باشگاه خبرنگاران جوان -  «پرونده حکمرانی فضای مجازی»؛ امروزه با گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات، کودکان و نوجوانان در معرض انواع جرائم رایانه‌ای در فضا‌های مجازی به دور از چشم خانواده و والدین قرار دارند و نیاز به مراقبت و نظارت بیشتر بر استفاده کودکان و آگاهی دادن به آن‌ها در این زمینه به شدت احساس می‌شود. کودکان و نوجوانان به عنوان یکی از مهمترین و در عین حال آسیب پذیرترین اقشار جامعه همواره به نحو جدی در معرض انواع بزه دیدگی و صدمات جبران ناپذیر جسمی، روانی، اجتماعی قرار داشته اند و به لحاظ شرایط ویژه و کاربرد وسیع فناوری‌های نوین اطلاعات و ارتباطات در عصر حاضر، بیش از هر زمان دیگر در معرض خطر قرار گرفته اند.

بیشتربخوانید

• «خطر مجازی» از آنچه که فکر می‌کنیم به ما نزدیک‌تر است!

از جمله اصلی‌ترین بزه‌هایی که کودکان و نوجوانان را در فضا‌های مجازی هدف قرار داده اند می‌توان به هرزه نگاری، قاچاق جنسی، آزار و اذیت اینترنتی، توریسم جنسی و خشونت رسانه‌ای اشاره کرد. بزه دیدگی کودکان و نوجوانان در فضای مجازی، عوامل و دلایل متعددی دارد که برخی آن‌ها عبارت است از:

عدم آگاهی از ساختار و چگونگی کارکرد فضای سایبری

سهل الوصول شدن استفاده از سایت‌های اینترنتی و همچنین عضویت در شبکه‌های اجتماعی نظیر اینستاگرام موجب شده است، طیف گسترده‌ای از اقشار کودک و نوجوان به راحتی در این فضا‌های تبادل اطلاعات عضو شوند، بدون اینکه آگاهی کافی و درستی از شرایط، امکانات و چگونگی کارکرد هر یک از این فضا‌ها داشته باشند. برای مثال بسیاری از کاربران شبکه اجتماعی از برخی امکانات این شبکه در مورد اینکه چه طیفی از کاربران این شبکه قادر به دیدن عکس‌های وی هستند یا می‌توانند اطلاعات خصوصی وی را مشاهده کنند مطلع نیستند؛ لذا به راحتی به انتشار و اشتراک گذاری مطالب و محتوا‌های خصوصی خود دست می‌زنند و همین باعث سوء استفاده برخی کاربران فرصت طلب می‌شود.

عدم آگاهی نسبت به فضای تبادل اطلاعات

بسیاری از والدین با توجه به اختلاف سنی و شرایط متفاوت دوران رشد خود و تفاوت‌های فاحش ارزشی حاکم بر دنیای آن‌ها با دنیای فرزندان خود، از آسیب‌ها و فرصت‌های شبکه مجازی غافلند؛ لذا قادر به مدیریت و درک درست رفتار‌های فرزندان خود نبوده و این عامل باعث تشدید در معرض آسیب قرار گرفتن فرزندان می‌شود.

عدم آگاهی کاربران از قوانین و جرائم فضای مجازی

با توجه به نوپا بودن شبکه‌های اجتماعی و گستردگی کاربران این شبکه طی چند سال، به تدریج جرایم فاضی سایبری در حال عیان شدن است، اکثر کاربران اینترنتی از قوانین شبکه‌های اجتماعی سایبری پس از انتشار محتوایی که به نظر آنها، امری عادی و غیرمجرمانه تلقی می‌شود، بعنوان مجرم احضار یا دستگیر شوند که این عدم آگاهی در جای خود باعث افزایش جرائم این فضا می‌شود؛ لذا آنچه در این زمینه باید به کار گرفته شود، افزایش سواد رسانه‌ای و آگاهی‌های عمومی به خصوص والدین در زمینه چگونگی کاربرد اینترنت و شناسایی این فضای ناشناخته، آموزش نیرو‌های تعقیب کننده و پلیس به طور کاملا سازمان یافته و تخصصی و اعمال شیوه‌های نظارتی از سوی نهاد‌های مسئول است.

نکته پایانی

نکته پایانی آنکه توجه به این نکته مهم است که اگر تا دیروز قتل و سایر جرائم علیه تمامیت جسمی از اهم جرائم علیه اشخاص بوده و معمولا در نظام‌های مختلف بیشترین مجازات را در بر داشته، اما امروزه با پدیدارشدن فناوری‌های نوین جلوه جرائم نیز دگرگون شده و لذا ضرورت دارد بررسی دقیقی از انواع بزه‌های موجود در فضای مجازی که کودکان و نوجوانان را هدف خود قرار داده اند انجام شود؛ علاوه بر این، بررسی انگیزه‌ها و اهداف اعمال بزه بر کودکان در فضای مجازی به منظور پیشگیری از وقوع آنها، بررسی روش‌های جلوگیری از وقوع جرائم رایانه‌ای از طریق آموزش ابعاد حقوقی این جرم، برگزاری کارگاه‌ها رایانه و حقوق برای دانش آموزان و فرهنگ سازی در این زمینه در مدارس و مساجد و کانون‌های فرهنگی و غیره، آگاهی دادن به خانواده‌ها برای محافظت و نظارت مناسب از کودکان خود در فضای مجازی توسط نهاد‌های دولتی و غیردولتی از جمله مسائلی است که می‌تواند نقش موثری در کاهش جرائم علیه کودکان و نوجوانان در فضای مجازی داشته باشد.

منبع: تسنیم

انتهای پیام/