پهپادها یا پرنده‌‌های هدایت پذیر از دور امروزه یکی از جدیدترین و مهم‌ترین دستاوردهای نیروهای مسلح کشورمان به شمار می‌روند. دستاوردی که ریشه رسیدن به آن در دفاع مقدس و تلاش‌های رزمندگان اسلام در آن دوران است. 

پهپاد‌ها انواع مختلفی دارند که عبارتند از پهپاد‌های بسیار کوچک که حتی در حد چند گرم وزن دارند MAV، پهپاد‌های مینیاتوری که کمتر از ۲۵ کیلوگرم وزن دارند و پهپاد‌های سنگین، البته این سه نوع در دو دسته کلی بال متحرک و بال ثابت تقسیم‌بندی می‌شوند.

کاربرد‌های گوناگون از دیگر شاخصه‌های تقسیم‌بندی پهپاد‌ها هستند که پهپاد‌های نظامی با امکان حمله به اهداف زمینی یا هوایی، پهپاد‌های تجسسی و جاسوسی، پهپاد‌های پشتیبانی و لجستیکی، پهپاد‌های غیرنظامی و تجاری چهار شاخه اصلی پهپادها هستند.

نیروهای مسلح در حوزه طراحی و ساخت انواع پهپادها به حدی از خودکفایی رسیده‌اند که می‌توانند انواع مختلف از کوچک‌ترین پهپادها تا غول‌پیکرترین آن‌ها را طراحی کرده و بسازند. پهپاد غزه یکی از همین پهپادهاست که سپاه پاسداران ۳۱ اردیبهشت سال گذشته از آن رونمایی کرد.

طبق گفته فرماندهان سپاه پاسداران پهپاد غزه دوربردترین پهپاد این نیروست.

پهپاد غزه؛ سلاحی استراتژیک و راهبردی

سرلشکر سلامی فرمانده کل سپاه پاسداران درخصوص این پهپاد گفت: پهپاد سنگین و پهن پیکر غزه ما را در قلمرو نبرد‌های هوایی به تراز جدیدی از قدرت و قابلیت می‌رساند و قرار است تا جایگزین پرنده‌های با سرنشین در نبرد‌های هوایی شود. توسعه یافته و استراتژی و سیاست عملیاتی ما توسعه قلمرو دفاعی در اعماق وسیع و در ارتفاع بالاست.

این سخنان یعنی پهپاد غزه می‌تواند در نبرد‌های احتمالی به مرور با جنگنده‌های سوخو ۲۲ هوافضای سپاه پاسداران جایگزین شده و در هماهنگی با آن‌ها صحنه نبرد را مدیریت کند.  

فرمانده کل سپاه پاسداران می‌گوید: پهپاد غزه قادر است در پرواز‌های شناسایی و جمع آوری‌های الکترونیک مشارکت داشته باشد. این پهپاد سال آینده (۱۴۰۱) به توان عملیاتی سپاه وارد خواهد شد و توانمندی ما را در نبرد‌های هوایی بهبود خواهد بخشید.

دیگر کاربرد این پهپاد پایش جنگل‌ها و عملیات‌های امداد و نجات عنوان شده است.

سردار حاجی‌زاده فرمانده هوافضای سپاه پاسداران در هنگام رونمایی غزه از عملیاتی‌شدن این پهپاد برای امسال (۱۴۰۱) خبر داده.

دوربردترین پهپاد ایرانی چه نام دارد؟

پهپاد غزه با ۲۱ متر طول، برد ٢ هزار کیلومتری و سقف پروازی ۳۵ هزار پا قادر است به مداومت پروازی ۳۵ ساعت دست پیداکند. این پهپاد می‌تواند ۱۳ نوع از انواع بمب را حمل کرده و ماموریت‌های شناسایی و پایش اطلاعاتی را تا شعاع ۵۰۰ کیلومتری انجام بدهد. 

دوربین این پهپاد ساخت صنایع صاایران از مجموعه‌های وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح است. پیش‌تر این دوربین بر روی پهپاد کمان ۲۲ نیروی هوایی ارتش نصب شده بود. دوربین دید در روز با قدرت زوم حداقل ۱۰۰ تا ۱۲۰ برابر، از دوربین حرارتی تصویرساز و مسافت یاب لیزری نیز برخوردار است.

سامانه‌های الکترواپتیک ساخت ایران قابلیت کشف هدف پرنده در مسافت ۱۵۰ تا ۳۰۰ کیلومتر را دارند.

