باشگاه خبرنگاران جوان - اجرام آسمانی کوچکی که مانند ماهواره‌ای طبیعی دور سیارات در گردش هستند، بسیار جالب توجه و گاهی اسرارآمیز هستند. این اجرام که با عنوان ماه یا قمر از آن‌ها یاد می‌شود، در یک مدار مشخص به دور سیاره خود می‌چرخند و از لحاظ تعداد نیز می‌توانند متفاوت باشند. برخی سیارات منظومه شمسی مانند عطارد و زهره هیچ قمری ندارند، در حالی که برخی دیگر تعداد زیادی ماه به دور خود دارند. مانند سیاره مشتری که ۷۹ قمر به دور آن می‌چرخند!
با این مقدمه کوتاه در ادامه قصد داریم تا شما را با ۱۰ مورد از عجیب‌ترین و جالب‌ترین قمر‌های منظومه شمسی آشنا کنیم. پس با ما همراه باشید.
۱۰- فوبوس (Phobos)
فوبوس یک قمر نامنظم است که به دور مریخ می‌چرخد و شکلی غیر کروی دارد. شکل مدار این ماه هم به اندازه نامش عجیب است. این قمر به نام پسر آرس، از خدایان یوانان باستان، نامگذاری شده و به قدری نزدیک به سیاره خود می‌چرخد که در یک روز می‌تواند سه بار آن را دور بزند. با اینکه فوبوس در ظاهر مانند یک تکه سنگ معمولی به نظر می‌رسد، اما چیزی که آن را جالب کرده سرنوشتی است که در انتظارش می‌باشد. این ماه هر صد سال به اندازه ۱.۸ متر به مریخ نزدیک‌تر می‌شود و به این ترتیب سرنوشتی فاجعه بار خواهد داشت.
۹- کالیستو (Callisto)
کالیستو با قطر ۴۸۲۱ کیلومتری، دومین قمر بزرگ مشتری و سومین قمر بزرگ منظومه شمسی است. این سیاره که توسط گالیله در سال ۱۶۱۰ کشف شد، هر ۱۶.۷ روز یکبار به دور مشتری می‌چرخد. این قمر با توجه به قطر زیادی که دارد، به خودی خود می‌توانست یک سیاره باشد، اما سرنوشت برایش اینگونه رقم خورده که دور مشتری بچرخد! یکی دیگر از نکات جالب در مورد کالیستو قدمت آن است. این قمر یکی از قدیمی‌ترین اجرام منظومه شمسی است و نزدیک به ۴ میلیارد سال قدمت دارد.
۸- نرئید (Nereid)
نرئید نام قمر نپتون است و جالب است بدانید که ۳۶۰ روز زمینی طول می‌کشد تا یکبار به دور سیاره خود بچرخد! مدار این قمر به شکلی است که فاصله آن از نپتون در کمترین حالت به ۸۴۱۱۰۰ کیلومتر و در بیشترین حالت به ۵۹۸۰۲۰۰ کیلومتر می‌رسد. شکل عجیب مدار نرئید اخترشناسان را به این باور رسانده که این قمر زمانی از کمربند کویپر جدا شده و شروع به چرخیدن دور سیاره کرده است (کمربند کویپر ناحیه‌ای خارج از مدار نپتون است).
۷- تیتان (Titan)
تیتان دومین قمر بزرگ منظومه شمسی است و به حدی جو آن ضخیم و متراکم است که هسته جامدش توسط ابر‌های نیتروژن و متان پوشیده شده است. تابش اشعه ماوراء بنفش خورشید واکنش‌هایی را بین گاز‌ها باعث شده و سبب تولید مولکول‌های آلی می‌شود. کاوشگر کاسینی دریاچه‌ها و رودخانه‌هایی را در تیتان کشف کرده که از اتان و متان تشکیل شده‌اند. معلوم شده که این رودخانه‌ها به شکل باران و از ابر‌های نارنجی رنگ این قمر نشأت گرفته‌اند.
