به جهان گشود. این بانو در عصر جاهلیت و در هنگامه انحطاط روابط اجتماعی قبایل حجاز و سقوط اخلاق و فضایل انسانی، از چنان خصال و اخلاقیاتی پسندیده برخوردار شد که به «طاهره» موسوم گردید.
حضرت خدیجه (س) از قبیله قریش بود. پدرش خُوَیلد بن اسد و مادرش فاطمه بنت زائده است که هر دو از ریشه دارترین و اصیلترین خاندانهای عرب در حجاز بودند. خویلد در دوره جاهلیت، مهتر طائفه خود و از محترمان قریش به شمار میرفت و دارای موقعیتی ممتاز بود.
به مناسبت وفات حضرت خدیجه (س) گفت و گوی ما را با حجت الاسلام والمسلمین سید حمید ناصری درباره ویژگی های شخصیتی و سیره زندگی آن حضرت بخوانید:
کمی درباره چگونگی روی آوردن حضرت خدیجه به دین اسلام بفرمایید.
حضرت خدیجه اولین کسی بود که به دین اسلام ایمان آورد و شیعیان و اهل تسنن نیز از زبان پیامبر اکرم بیان کرده اند زمانی که هیچ کس ایشان را یاری نکرد، خدیجه (س) یاورشان شد. رسول خدا فرموده اند: زمانی که همه اموال خودشان را از من دریغ میکردند و من در سختی مالی بودم خدیجه بود که با اموال خود نه من که دین خداوند را نصرت و یاری کرد. پرواضح است که در داستان شعب ابی طالب و در آن وضعیت فجیعی که مسلمانان را محاصره کرده بودند و هر کسی در روز یک عدد یا دو عدد خرما فقط میتوانست بخورد، اگر حمایتهای مالی حضرت خدیجه سلام الله علیها نبود چیزی از اسلام باقی نمی ماند. در تاریخ داریم که جناب ابوطالب و حضرت خدیجه هر چه از اموال نقدی نزدشان بود را در راه اسلام بخشیدند. در داستان شعب ابی طالب مشرکان کفار و حتی یهودیان دست به یکی کرده بودند و میخواستند پیامبر و یارانی که با پیغمبر بودند را آنقدر سختی بدهند که از دین اسلام بر گردند.
حضرت خدیجه چه فداکاریهایی برای دین اسلام کردند؟
فداکاریهایی که حضرت خدیجه برای دین اسلام کردند، در وهله اول مالی بود؛ ایشان همه اموالشان را در راه اسلام بخشیدند. حضرت خدیجه سلام الله علیها دارای شرافت زیادی در میان مردم آن زمان و عرب زبانان بود. مردم عرب زبان بسیار از حضرت خدیجه به بزرگی یاد میکردند و پیامبر اکرم هم درباره ایشان فرمودند: سید و سرور تمام زنهای عالم ۴ نفرند از جمله حضرت خدیجه، حضرت فاطمه، حضرت مریم و آسیه.
حضرت خدیجه چه در دوران قبل از ازدواج با حضرت محمد و چه بعد از ازدواج با ایشان، شرافت و افضلیت مقام و جایگاه بالایی داشتند و با این جایگاه از همه منافعشان گذشتند و خود را فدای دین خدا و پیامبر کردند.
چرا با وجود سختی هاو مخالفتها حضرت خدیجه با حضرت محمد (ص) ازدواج کردند؟
وقتی حضرت خدیجه را از ازدواج با رسول خدا منع کردند و ایشان را تهدید کردند که اگر با رسول خدا ازدواج کند او را از خانواده و ارث محروم میکنند و به ایشان گفتند که در بین فامیل و قوم و قبیله و خودش جایگاهی ندارد، باز هم حضرت خدیجه فداکاری و رسول خدا را انتخاب کرد و از تمام دنیا، پول، زر و منافعش گذشت. حضرت خدیجه خود درخواست کرد که با حضرت محمد (ص) ازدواج کند. ایشان وقتی امانت داری رسول خدا را دیدند، بعد از خودشان پیامبر اکرم (ص) را فرد مناسبی برای بخشیدن اموالشان دانستند. به همین دلیل به دور از تمام رسم و رسومات و حرفهایی که مردم آن زمان میگفتند که مرد باید به خواستگاری زن برود، همه این حرفها و عادات و رسوم را کنار گذاشتند و خود ایشان به خواستگاری پیغمبر رفت که این فداکاری بزرگی بود و درسی برای دختران و پسران امروز جامعه ماست که خیلی در قید و بند آداب و رسوم خانوادهها نباشند و اگر فکر میکنند کاری اشتباه است جلوی آن اشتباه بایستند و فکر حرف مردم را نکنند و کار درست را انجام بدهند. به این فکر کنند که رضایت خداوند به مراتب بالاتر از رضایت خلق خداوند است و این رضایت خیلی آسانتر نیز به دست میآید.
چه ویژگی در حضرت خدیجه ایشان را در ایمان آوردن به اسلام خاص کرده بود؟
حضرت خدیجه آشکارا به دین اسلام ایمان آورد و خود را پیرو راه پیامبر اعلام کرد که این عمل برایش محدودیتهای زیادی در میان جاهلان آن زمان به وجود آورد. حضرت خدیجه نسبت به امام علی علیه السلام بسیار محبت داشت و این به خاطر محبت زیاد و توصیفاتی بود که پیغمبر از حضرت علی علیه السلام داشت. وقتی حضرت خدیجه و حضرت علی علیه السلام با حضرت محمد بیعت کردند، پیامبر اکرم به حضرت خدیجه گفت: چون خلیفه و امام بعد از من حضرت علی (ع) است با ایشان هم بیعت کن و حضرت خدیجه نیز با امام علی علیه السلام بیعت کرد و این نشان از ایمان محض حضرت خدیجه است که بدون پرسیدن دلیل، با امام علی علیه السلام نیز بیعت کردند و باور و ایمان قلبی به راه پیامبر (ص) داشتند.
واقعاً نام شهید برازنده است برای این افراد فداکار و بزرگ