عبد الباری عطوان تحلیلگر سرشناس عرب با تأکید بر ویرانگری آمریکا در هر جایی که وارد میشود و نیز با اشاره به نتیجه نرسیدن تحریمهای تحمیلی واشنگتن به کره شمالی، سوریه، ایران و ونزوئلا نوشت چنین تحریمهایی علیه روسیه نیز به نتیجه نخواهد رسید و دولت کنونی آمریکا در راستای دشمنی با روسیه، از اوکراین به عنوان طعمهای مسموم استفاده کرد تا روسیه را وارد جنگی طولانی و فرسایشی کند، اما اروپا نخستین قربانی جنگ اوکراین خواهد بود.
عطوان که سردبیر روزنامه اینترنتی رأی الیوم است در جنگ دوم آمریکا علیه عراق در مارس ۲۰۰۳ میلادی و حملات و اشغالگری ناشی از آن، در روزنامه معروف «آبزرور» انگلیس به خواسته سردبیر آن مقالهای را با عنوان «آمریکا کارشناس ویرانگری است نه بازسازی» نوشت. با حمله جنگندههای آمریکایی به همه زیرساختهای عراق از پل گرفته تا نیروگاهها و کشتار بیش از یک میلیون مردم عراق، دقیقا همین اتفاق افتاد.
او معتقد است پس از گذشت حدود بیست سال، با پیگیری تحولات نظامی و دیپلماتیک جنگ اوکراین، وقوع جنگ جهانی هستهای بعید نیست. جنگی که ممکن است به ویرانی جهان منجر شود، مگر اینکه میانجی گریهای کنونی به راه حل سیاسی بیانجامد که مانع از چنین جنگی شود. اگر این اتفاق بیفتد ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه پیروز میدان خواهد بود، زیرا جز پس از قبول همه یا دستکم بیشتر شروطش، چنین راه حلی را نخواهد پذیرفت.
در ادامه این گزارش آمده است: آمریکا که عامل تحریک کننده این جنگ بود و آتش آن را روشن کرد، در چارچوب طرحهای دولت دموکرات کنونی آن، اوکراین و ملت خوب آن را درگیر این جنگ کرد. شاید یادآوری این نکته خوب باشد که جو بایدن رئیس جمهور آمریکا در پویش انتخاباتی خود و پس از ورود به کاخ سفید گفت روسیه دشمن اول آمریکاست و چین در جایگاه بعدی قرار دارد. به همین سبب بود که اوکراین را طعمه مسموم برای درگیر کردن آن در جنگ طولانی و فرسایشی کرد.
تهدید آمریکا و اروپا به تحریمهای بی سابقه، طرح دوگانهای بود: یا بازدارندگی در برابر پوتین، ترساندن وی و جلوگیری از حمله به اوکراین یا تحریک وی به انجام دادن این جنگ و غرق کردن او در جنگ فرسایشی و طولانی مدت؛ به طوری که تحریمهای سخت اقتصادی به قیام ملت روسیه علیه پوتین و در نهایت سرنگونی وی منجر شود. اما پس از گذشت دو هفته از ورود نخستین تانک روسی به خاک اوکراین، میزان ساده لوحی این طرح مشخص شد، زیرا نتایج آن بر عکس بود و به نفع آمریکا و متحدان اروپایی آن نیست.
ولودیمیر زلنسکی رئیس جمهور اوکراین که به تدریج از شوک ماجرا بیرون آمده است پس از آنکه متوجه شد در برابر حمله روسیه تنهاست، فریاد میزند، آه و ناله سرمی دهد. همه طرفها به ویژه آمریکا اعلام کردند یک سرباز یا جنگنده را به اوکراین اعزام نخواهند کرد و بسیاری از کشورهای اروپایی از جمله آلمان، بلغارستان و فرانسه نیز اعلام کردند که نمیتوانند از نفت و گاز روسیه بی نیاز شوند. به عبارتی دیگر، شاخصهای اولیه نشان میدهد در ائتلاف اروپا و آمریکا دو دستگی ایجاد شده و ممکن است این دو دستگی به پیمان ناتو هم کشیده شود.
قدرت اروپا ناشی از قدرت اقتصادی، ارزشهای دموکراسی، حقوق بشر و عدالت اجتماعی است و این عوامل به شکل پی در پی در حال از بین رفتن هستند و شرارت نژادپرستی و جنبشهای جدید راستگرا و نازیست جای آن را میگیرد.
رفاه اقتصادی، امنیت و ثبات که ملتهای اروپا از پایان جنگ جهانی دوم از آن برخوردار بودند، نخستین قربانی این رویارویی در جنگ اوکراین و فروپاشی و هرج و مرج احتمالی ناشی از آن است.
هیچ یک از تحریمهایی که آمریکا به عنوان جایگزینی برای دوری از مداخله مستقیم نظامی در کره شمالی، ایران، سوریه، کوبا و ونزوئلا اعمال کرد، به هدف نرسید و نتایج آن برعکس بود. این تحریمها به سرنگونی هیچ نظامی منجر نشد. تصور نمیکنیم تحریمهای کنونی علیه روسیه در صورت اجرای جزئی یا کلی، از این قاعده مستثنی باشد.
الکساندر نوواک معاون نخست وزیر روسیه در حوزه انرژی دوشنبه شب درباره پیامدهای فاجعه وار تحریمها بر بازارهای نفت و گاز جهانی هشدار داد و پیش بینی کرد قیمت یک بشکه نفت به ۳۰۰ دلار برسد و قیمت یک متر مکعب گاز هم ده برابر شود.
وی تهدید کرد روسیه ارسال گاز به اروپا از طریق خط لوله نورد استریم ۱ را متوقف خواهد کرد. به ویژه اگر آلمان به توقف نورد استریم ۲ در پاسخ به اعمال فشارهای آمریکا ادامه دهد و واشنگتن نفت روسیه را تحریم کند.
عطوان در پایان نوشت: آمریکا؛ عراق، سوریه، افغانستان و لیبی را ویران کرد و در بازسازی هیچ یک از آنها مشارکت نکرد و مشارکت نخواهد کرد. پس از آنکه ویران کردن خاورمیانه را به پایان رساند، اکنون نوبت اروپا رسیده است. فقط یک تفاوت اساسی وجود دارد؛ در کشورهای مذکور با نظامهای ضعیفی مواجه بود. اما اکنون با ابرقدرتی به نام روسیه و رئیس جمهور باهوشی به نام پوتین مواجه است و مسکو متحدانی مانند چین، هند و کره شمالی دارد که همگی قدرتهای هستهای هستند. به همین سبب، بعید نیست که این اقدام واشنگتن بر خود آمریکا اثر بگذارد و ویرانیها به این کشور برسد.