موتور توربوپراپ پهپاد غزه

پهپادهای ایرانی تا پیش از ساخت پهپاد غزه معمولا از موتور‌های پیستونی و دورانی بهره می‌بردند، اما در این پهپاد برای نخستین‌بار به جای موتور پیستونی از موتور توربوپراپ استفاده شده. این موتورها مزیت‌های بسیاری دارند که بخاطر داشتن توربین گاز در ارتفاعات بالاتر راندمان بیشتری دارند. همچنین فراهم کردن سرعت بیشتر برای پهپادهایی با این موتور نیز از جمله ویژگی‌های موتورهای توربوپراب است. 

خشاب چرخان بمب پهپاد غزه

غزه و یک فناوری جدید برای اولین‌بار

پهپاد غزه علاوه بر ویژگی‌های مذکور یک ویژگی خاص دیگر هم دارد و آن مکانیزم حمل بمب‌هاست. این پهپاد بر روی بال‌های خود نقاط سخت برای نصب بمب دارد، اما در میان بدنه آن نیز یک محفظه به منظور حمل انواع محموله جنگ الکترونیک، رادار و ... در نظر گرفته شده. در این محفظه یک خشاب بمب چرخان با ظرفیت حمل ۵ بمب قرار دارد.

این خشاب در رونمایی از پهپاد غزه به نمایش درآمده بود.

رادار SAR محمول بر پهپاد ساخت نیروی هوافضای سپاه

رادار تصویربرداری SAR تکنولوژی نوین سپاه پاسداران

نیروی هوافضای سپاه پاسداران که بیشتر در حوزه موشکی و پهپادی شهرت دارد. توانسته در سال‌های اخیر یک دستاورد پیشرفته دیگر را طراحی کرده و به تولید برساند. این دستاورد، رادار تصویربرداری SAR نام دارد که قرار است به غزه برای انجام ماموریت‌های شناسایی نیز کارایی کمک کند. البته غزه یک محفظه حمل محموله در قسمت میانی بدنه خود دارد که از آن می‌توان برای حمل محموله‌های جنگ الکترونیک استفاده کرد.

محل های مرسوم چینش تجهیزات در یک پهپاد با مداومت و ارتفاع پروازی بالا

رادار‌های SAR یا رادار‌های دهانه مصنوعی (Synthetic Aperture Radar) نوعی از رادار‌ها هستند که عمل نقشه برداری از سطح زمین را به استفاده از تاباندن امواج رادیویی با سرعت و فرکانس بالا به سطح مورد نظر انجام می‌دهند. بدین ترتیب با دریافت امواج منعکس شده از سطح تحت نقشه بردار، تصویری دو بعدی از محیط توسط کامپیوتر رادار تشکیل می‌شود که در حقیقت همان نقشه تهیه شده به وسیله تکنولوژی رادار‌های SAR است.

آیا پهپاد غزه همان شاهد ۱۴۹ است؟

پهپاد غزه را شاید بتوان همان پروژه پهپاد شاهد ۱۴۹ دانست که پیش‌تر سرهنگ پاسدار اکبر کریم‌لو فرمانده پهپادی نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از رونمایی آن خبرداده بود. او در مصاحبه‌ای که با خبرگزاری تسنیم انجام داده بود، در پاسخ به سوالی درباره این پهپاد گفته بود که این پهپاد شاهد ۱۴۹ حاصل زحمات چندین ساله تمامی دست اندرکاران متخصص و طراح پهپاد در کشور است که با یک نگاه کاملا کاربردی و عملیاتی در طراحی و ساخت این پرنده اقدام کرده اند.

وی ادامه داد: اقدامات بسیار خوبی در ساخت این پرنده اعم از بدنه، موتور، مباحث اویونیکی و مکانیکی انجام شده است که ان‌شاءالله امیدواریم با این روند پیشرفت و طبق قولی که دوستان و دست اندرکاران داده‌اند در ایام هفته دفاع مقدس سال ۹۹ اولین تست زمینی این پرنده انجام شود. قابل توجه است که بکارگیری این پرنده در ماموریت‌های نیروی زمینی تاثیر بسزایی در ایجاد اشراف اطلاعاتی و اقتدار عملیاتی ما در قرارگاه‌های مربوطه بدنبال خواهد داشت.

پس می‌توان احتمال داد که پهپاد غزه همان پروژه پهپاد شاهد ۱۴۹ باشد که وعده رونمایی آن پیش‌تر داده شده بود.