۶- یاپتوس (Iapetus)
یاپتوس سومین قمر بزرگ سیاره زحل است و توسط کاوشگر کاسینی در سال ۱۶۷۱ کشف شد. قطر این قمر در حدود ۱۵۰۰ کیلومتر بوده و گردش کامل آن به دور سیاره‌اش حدود ۷۹ روز طول می‌کشد. عمده شهرت این قمر به واسطه دو تکه بودن سطح آن است که نیمی از آن درخشان و نیمی دیگر تاریک به نظر می‌رسد. برخلاف هر جسم دیگری در منظومه شمسی، نیمی از سطح یاپتوس ده بار تیره‌تر از نیمه دیگر آن است! اگر چه برخی این خصوصیت عجیب را پیامی از موجودات فرازمینی هوشمند می‌دانند، اما واضح است که دانشمندان چنین شایعاتی را قبول نمی‌کنند.
۵- میماس (Mimas)
میماس از قمر‌های زحل و کوچکترین جرم شناخته‌شده منظومه شمسی است که شکل کروی دارد. در اولین نگاه به میماس ممکن است شوکه شده یا حتی بترسید! چرا که شکل این قمر بسیار شبیه یک ایستگاه فضایی خیالی است. دلیل داشتن چنین شکلی نیز دهانه عظیمی است که بر اثر برخورد اجرام آسمانی بر سطح آن ایجاد شده است. قطر این دهانه ۱۳۰ کیلومتر و عمق آن ۵ کیلومتر است. این دهانه به افتخار کاشفش، آقای ویلیام هرشل که در سال ۱۷۸۹ آن را کشف کرد، دهانه هرشل نام گرفته است. جسمی که این دهانه را ایجاد کرده، در زمان برخورد تقریباً به طور کامل از هم پاشیده، اما میماس توانسته به نحوی شگفت‌انگیز از آن رویداد فاجعه بار جان سالم به در برد.
۴- انسلادوس (Enceladus)
قمر انسلادوس یکی از درخشان‌ترین اجرام در منظومه شمسی است و علت آن هم ساختار یخی آب آن است که تقریباً به صورت کامل و ۱۰۰ درصد نور خورشید را منعکس می‌کند. از نظر علمی، این قمر یکی از بهترین مکان‌ها برای حیات در منظومه شمسی توصیف می‌شود و امیدوارکننده‌ترین شرایط زندگی را در خارج از سیاره ما دارد.
در سال ۲۰۰۵ کاسینی پی به نکته‌ای شگفت انگیز در مورد این قمر برد و آن وجود یخ‌فشان‌هایی مرموز در انسلادوس است. هر چند هنوز خاستگاه چنین پدیده‌ای هنوز به درستی مشخص نشده، اما به احتمال زیاد این فوران‌ها ریشه در وجود لایه‌ای از آب مایع در زیر سطح یخی انسلادوس دارند.
۳- اطلس (Atlas)
اطلس یکی دیگر از قمر‌های زحل است که شکل شبیه به بشقاب پرنده، آن را از سایر قمر‌ها و سیارات منظومه شمسی متمایز می‌کند. شعاع این ماه به طور متوسط ۱۵ کیلومتر است و در هر ۱۴.۴ ساعت یکبار به طور کامل به دور زحل می‌چرخد. این قمر در سال ۱۹۸۰ و به کمک تصاویری که وویجر ۱ از زحل ثبت کرده بود، کشف شد.
۲- کارون (Charon)
کارون بزرگترین و نزدیک‌ترین قمر پلوتون است که در سال ۱۹۷۸ کشف شد. این قمر اگر به دور پلوتون نمی‌چرخید، به تنهایی می‌توانست یک سیاره کوتوله باشد. در واقع، کارون به قدری بزرگ است که گاهی اوقات آن را به همراه سیاره پلوتون، به عنوان سیاره کوتوله دوگانه می‌نامند.
۱- داکتیل (Dactyl)
این قمر که در سال ۱۹۹۵ توسط کاوشگر گالیله کشف شد، کمتر از یک مایل قطر دارد و به دور سیارک آیدا، یک سیارک کورونیس واقع در کمربند بین مریخ و مشتری، می‌چرخد. تا قبل کشف داکتیل، دانشمندان هیچ مدرکی مبنی بر اینکه سیارک‌ها هم می‌توانند قمر داشته باشند، در دست نداشتند، اما بعد از آن، ۲۴ قمر دیگر را هم پیدا کردند که به دور سیارک‌ها می‌چرخند.
منبع: دیجی رو
انتهای پیام/
